13 stycznia przy jednym z nabrzeży Portu Wojennego Gdynia Oksywie, w basenie IX, zacumowała włoska fregata Luigi Rizzo (F 595) typu Carlo Bergamini celem objęcia dyżuru bojowego w ramach porozumienia pomiędzy ministrami obrony Polski i Włoch z maja ubiegłego roku.

Luigi Rizzo zacumował za rufą swojego bliźniaka, pełniącej dyżur bojowy od 24 lipca ubiegłego roku, fregaty Antonio Marceglia (F 597). Jest to już drugi przypadek w przeciągu niecałego pół roku, kiedy to gdyński port gości dwa okręty Marina Militare jednocześnie w celu zmiany warty nad polskim wybrzeżem. Pierwszy miał miejsce 24 lipca kiedy to Marceglia zmieniała na posterunku niszczyciel Caio Duilio (D 554) typu Orizzonte (we Włoszech określany jako typ Andrea Doria, Dwa włoskie okręty w Porcie Wojennym Gdynia/ZBiAM.pl). O ile jednak Marceglia jak i Duilio odwiedzały Gdynię wcześniej, tak dla przybyłego dzisiaj Luigi Rizzo jest to prawdziwy debiut. Warto zaznaczyć, że po raz pierwszy polski port gości aż dwie fregaty typu FREMM w tym samym czasie.

F 595 jest szóstą fregatą typu Bergamini, jaka została przekazana Marina Militare. Stępkę położono 5 marca 2013 roku, wodowanie miało miejsce 19 grudnia 2015 roku a do służby okręt przyjęto 20 kwietnia 2017 roku. Zbudowana została jako jedna z czterech fregat w konfiguracji wielozadaniowej (General Purpose). Na co dzień jednostka stacjonuje w bazie morskiej w La Spezia i podlega dowództwu 1. Dywizjonu (Comando Prima Divisione Navale - COMDINAV UNO).

Fregaty typu Bergamino należą do rodziny jednostek FREMM-IT (Fregata Europea Multi-Missione), zbudowanych w ramach francusko–włoskiego partnerstwa. Początkowo ten niezwykle ambitny program morski zakładał budowę aż 27 okrętów w trzech konfiguracjach, tj.: wielozadaniowej (General Purpose), przeznaczonej do zwalczania okrętów podwodnych (ASW) oraz do niszczenia celów lądowych (AVT). Ze wspomnianej liczby, najwięcej bo aż 17 okrętów miało wzmocnić francuską Marine nationale a kolejne 10 włoską Marina Militare. Ostatecznie jednak ze względu na problemy natury ekonomicznej strona francuska zdecydowała się zredukować zamówienie do zaledwie ośmiu okrętów. Zdecydowano się także zarzucić koncepcję AVT, zastępując ją wersją przeznaczoną do zwalczania środków napadu powietrznego AAW (tylko dla Marine nationale).

Dwa FREMM’y w polskim porcie, pierwszy taki przypadek w historii. Fot. Marcin Chała

Włoskie fregaty legitymują się wypornością pełną 6700 ton przy wymiarach kadłuba 144,6 x 19,7 x 8,6 m. Napęd skonfigurowany w układzie CODLAG, składa się z pojedynczej turbiny gazowej GE/Fiat -Avio LM2500+G4 o mocy 31994 kW, czterech agregatów prądotwórczych Isotta-Fraschini VL1716T2ME o mocy po 2200 kW oraz dwóch silników elektrycznych Jeumont o mocy po 2147 kW. Umożliwia to uzyskanie prędkości maksymalnej 30 węzłów, a ekonomicznej 15 węzłów, przy której zasięg wynosi 6000 Mm. Załoga składa się ze 131 osób oraz do 23 osób obsady lotniczej (przy dwóch zaokrętowanych śmigłowcach).

Mimo że Włosi zdecydowali się nie budować wyspecjalizowanych odmian przeznaczonych od zwalczania środków napadu powietrznego, to każdy z okrętów budowanych dla Marina Militare legitymuje się  zwiększonymi możliwościami obrony przeciwlotniczej dzięki implementacji systemu SAAM-ESD (Surface Anti Air Missile – Extended Self Defence). Jego rdzeniem jest pracujący w paśmie G (4-6 GHz), trójwspółrzędny radar, z anteną AESA, Leonardo Kronos Grand Naval oraz dwie ośmiokomorowe wyrzutnie VLS Sylver A50 pocisków Aster 15 i 30 (zgodnie z koncepcją wielozadaniowości w projekcie uwzględniono możliwość zastąpienia ich dłuższymi wyrzutniami Sylver A70 pocisków manewrujących Scalp-EG). Uzbrojenie ofensywne składa się z ośmiu pojemników transportowo-startowych dla kierowanych pocisków przeciwokrętowych (kpp), z możliwością zwalczania celów lądowych, MBDA Teseo/OtomatMk-2A Block 4 (do Gdyni F 595 przypłynął z zaledwie dwoma pociskami). Uzbrojenie artyleryjskie składa się z kolei z armaty Leonardo 127mm/64 w odmianie LW oraz pojedynczej 76mm/62 SR w odmianie Strales. Ta ostatnia spełnia zadanie systemu ostatniej szansy (CIWS). Marina Militare od dekad bowiem na swoich okrętach nie instaluje tego typu klasycznych systemów, legitymujących się wysoką szybkostrzelnością, na rzecz armat średniego kalibru.

Włoskie fregaty wyposażono w pokaźny „zestaw” systemów radiolokacyjnych, w tym także takich o obniżonej możliwości detekcji (LPI). Okręty posiadają dwa tego typu systemy: pracujący w paśmie I (8-10 GHz) SPS-732(V2) oraz SPN-730. Dodatkowo zainstalowano dwuwspółprzędny, pracujący w paśmie I, system obserwacji poza horyzontalnej (OTH) typu Leonardo RASS (RAN-30X). Luigi Rizzo jest ostatnim okrętem tego typu, który otrzymał starszą odmianę systemu IFF SIR-R z sześcioma osobnymi antenami. Począwszy bowiem od Federico Martinengo (F 596) okręty otrzymują najnowszą odmianę tego systemu SIR-M-PA z nieobrotową anteną o skanowaniu fazowych w postaci pierścienia zainstalowanego poniżej kopuły Kronosa. Cechą charakterystyczną odmiany GP jest sporej wielkości furta w pawęży rufowej, która zamyka slip dla 11 metrowej, półsztywnej łodzi abordażowej t. CABAT produkcji CABI Cattaneo, przeznaczonej dla zaokrętowanego na pokładzie pododdziału wojsk specjalnych.

Antonio Marceglia opuści Gdynię i obierze kurs na swoją bazę macierzystą w Taranto w poniedziałek 15 stycznia.