Warsaw Security Forum 2016

Już po raz trzeci Fundacja im. Kazimierza Pułaskiego zorganizowała konferencję Warsaw Security Forum (WSF), w tym roku między 26 a 28 października. Choć jest to impreza przede wszystkim poświęcona bezpieczeństwu międzynarodowemu, ze szczególnym zwróceniem uwagi na utrzymanie więzi transatlantyckiej i stabilizacji w naszym regionie, to nie brakuje w jej trakcie także typowych zagadnień militarnych.

W tym roku skoncentrowano się na obronie przeciwrakietowej i przeciwlotniczej, lotnictwie i cyberbezpieczeństwie, tak w ujęciu techniczno-przemysłowym, jak i operacyjnym. Nie zabrakło przedstawicieli przemysłu, jak również byłych i obecnych decydentów krajowych i zagranicznych. Było m.in. dwóch NATO-wskich czterogwiazdkowych emerytowanych generałów najwyższej rangi, czyli Philip M. Breedlove – naczelny dowódca Sojuszniczych Sił Zbrojnych NATO w Europie w latach 2013-2016 (Stany Zjednoczone) i Sir Richard Shirreff – zastępca naczelnego dowódcy Sojuszniczych Sił Zbrojnych NATO w Europie w latach 2011-2014 (Wielka Brytania).
Wizyta gen. Richarda Shirreffa zbiegła się z polską premierą jego książki „2017: Wojna z Rosją”. Zagrożenia płynące z Rosji – nie tylko jej działania w Europie, ale również w Azji i na Bliskim Wschodzie – przywoływano w prawie każdej dyskusji. Mocnych akcentów nie brakowało. – Musimy pozbyć się złudzeń i pogodzić się z myślą, że to co nierealne, czyli wojna z Rosją, może pewnego dnia wybuchnąć – ostrzegał gen. Shirreff. Rosja sprzymierzyła się z Turcją i dzięki niej chce doprowadzić do podziału w Sojuszu Północnoatlantyckim. Rosja widzi w podziale NATO swój sukces, a w utrzymaniu jedności Sojuszu swoją porażkę – wtórował mu gen. Philip M. Breedlove.
Na WSF 2016 pojawili się główni rywale w programie Wisła (przeciwlotniczy i przeciwrakietowy system rakietowy średniego zasięgu), czyli koncern Raytheon oraz korporacja Lockheed Martin, w tym Missiles and Fire Control (MFC) i MEADS International – od września ponownie oficjalnie rozpatrywani jako potencjalni dostawcy systemu Wisła. Był także norweski koncern zbrojeniowy Kongsberg Defense & Aerospace AS, oferujący system NASAMS w programie Narew (przeciwlotniczy system rakietowy krótkiego zasięgu).
Zagadnieniom obrony powietrznej poświęcono dwie panelowe dyskusje i jedną prezentację. W pierwszym panelu udział wzięli: John Baird (wiceprezes Raytheon ds. zintegrowanych systemów obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej na Polskę), Howard B. Bromberg (wiceprezes ds. obrony przeciwlotniczej Lockheed Martin MFC), Sveinung Alne (dyrektor ds. rozwoju biznesu, główny inżynier systemów, wydział zdolności sieciowych, Kongsberg) i Szczepan Ruman (dyrektor biura strategii i analiz, Polska Grupa Zbrojeniowa S.A.).
Howard B. Bromberg podkreślał wagę sieciocentryczności, koniecznej dla uzyskania wysokiej skuteczności współczesnego systemu obrony powietrznej, gdyż wszystkie środki napadu powietrznego – lotnictwo, lotnicza amunicja precyzyjna, rakietowe pociski balistyczne i samosterujące będą używane jednocześnie, razem z innymi kategoriami uzbrojenia, jak na przykład środki walki elektronicznej. Stąd potrzeba otwartej architektury oprogramowania systemu obrony powietrznej niezbędnej do optymalizacji użycia własnych sensorów i efektorów. Odpowiedzią na te wyzwania jest system obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej MEADS o otwartej architekturze i możliwościach „plug-and-fight”, łatwy do przyszłych rekonfiguracji i o dużej mobilności.
W kuluarowych rozmowach przedstawiciele MEADS International potwierdzili, że od początku roku spotykali się z urzędnikami polskiego MON, były też rozmowy dotyczące offsetu. Zatem decyzje ogłoszone podczas kieleckiego MSPO 2016 MEADS International przyjął z zadowoleniem, jako rezultat konsekwentnie prezentowanej oferty. Jednocześnie zapytanie MON w sprawie systemu MEADS skierowane do strony amerykańskiej zbiegło się w czasie z odpowiedzią na zapytanie ofertowe niemieckiego federalnego resortu obrony, co ułatwiło przedstawienie możliwości bojowych, korzystnych kosztów i takowego harmonogramu dostaw oraz współpracy przemysłowej. MEADS International zdaje sobie sprawę, że polski wymóg odnośnie zintegrowanego systemu zarządzania obroną przeciwlotniczą i przeciwrakietową IBCS (Integrated Air and Missile Defence Battle Command System) jest nie do spełniania, nawet w perspektywie 2030 r., w czym upatruje swojej szansy. W Niemczech MEADS International jest gotowy rozpocząć negocjacje z ministerstwem i spodziewa się je zakończyć w przyszłym roku i zawrzeć kontrakt.
John Baird w swoich wypowiedziach podkreślał potrzebę budowy zrównoważonego systemu obrony powietrznej, optymalnego pod względem posiadanych zasobów, także finansowych. Patriot jest obecnie podstawowym systemem przeciwlotniczym i przeciwrakietowym w NATO, co ułatwia sojusznicze współdziałanie, szkolenie itd. Raytheon proponuje ewolucyjne przekształcenie obecnej wersji Patriota w system sieciocentryczny o otwartej architekturze. Najważniejszym elementem doskonalenia Patriota jest nowa stacja radiolokacyjna kierowania ogniem na półprzewodnikach z antenami z aktywnym skanowaniem elektronicznym AESA, wykorzystująca technologię azotku galu. Nowy radiolokator podnosi niezawodność i obniża koszty eksploatacji w porównaniu z obecnym radarem AN/MPQ-65. John Baird podkreślał zaletę stosowania nieruchomych anten, jako rozwiązania mającego zapewnić lepszą ciągłość obserwacji celów (zaleta szczególnie ważna w przypadku zwalczania rakietowych pocisków balistycznych wykonujących manewry obronne w fazie ataku), niż w przypadku anten obracających się.