14 czerwca w Hucie Stalowa Wola S.A. Agencja Uzbrojenia zawarła ze spółkami wchodzącymi w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej – Hutą Stalowa Wola S.A. i BZE „BELMA” S.A. – dwie umowy o łącznej wartości ok. 1,076 mld PLN brutto, dotyczące zakupu elementów systemu minowania narzutowego Baobab-K.

W uroczystości wzięli udział m.in.: wicepremier i minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak, szef Agencji Uzbrojenia gen. bryg. Artur Kuptel, prezes Polskiej Grupy Zbrojeniowej Sebastian Chwałek, a także przedstawiciele zarządów obydwu wspomnianych spółek, na czele z prezesami Janem Szwedo (HSW) i Mariusz Bednarski (BELMA). Wicepremier Błaszczak zatwierdził obydwie umowy swym podpisem.

Wicepremier i minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak zatwierdza umowy na zakup PMN Baobab-K i m.in. min MN-123 do nich. Fot. Maciej Nędzyński/CO MON

Przedmiotem pierwszej, zawartej pomiędzy Agencją Uzbrojenia a konsorcjum w składzie: Polska Grupa Zbrojeniowa S.A. i Huta Stalowa Wola S.A, jest dostawa 24 pojazdów minowania narzutowego (PMN) Baobab-K wraz z pakietami logistycznym i szkoleniowym. Wartość zamówienia wynosi ok. 510 mln PLN brutto, a dostawy pojazdów zostaną zrealizowane w latach 2026‒2028. Poza członkami konsorcjum w realizacji zamówienia, jako poddostawcy, wezmą udział także inne podmioty polskiego przemysłu obronnego, m.in. Jelcz Sp. z o.o. (dostawca podwozia Jelcz P882.53 8×8), spółki Grupy WB (AREX Sp. z o.o. ‒ komputerowy system sterowania minowaniem i nastawami min, WB Electronics S.A. ‒ terminal systemu nawigacyjnego, Radmor S.A. ‒ środki łączności) i PCO S.A. (system samoosłony pojazdu SSP-1 Obra-3).

Druga, nierozerwalnie związana z pierwszą, dotyczy dostawy: „ponad 10 000” kaset minowych z bojowymi przeciwpancernymi minami narzutowymi MN-123 (każda mieści pięć min), „kilkuset” kaset minowych z ćwiczebnymi minami narzutowymi MN-123/C, a także „ponad 6000” min przeciwpancernych do ustawiania ręcznego MR-123. Została ona zawarta pomiędzy Agencją Uzbrojenia i Bydgoskimi Zakładami Elektromechanicznymi „BELMA” S.A., a jej wartość wynosi ok. 566 mln PLN brutto. Dostawy środków bojowych mają zostać zrealizowane w latach 2023‒2026.

Pojazd Minowania Narzutowego Baobak-K to kolejny projekt B+R, z którego  jesteśmy dumni, ponieważ powstał dzięki sprawnej współpracy spółek Polskiej Grupy Zbrojeniowej,   z wykorzystaniem w dużej mierze ich produktów oraz systemów. Baobab-K bazuje na najnowocześniejszych technologiach i spełnia wszystkie wymogi współczesnego pola walki. Cieszę się, że polska konstrukcja będzie skutecznie  zabezpieczać i chronić nasze terytorium. Jestem przekonany, że jest to kolejne innowacyjne rozwiązanie „made in Poland”, które może z powodzeniem konkurować z podobnymi powstałymi na świecie – podkreślił prezes zarządu PGZ S.A. Sebastian Chwałek.

Wicepremier Błaszczak przekazuje podpisany egzemplarz umowy na dostawę PMN Baobab-K prezesowi zarządu Huty Stalowa Wola S.A. Janowi Szwedo... Fot. Maciej Nędzyński/CO MON

Pojazd minowania narzutowego Baobab-K powstał w wyniku pracy badawczo-rozwojowej, zrealizowanej na podstawie umowy zawartej z ówczesnym Inspektoratem Uzbrojenia 28 grudnia 2018 r. Jej wartość wynosiła niespełna 20 mln PLN brutto, a czas realizacji określono na 36 miesięcy. W wyniku prowadzonych przez konsorcjum w składzie: HSW S.A. (lider), Jelcz Sp. z o.o., BZE „BELMA” S.A. i Wojskowy Instytut Techniki Inżynieryjnej prac powstał model funkcjonalny, a potem prototyp PMN, zostały potwierdzone w badaniach zakładowych i kwalifikacyjnych założenia taktyczno-techniczne systemu oraz została opracowana dokumentacja techniczna umożliwiająca rozpoczęcie produkcji seryjnej. Projekt badawczo-rozwojowy Baobab-K zakończył się w listopadzie 2022 r. 24 marca br. Agencja Uzbrojenia poinformowała z kolei o rozpoczęciu z Hutą Stalowa Wola S.A. w sprawie zamówienia pierwszej partii pojazdów, zakończone w maju br. i zwieńczone podpisaniem umowy 14 czerwca 2023 r.

…i umowę na dostawę min MN-123, MN-123/C, MR-123 i kaset minowych ISM prezesowi zarządu BZE „BELMA” S.A. Mariuszowi Bednarskiemu. Fot. Maciej Nędzyński/CO MON

Pojazd minowania narzutowego (PMN) Baobab-K jest przeznaczony do realizacji zadań wsparcia inżynieryjnego poprzez zdalne ustawianie narzutowych pól minowych. Wykorzystuje miny przeciwpancerne MN-123, które są miotane w określonych kierunkach względem kierunku poruszania się pojazdu. Umożliwia tworzenie zapór przeciwpancernych  o różnej gęstości, zdolnych do unieszkodliwiania, a nawet niszczenia pojazdów wojskowych i wozów bojowych (w tym czołgów podstawowych) przeciwnika.
System minujący składa się z platformy z sześcioma modułami-miotaczy min na podwoziu  samochodu wysokiej ładowności i mobilności taktycznej Jelcz P882.53 8×8. Każdy miotacz ma 20 prowadnic do kaset ISM, które z kolei mieszczą po pięć min rodziny MN-123 (w wersjach o działaniu natychmiastowym i zwłocznym z opcją programowalnej samolikwidacji). W związku z tym jednostka ognia PMN Baobab-K wynosi 600 min. Przeładowanie miotaczy może odbywać się z wykorzystaniem integralnego urządzenia dźwigowego (wymiana pustego modułu na załadowany kasetami z minami). Proces minowania może być w pełni zautomatyzowany z opcją ręcznego sterowania przez operatora systemu. W trakcie stawiania pola minowego, dzięki komputerowemu sterowaniu, głębokość zaminowanego pasa terenu i gęstość ustawienia min jest programowana i kontrolowana z pulpitu operatora. Parametry i współrzędne układanego pola minowego są rejestrowane i wyświetlane na mapach cyfrowych. Informacje te mogą być także w trybie automatycznym przekazywane do nadrzędnych szczebli dowodzenia.

Załoga składa się z dwóch żołnierzy, którzy zajmują miejsca w opancerzonej kabinie (odporność balistyczna na poziomie I wg STANAG 4569). Dodatkowe wyposażenie stanowi radiostacja UKF i system łączności wewnętrznej. Ochronę pasywną pojazdu zapewnia system samoobrony SSP-1 Obra-3 (osiem głowic detekcyjnych), współpracujący z ośmioma wyrzutniami granatów dymnych kal. 81 mm zamontowanymi na stropie kabiny. Masa całego pojazdu z załadowanymi kasetami minowymi wynosi ok.31 ton.

Kaseta minowa ISM i makieta gabarytowo-masowa przeciwpancernej miny narzutowej MN-123/O. Fot. Maciej Nędzyński/CO MON

Miny MN-123 powstały na początku lat 90. w ramach współpracy BZE „BELMA” S.A. i Wojskowego Instytutu Techniki Inżynieryjnej z przeznaczeniem do Inżynieryjnego Systemu Minowania Kroton, formalnie przyjętego do uzbrojenia Wojsk Inżynieryjnych w 2005 r. Mina bojowa wyposażona jest w ładunek kumulacyjny dwustronnego działania (przebijalność rzędu 60 mm RHA), rażący dno i elementy układu jezdnego pojazdu, inicjowana jest magentycznym zapalnikiem niekontaktowym. Tryb działania miny (natychmiastowy bądź ze zwłoką) i czas samolikwidacji są programowane elektronicznie z pulpitu operatora. Mina występuje w wersjach: bojowej, ćwiczebnej MN-123/C i makiety gabarytowo-masowej MN-123/O. Mina do ustawiania ręcznego MR-123 stanowi odmianę miny narzutowej MN-123.

Sześć seryjnych transporterów minowania narzutowego (TMN) Kroton na gąsienicowym podwoziu SPG-2A/Opal-II Huta Stalowa Wola dostarczyła wojsku w latach 2003-2008. Pozostają one w uzbrojeniu do dziś.

O meandrach powstania systemów Kroton i Baobab-K, sięgających przełomu lat 80. i 90., zainteresowani mogą przeczytać w artykule opublikowanym w numerze 5/2023 miesięcznika „Wojsko i Technika”.

Andrzej Kiński na podstawie komunikatów Polskiej Grupy Zbrojeniowej i Huty Stalowa Wola.