Mimo wcześniej oficjalnej krytyki nowych zakupów uzbrojenia (więcej w WiT 4–5/2020) w obecnej sytuacji budżetowej Czech, czeski premier Andrej Babiš zaczyna zmieniać zdanie w tej sprawie. 17 maja Babiš w wywiadzie telewizyjnym powiedział, że Czechy powinny jednak kupić nowe bojowe wozy piechoty.

Babiš stwierdził, że prawdopodobnie nie ma innej możliwości niż kupić 210 wozów za 50 mld CZK (1,83 mld EUR) i dodał, że mniej więcej uzgodnił ze Ministerstwem Obrony, że zakup należy spowolnić. W przypadku czeskiego premiera jest to niemal zupełna zmiana stanowiska w ciągu dwóch ostatnich miesięcy. Babiš wspomniał także o zakupie nowych 155 mm armatohaubic, samochodów w układzie 4×4, rakietowych systemów przeciwlotniczych czy kamizelek kuloodpornych. Najwyraźniej są to programy, których ewentualna realizacja jest ponownie rozważana. Choć kilka z nich wydawało się jeszcze całkiem niedawno zupełnie wykluczonych, jak właśnie chociażby zakup następców 1200 terenowych UAZ-ów 469 i już także wyeksploatowanych Land Roverów Defender 110. Ten wydatek zresztą anulowano jeszcze w grudniu 2019 r.

Promowanie w Czechach przez GDELS wozu ASCOD 2 z bezzałogowymi wieżami chyba okazało się daremne, jeśli od ubiegłego roku promuje się odmianę z dwuosobową wieżą. Fot. GDELS.

Nie oznacza to jednak, że sytuacja ekonomiczna Czech niespodziewana okazała się lepsza niż się spodziewano. Obecnie czeski rząd spodziewa się spadku narodowego PKB o 587 mld CZK (21,52 mld EUR, a wzrost deficytu budżetowego o 300 mld CZK, czyli 11 mld EUR). Zmiana planów wynika najpewniej z dwóch przyczyn. Po pierwsze wyeksploatowania sprzętu wyprodukowanego jeszcze w czasach Układu Warszawskiego, którego Czechy najwyraźniej nie są w stanie utrzymać w adekwatnej sprawności. Mimo, że Czechosłowacja często była jego licencyjnym producentem. Przykładem mogą być właśnie bwp BVP-2 (czyli BMP-2). Ministerstwo Obrony Czech podaje, że ponad połowa z nich jest niesprawna. Mowa o sprzęcie, który ma ok. 40 lat. Drugim powodem są zobowiązania narzucone Czechom przez NATO, np. przezbrojenie do 2026 r. 7. Brygady Zmechanizowanej, dla której mają być kupione nowe bwp. Los czołgów T-72M4 CZ (i T-72M1) jej jedynego batalionu pancernego pozostaje nieznany. Do tej pory przeważała koncepcja modernizacji T-72.

Przy de facto wyeliminowaniu z przetargu Pumy, niemiecki przemysł reprezentuje już tylko Rheimetall i jego Lynx KF41. Fot. Rheimetall.

Ministerstwo Obrony Czech próbuje przedstawiać problem zakupu nowego uzbrojenia jako pozytywny scenariusz swoistego pakietu stymulacyjnego dla czeskiej zbrojeniówki. Jednak jej szeroki współudział w dostawie nowych bwp nie wydaje się pewny. Dlatego Ministerstwo Obrony Czech prowadzi rozmowy z trzema potencjalnymi dostawcami (czyli spółkami BAE Systems, GDELS i Rheinmetall) odnośnie możliwego wydłużenia okresu płatności za kupione wozy. Może to wskazywać, że największe szanse na kontrakt będzie miała firma najbardziej elastyczna w zakresie warunków finansowych.

Pogłoski o zmianie wymogów technicznych mogą uczynić z BAE Systems i jego CV90 czarnego konia przetargu. Fot. BAE Systems.

O tym, że głównym kryterium wyboru stała się cena wskazują doniesienia czeskich mediów z tego tygodnia. Podobno po roku zmieniono listę 16 wymogów technicznych odnośnie konstrukcji nowego bwp. Znów podobno, obecnie jeden z nich ma mówić o wymogu załogowej wieży, co należy rozumieć jako celowe wyeliminowanie (rezygnację z) oferty spółki PSM i produkowanej przez nią Pumy (bez wątpienia najdroższego pojazdu w stawce). Według krążących pogłosek Ministerstwo Obrony Czech rezygnuje także z instalacji aktywnego systemu obrony pojazdu, jak również zastanawia się nad utrzymaniem dotychczasowego wymogu ośmioosobowego desantu, choć akurat wszystkie oferowane wozy (czyli BAE Systems CV90, GDELS ASCOD 2 i Rheinmetall KF41 Lynx spełniają to kryterium, wyjątkiem jest znowu Puma).