Konsorcjum PGZ-Miecznik wybrało na partnera przemysłowego brytyjską korporację Babcock International wraz z oferowanym przez nią projektem fregat Arrowhead 140.

4 marca Polska Grupa Zbrojeniowa S.A. opublikowała komunikat, że konsorcjum PGZ-Miecznik zawarło umowy o współpracy strategicznej z partnerami przemysłowymi z Wielkiej Brytanii. Oznacza to, że bazą do projektu wstępnego polskich fregat będzie projekt Arrowhead 140. Z treści komunikatu wynika, że ostatecznego wyboru dokonała strona przemysłowa, po tym jak „w wyniku analiz materiałów przekazanych przez konsorcjum PGZ-Miecznik w grudniu 2021 r., Siły Zbrojne RP dokonały preselekcji preferowanych dostawców projektu platformy oraz systemu walki dla nowych wielozadaniowych okrętów Marynarki Wojennej RP”. Wraz z Arrowheadem 140 wskazano integratora systemu walki oraz dostawcę systemu obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej bliskiego zasięgu.

Wydarzenie to jest następstwem innego, sprzed niespełna miesiąca, kiedy to 10 lutego Agencja Uzbrojenia (AU) poinformowała o dokonaniu wyboru wstępnego projektu koncepcyjnego fregaty Miecznik (patrz WiT 2/2022). Rozpatrzono propozycje trzech firm – partnerów zagranicznych: brytyjskiej Babcock International plc (z projektem fregaty Arrowhead 140PL), hiszpańskiej Navantia S.A. S.M.E. (z jednostką typu F-100PL) i niemieckiej thyssenkrupp Marine Systems GmbH (MEKO A-300PL). Według komunikatu AU, ocena została przeprowadzona na podstawie kryteriów dotyczących m.in.: parametrów taktyczno-technicznych, potencjału bojowego, możliwości dokonania unifikacji pozyskiwanego sprzętu wojskowego z wyposażeniem posiadanym obecnie przez Siły Zbrojne RP, a także kosztów cyklu życia, zaproponowanych rozwiązań i ich dalszego potencjału modernizacyjnego. W jej efekcie wyłoniono wariant pierwszego wyboru i warianty alternatywne. Za najkorzystniejsze wskazano propozycje niemiecką i brytyjską, podkreślając, że różnice punktowe w sumarycznej ocenie każdego z rozwiązań były nieznaczne i wyniosły pięć punktów.

Dostawcą systemu zarządzania walką TACTICOS i integratorem systemu walki Mieczników będzie Thales. Na rysunku schemat systemu walki do fregat typu 31 budowanych dla Royal Navy wraz z możliwymi wariantami.

Kolejnym krokiem były negocjacje pomiędzy konsorcjum PGZ-Miecznik a zagranicznymi partnerami oferującymi technologie platformy okrętowej i zintegrowanego systemu walki (ZSW). Okazało się, że nie trwały one długo i w ich efekcie konsorcjum sygnowało umowy o współpracy strategicznej z dostawcami pierwszego wyboru – firmami Babcock, Thales UK i MBDA UK.
W myśl zawartych ustaleń Babcock dostarczy projekt platformy fregaty Arrowhead 140PL (AW140PL), a także „szeroki zakres wiedzy i technologii pozwalający na budowę tych jednostek w PGZ Stoczni Wojennej Sp. z o.o. (PGZ SW) oraz Remontowej Shipbuilding S.A.” Natomiast Thales, odpowiadający za obszar ZSW, i MBDA, która dostarczy systemy obrony przeciwlotniczej, współpracować będą z PGZ SW oraz Ośrodkiem Badawczo-Rozwojowym Centrum Techniki Morskiej S.A.

W ślad za informacją prasową PGZ, Thales opublikował własną. Wynika z niej, że firma dostarczy system zarządzania walką CMS (Combat Management System) TACTICOS (Tactical Information And Command System). Jego różne wersje są już znane w Marynarce Wojennej RP. Po raz pierwszy trafił on na trzy okręty rakietowe proj. 660 w ramach ich modernizacji wg proj. 660M Żeglarek. Był to pierwszy w MW RP przypadek zastosowania ZSW z prawdziwego zdarzenia, choć z powodu oszczędności pozostawiono w jego składzie uzbrojenie jeszcze sowieckiej proweniencji. Drugiego TACTICOS-a, w nowszej wersji i innej konfiguracji sprzętowej, zainstalowano na korwecie patrolowej ORP Ślązak. To – wraz z 20-letnią kooperacją Thalesa i OBR CTM – mogło mieć dodatkowy wpływ na decyzję o wyborze dostawcy CMS. System ma architekturę otwartą i jest podatny na włączanie do niego nowych sensorów oraz efektorów. Nie bez znaczenia jest też rozpowszechnienie systemu (używany jest na ponad 200 okrętach różnych flot), i że wybrała go Royal Navy do swoich pięciu fregat typu 31/Inspiration, bazujących na tej samej platformie co Miecznik. Ze względu na harmonogram budowy jednostek brytyjskich, Thales będzie mógł wykorzystać wnioski płynące z prac nad tym programem w polskim przedsięwzięciu, ograniczając tym samym jego ryzyko techniczne. Oferta Thalesa pokonała: Navantię S.A. S.M.E. (system CATIZ), Leonardo S.p.A. (ATHENA) i Saab AB (9LV).

Z kolei MBDA UK ma dostarczyć system obrony przeciwlotniczej do Mieczników. Nie podano jego nazwy, jak też posłużono się liczbą mnogą („systemy”), ale bez ryzyka można przyjąć, że chodzi o Sea Ceptor z pociskiem bliskiego zasięgu CAMM (Common Anti-Air Modular Missile). W tym przypadku kluczowa ma być unifikacja z zestawami rakietowymi obrony przeciwlotniczej krótkiego zasięgu (ZROP-KZ) dla SZ RP, planowanymi do pozyskania w ramach programu Narew. 18 listopada ub.r. minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak i brytyjski sekretarz stanu ds. obrony Ben Wallace podpisali oświadczenie o zamiarze (Statement of Intent) współpracy w zakresie obrony powietrznej. Stanowi ono potwierdzenie woli kooperacji ze strony Polski i Wielkiej Brytanii przy Narwi, do której Inspektorat Uzbrojenia (obecnie AU) zarekomendował pociski rodziny MBDA CAMM. Porozumienie umożliwiło rozpoczęcie fazy negocjacji kontraktowych.
Sea Ceptor jest obecnie używany przez Royal Navy (ozn. brytyjskie GWS-35) na modernizowanych fregatach typu 23/Duke, na których zastępuje GWS-25 Sea Wolf. Pierwsze strzelanie z okrętu –
– HMS Argyll (F231) – odbyło się 4 września 2017 r. W maju 2018 r. brytyjska marynarka wojenna przyjęła system do uzbrojenia. W perspektywie trafi on w ramach modernizacji na niszczyciele typu 45/Daring (zastąpi Astery-15 w systemie Sea Viper) i nowo budowane fregaty typów 26 i 31. Ponadto został dotąd wybrany przez floty: Nowej Zelandii, Republiki Chile, Federacyjnej Republiki Brazylii, Kanady, Republiki Włoskiej i Islamskiej Republiki Pakistanu.

Co do platformy, to AH140 jest wariantem eksportowym fregaty ogólnego przeznaczenia (general purpose) typu 31. Pięć takich jednostek powstanie dla Royal Navy, jako uzupełnienie droższych, pierwszoliniowych fregat typu 26/City. Produkcję prototypowej HMS Venturer rozpoczęto 23 września 2021 r. w stoczni Babcock w szkockim Rosyth nad zatoką Firth of Forth. Z kolei konstrukcja ta – po adaptacjach wymaganych przez Royal Navy – jest rozwinięciem projektu duńskiego biura projektowego Odense Maritime Technology A/S, należącego do stoczni Odense Staalskibsværft A/S. Stocznia ta zbudowała w latach 2008–2011 trzy fregaty typu Iver Huitfeldt dla Søværnet (Siły Morskie Królestwa Danii), po czym zbankrutowała. AH140 to jednostka o długości ok. 140 m, szerokości 19,8 m i wyporności rzędu 6000 t.

Są to pierwsze okręty bojowe tej wielkości budowane przez Babcocka. Wcześniej firma uczestniczyła w konsorcjum Aircraft Carrier Alliance (lider BAE Systems), budującym parę lotniskowców typu Queen Elizabeth dla brytyjskiej floty (wyprodukowała część bloków kadłubów i masztów oraz montowała jednostki w całość). Jedyne kompletne okręty powstałe w stoczni Babcock to patrolowce typów typów LÉ Róisín (dwa) i Samuel Beckett (cztery) dla Irlandzkiej Służby Morskiej. Tak więc program Miecznik będzie pierwszym tej rangi, w którym firma ma zrealizować transfer wiedzy, projektu i technologii. Jako przykłady dotychczasowych osiągnięć w tej kategorii spółka przedstawia m.in. współpracę z Royal Canadian Navy, gdzie przekazała wiedzę wymaganą do obsługi konwencjonalnych okrętów podwodnych typu Victoria (eks-Upholder, zbudowanych w Wielkiej Brytanii) w miejscu bazowania, czy wsparcie techniczne systemów wyrzutni torped okrętów podwodnych typu Collins i zdolność do remontów fregat typu MEKO 200 ANZAC, należących do Royal Australian Navy. Serwis, remonty i modernizacje okrętów to zresztą główna domena działalności morskiej odnogi korporacji Babcock. Jej przykładem jest wspomniana modernizacja fregat typu 23.