Krótka historia eksploracji głębin czyli kilka słów o skuterach podwodnych. Fot. Jacek Majek

Pragnienie zgłębienia tajemnicy mórz i oceanów towarzyszy człowiekowi od tysięcy lat. Nasi przodkowie przemierzali i eksplorowali rozmaite akweny na całym globie w celu zdobycia pożywienia oraz surowców, podboju nowych terenów czy też poszukując zatopionych skarbów. Dążąc do podboju morskiego świata człowiek w ciągu tysiącleci przebył długą drogę próbując skonstruować urządzenia umożliwiające oddychanie i przemieszczanie się pod wodą. Ich symbolicznym początkiem mogą być trzcinowa słomka i czółno, zaś końcem nowoczesne skafandry, zamknięte układy oddechowe oraz skutery podwodne.

Konstrukcja aparatu do oddychania pod wodą to kwestia, nad którą myślały największe umysły świata. Do prekursorów projektu takiego urządzenia należy Leonardo da Vinci, lecz podwaliny pod obecne, nowoczesne konstrukcje zostały położone przez por. mar. Jacquesa-Yvesa Cousteau, późniejszego podróżnika i odkrywcy, który w 1942 r. skonstruował pierwszy automat oddechowy. Równolegle z rozwojem podstawowego ekwipunku do nurkowania wynalazcy podejmowali próby stworzenia pojazdów podwodnych, pierwotnie na potrzeby działań zbrojnych. Za pierwsze próby w tym zakresie uważa się działania podjęte przez wojska rzymskie w celu zdobycia Sycylii. W XV w. włoski inżynier Roberto Valturio (1405–1475) przedstawił projekt załogowego pojazdu podwodnego, zaś niecałe 150 lat później Cornelis Jakobson Drebbel (1572-1633) zaprezentował królowi angielskiemu pierwszy na świecie okręt podwodny o napędzie wiosłowym. Kolejny sukces konstruktorski w tym obszarze należy do Stanów Zjednoczonych, gdzie podczas wojny o niepodległość zbudowano miniaturowy okręt podwodny o nazwie Turtle. Na polu konstrukcji pojazdów podwodnych sukcesy odnosili też Rosjanie, którzy podjęli próbę zbudowania okrętu podwodnego wyposażonego w pierwowzór peryskopu. Wkrótce potem skonstruowano pierwszą jednostkę o opływowych kształtach napędzaną silnikiem elektrycznym oraz wyposażoną w peryskop według projektu Stefana Drzewieckiego. Wszystko to były to jednak jednostki duże, nie nadające się do indywidualnego i swobodnego transportu nurków.

Era DPV

Konflikty militarne i wyścig zbrojeń w czasie zimnej wojny spowodowały dalszy postęp techniczny, który zaowocował pierwszymi rozwiązaniami będącymi protoplastami dzisiejszych konstrukcji DPV (Diver Propulsion Vehicle) przeznaczonych do zastosowań militarnych. To wówczas powstały indywidualne, miniaturowe „statki podwodne”, dzięki którym nurek był w stanie przemierzać dłuższe dystanse.