Profesor Piotr Wolański urodził się 16 sierpnia 1942 r. w Milówce, na Żywiecczyźnie. W szóstej klasie szkoły podstawowej, w kinie „Tęcza” w Milówce, oglądając Kronikę Filmową zobaczył start amerykańskiej rakiety badawczej Aerobee. To wydarzenie wywarło na nim tak ogromne wrażenie, że stał się entuzjastą techniki rakietowej i kosmicznej. Wystrzelenie pierwszego sztucznego satelity Ziemi Sputnika-1 (wyniesiony na orbitę przez ZSRR 4 października 1957 r.) tylko umocniło go w tym przekonaniu.
Po wystrzeleniu pierwszego i drugiego sputnika, redakcja „Świata Młodych”, tygodnika dla młodzieży szkolnej, ogłosiła ogólnopolski konkurs o tematyce kosmicznej: „Astroekspedycja”. W konkursie tym zajął 3 miejsce i w nagrodę wyjechał na miesięczny obóz pionierski do miejscowości Złote Piaski pod Warną w Bułgarii.
W 1960 r. został studentem wydziału Mechanicznego Energetyki i Lotnictwa (MEiL) Politechniki Warszawskiej. Po trzech latach studiów wybrał specjalizację „Silniki lotnicze” a studia ukończył w 1966 r. uzyskując dyplom magistra inżyniera ze specjalnością Mechanika.
Tematem Jego pracy dyplomowej była konstrukcja przeciwpancernego pocisku kierowanego. W ramach pracy dyplomowej chciał robić projekt rakiety kosmicznej, ale dr Tadeusz Litwin, który był prowadzącym, nie zgodził się na ten temat mówiąc, że taka rakieta nie zmieści się na desce kreślarskiej. Ponieważ obrona pracy dyplomowej wypadła bardzo dobrze, Piotr Wolański otrzymał od razu propozycję pozostania na Politechnice Warszawskiej, którą przyjął z dużym zadowoleniem.
Już na pierwszym roku studiów zapisał się do Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Astronautycznego (PTA). Oddział ten organizował comiesięczne spotkania w sali kinowej „Muzeum Techniki”. Bardzo szybko włączył się do aktywnej działalności tego towarzystwa, początkowo przedstawiając na comiesięcznych zebraniach „aktualności kosmiczne”. Wkrótce został członkiem Zarządu Oddziału Warszawskiego, następnie wice-sekretarzem, sekretarzem, wiceprezesem i prezesem Oddziału Warszawskiego.
Podczas studiów miał możliwość uczestniczyć w Kongresie Astronautycznym International Astronautical Federation (IAF), zorganizowanym w Warszawie w 1964 r. To właśnie podczas tego kongresu po raz pierwszy miał styczność z prawdziwą światową nauką i techniką, oraz spotkał ludzi, którzy tworzyli te niezwykłe wydarzenia.
W latach 70. Profesor był często zapraszany do Polskiego Radia aby komentować najważniejsze wydarzenia kosmiczne takie jak: loty księżycowe z programu Apollo a następnie lot Sojuz-Apollo. Po locie Sojuz-Apollo w Muzeum Techniki zorganizowano specjalną wystawę poświęconą tematyce kosmicznej, której tematem przewodnim był właśnie ten lot. Został wtedy Kuratorem tej wystawy.
W połowie lat 70. Profesor Piotr Wolański opracował hipotezę powstania kontynentów w wyniku zderzenia bardzo dużych asteroidów z Ziemią w zamierzchłej przeszłości, oraz hipotezę powstania Księżyca, jako efektu podobnego zderzenia. Jego hipoteza dotycząca wyginięcia gadów olbrzymów (dinozaurów) oraz wielu innych katastroficznych zdarzeń w historii Ziemi opiera się na twierdzeniu, że było to wynikiem zderzeń dużych obiektów kosmicznych, takich jak asteroidy czy komety z Ziemią. Została ona przez niego zasugerowana na długo przed uznaniem teorii Alvareza o wyginięciu dinozaurów. Dziś te scenariusze są powszechnie akceptowane przez naukowców, ale wtedy nie udało się mu opublikować swoich prac ani w „Nature” ani w „Science” tylko w „Postępach Astronautyki” oraz w czasopiśmie naukowym „Geofizyka”.
Gdy w Polsce zaczęły być dostępne szybkie komputery razem z prof. Karolem Jachem z Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie wykonał obliczenia numeryczne tego rodzaju zderzeń a w 1994 r. mgr inż. Maciej Mroczkowski (obecnie Prezes PTA) obronił pod jego kierunkiem rozprawę doktorską z tej tematyki, pt.: „Analiza teoretyczna dynamicznych efektów zderzenia dużych asteroidów z ciałami planetarnymi”.
W drugiej połowie lat 70. został poproszony przez płk. prof. Stanisława Barańskiego, Komendanta Wojskowego Instytutu Medycyny Lotniczej (WIML) w Warszawie, o zorganizowanie serii wykładów dla grupy pilotów, spośród których mieli być wybrani kandydaci do lotu w kosmos. Grupa początkowo liczyła około 30 osób. Po zakończeniu wykładów zostało pięciu najlepszych, spośród których ostatecznie wybrano dwóch: mjr. Mirosława Hermaszewskiego oraz ppłk. Zenona Jankowskiego. Historyczny lot M. Hermaszewskiego w kosmos miał miejsce w dniach 27 czerwca – 5 lipca 1978 r.
Kiedy w latach 80. Prezesem Polskiego Towarzystwa Astronautycznego został płk Mirosław Hermaszewski, Piotr Wolański został wybrany na jego zastępcę. Po zakończeniu kadencji generała Hermaszewskiego został Prezesem PTA. Tę funkcję pełnił od 1990 do 1994 r. i od tego roku jest Honorowym Prezesem PTA. Polskie Towarzystwo Astronautyczne wydawało dwa periodyki: popularnonaukowy „Astronautyka” i naukowy kwartalnik „Postępy Astronautyki”. Przez długi czas był redaktorem naczelnym tego ostatniego.
W 1994 r. zorganizował pierwszą konferencję „Tendencje rozwojowe napędów kosmicznych” a prace tej konferencji były przez kilka lat publikowane w „Postępach Astronautyki”. Pomimo różnych problemów, na jakie napotkano w owym czasie, konferencja przetrwała do dnia dzisiejszego i stała się platformą spotkań i wymiany poglądów przez specjalistów z wielu krajów świata. W tym roku odbędzie się XI konferencja poświęcona tej tematyce, tym razem w Instytucie Lotnictwa w Warszawie.
W 1995 r. został wybrany na członka Komitetu Badań Kosmicznych i Satelitarnych (KBKiS) Polskiej Akademii Nauk, a cztery lata później został powołany na wiceprzewodniczącego tego Komitetu. Przewodniczącym Komitetu został wybrany w marcu 2003 r. i pełnił tę funkcję przez cztery kolejne kadencje, do 22 marca 2019 r. W uznaniu zasług, został jednomyślnie wybrany Honorowym Przewodniczącym tego Komitetu.
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu