Morski samolot patrolowy P-1 (nr ewid. 5503) jest jednym z trzech realizowanych obecnie w KHI programów produkcyjnych dla japońskich Sił Samoobrony, obok samolotu transportowego C-2 i śmigłowca transportowo-przeciwminowego MCH-101.

Obchodzący w ubiegłym roku swoje 120-lecie koncern Kawasaki Heavy Industries (KHI) należy do „wielkiej czwórki” japońskich przedsiębiorstw przemysłu maszynowego (obok Mitsubishi Heavy Industries, Fuji Heavy Industries i IHI Corporation). Jednym z obszarów działalności koncernu jest produkcja samolotów, śmigłowców i silników lotniczych. Są to zarówno gotowe wyroby, jak i części oraz podzespoły dla innych producentów. Branża lotnicza ma znaczący udział w skonsolidowanym wyniku finansowym firmy.

Historia firmy Kawasaki sięga drugiej połowy XIX wieku, gdy w okresie Meiji rozpoczęła się industrializacja Japonii. W kwietniu 1878 r. przedsiębiorca Shōzō Kawasaki (10.08.1836–2.12.1912) założył w tokijskiej dzielnicy Tsukiji nad rzeką Sumida-gawa stocznię Kawasaki Tsukiji Zōsensho (Kawasaki Tsukiji Shipyard). Osiemnaście lat później, 15 października 1896 r., Shōzō Kawasaki przeniósł swoją działalność do Kobe w prefekturze Hyōgo, gdzie na zakupionym od państwa terenie założył spółkę Kabushiki Kaisha Kawasaki Zōsensho (Kawasaki Dockyard Co., Ltd.). Właśnie ta data jest uznawana za dzień utworzenia koncernu Kawasaki. Pierwszym prezesem zarządu nowej firmy został Kōjirō Matsukata, który pełnił tę funkcję aż do 1928 r. W 1897 r. w nowej stoczni zwodowano pierwszy statek pasażersko-towarowy Iyo Maru. W 1902 r. ukończono budowę suchego doku o długości 130 m, szerokości 15,7 m i głębokości 5,5 m, który mógł pomieścić statki o tonażu 6000 GT. Istniejący do dziś dok nr 1 został w 1998 r. wpisany do rejestru zabytków kultury materialnej Japonii.
W trakcie swojej kadencji na stanowisku prezesa zarządu Kōjirō Matsukata sukcesywnie rozbudowywał zakłady i zwiększał asortyment produkcji, czyniąc z firmy Kawasaki jedno z największych japońskich przedsiębiorstw przemysłu maszynowego. Stocznia Kawasaki jako pierwsza w Japonii wprowadziła ośmiogodzinny dzień pracy. W maju 1906 r. w Kobe otwarto fabrykę Hyōgo Kōjō (Hyogo Works), w której wkrótce uruchomiono produkcję lokomotyw, samochodów osobowych i ciężarowych, stalowych dźwigarów mostów i okrętowych turbin parowych. W tym samym roku stocznię Kawasaki opuściły pierwsze dwa okręty podwodne zbudowane w Japonii (nr 6 i nr 7). Dwa lata później Cesarska Japońska Marynarka Wojenna (Dai Nippon Teikoku Kaigun) przyjęła do służby krążownik lekki (awizo) Yodo – pierwszy tak duży okręt zbudowany przez prywatną stocznię.

Początki produkcji lotniczej

Przebywający pod koniec wielkiej wojny w Europie Kōjirō Matsukata zainteresował się użyciem lotnictwa w działaniach wojennych i postanowił podjąć produkcję samolotów w firmie Kawasaki. W tym celu w kwietniu 1919 r. w Hyogo Works utworzono Hikōki-ka (Aircraft Department), w którym rozpoczęto studiowanie konstrukcji zakupionych we Francji samolotów rozpoznawczych Salmson 2A2. We wrześniu 1922 r. Hikōki-ka przekształcono w Hikōki-bu (Aircraft Division), a w listopadzie rozpoczęto licencyjną produkcję Salmsonów na potrzeby Cesarskiej Armii Japońskiej (Dai Nippon Teikoku Rikugun) pod oznaczeniem Otsu-shiki ichi-gata teisatsuki (samolot rozpoznawczy Typ Otsu Model 1, w skrócie Otsu 1). Ponieważ w pobliżu fabryki w Kobe nie było miejsca na budowę lotniska, więc oblot pierwszego egzemplarza Otsu 1 przeprowadzono z łąki koło wsi Sohara (obecnie miasto Kagamigahara) w prefekturze Gifu, leżącej około 8 km na wschód od miasta Gifu i 30 km na północ od Nagoi. Tutaj w 1923 r. utworzono Kagamihara Bun Kōjō (Kagamigahara Branch Works). Połączenie z odległą o około 190 km fabryką w Kobe zapewniała niedawno ukończona linia kolejowa. W maju 1927 r. Hikōki-bu przekształcono w Hikōki Kōjō (Aircraft Works), w sierpniu zakończono produkcję samolotów Otsu 1 po zbudowaniu 300 sztuk, a w grudniu całą produkcję lotniczą przeniesiono z Kobe do Kagamigahara. Fabryka Hyogo Works skupiła się na produkcji pojazdów szynowych (lokomotyw i wagonów) i w 1928 r. została przekształcona w oddzielną spółkę Kawasaki Sharyō KK (Kawasaki Rolling Stock Manufacturing Co., Ltd.).
Dwupłatowy Otsu 1 był typowym przedstawicielem pierwszowojennych samolotów – miał całkowicie drewnianą konstrukcję z płóciennym pokryciem. W 1924 r. nawiązano współpracę z niemiecką firmą Dornier Werke AG (wówczas ulokowaną w Altenrhein w Szwajcarii) w celu budowy dwusilnikowego bombowca ciężkiego o całkowicie metalowej konstrukcji Do N, znanego w Japonii jako Hachinana-shiki jūbakugekiki (ciężki samolot bombowy Typ 87). Do Japonii przybyła grupa inżynierów Dorniera na czele z Richardem Vogtem, który utworzył biuro konstrukcyjne firmy Kawasaki. W tym samym czasie w Niemczech zakupiono także licencję na produkcję chłodzonych cieczą 12-cylindrowych lotniczych silników rzędowych BMW VI. Dwa prototypy bombowca Typ 87 zostały zbudowane w 1926 r., a dwa lata później podjęto jego produkcję seryjną.
W lutym 1928 r. rozpoczęto produkcję seryjną pierwszego samolotu skonstruowanego samodzielnie w firmie Kawasaki przy pomocy niemieckich inżynierów – rozpoznawczego Typ 88 (KDA-2; KDA – Kawasaki Dockyard, Army). Do stycznia 1931 r. wyprodukowano 523 egz. (wraz z prototypami). Od czerwca 1929 do grudnia 1933 r. zbudowano 370 egz. bliźniaczych bombowców lekkich Typ 88 (KDA-2 kai), a w latach 1930–1933 385 egz. myśliwców Typ 92 (KDA-5). Maszyny te zapewniły firmie Kawasaki pozycję głównego dostawcy samolotów dla lotnictwa Armii Cesarskiej. Następcami bombowców lekkich Typ 88 zostały samoloty Typ 93 (KDA-7; Ki-3), a myśliwców Typ 92 – Typ 95 (KDA-9, Ki-10). W latach 1933–1935 wyprodukowano 203 egz. Ki-3, a w latach 1935–1938 584 egz. Ki-10. Wszystkie były napędzane silnikami rzędowymi chłodzonymi cieczą, co stało się znakiem rozpoznawczym samolotów firmy Kawasaki. Próby wejścia na rynek cywilny okazały się nieudane – w październiku 1928 r. zbudowano tylko dwa egzemplarze samolotu KDC-2 (KDC – Kawasaki Dockyard, Civil), a w lutym 1934 r. jeden KDC-5.