Okręt projekcji siły Anwarel El-Sadat podczas współpracy z hiszpańskim odpowiednikiem Juanem Carlosem I. Uwagę zwracają dwa zaształowane na pokładzie startowym Mistrala, samobieżne zestawy przeciwlotnicze AN/TWQ-1 Avenger, stanowiące tymczasowe rozwiązanie do czasu wzmocnienia uzbrojenia obronnego. Zakup Mistrali przez Egipt był zaskakujący. Znaleźli się nawet politycy, i to w Polsce, którzy uwierzyli, że był to tylko zabieg techniczny, aby przekazać je później Rosji za symbolicznego dolara amerykańskiego.

Po niemal półwiecznym okresie stagnacji znaczenie współczesnych Sił Morskich Arabskiej Republiki Egiptu w strefie Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu dynamicznie wzrasta. Pod względem liczby eksploatowanych jednostek są one klasyfikowane na drugim miejscu w regionie – zaraz za Turcją – i szóstym na świecie. Jakkolwiek znaczna część ich floty to wciąż jednostki z drugiej ręki, stanowiące barwny konglomerat okrętów ze Wschodu i Zachodu, to ostatnie nabytki, a wraz z nimi tempo ich pozyskiwania, muszą robić wrażenie nie tylko wśród państw Lewantu, ale nawet na krajach europejskich, dysponujących względnie silnymi i nowoczesnymi marynarkami wojennymi.

Siły Morskie Egiptu utworzono w 1928 r. Obecnie ich głównymi zadaniami są: obrona, liczącej ponad 2900 km, linii brzegowej wzdłuż mórz Śródziemnego i Czerwonego, obrona podejść do jednej z najważniejszych dróg wodnych świata – Kanału Sueskiego oraz wsparcie działań wojsk lądowych. Zagrożenia, z którymi musi się zmierzyć, pochodzą z kilku źródeł – konfliktów lokalnych, w tym wojen „domowych” (Syria), terroryzmu (ISIS), rozwoju piractwa morskiego m.in. w rejonie Zatoki Adeńskiej, kryzysów humanitarnych, a także nielegalnej migracji i handlu bronią.
Historia współczesnych Sił Morskich Egiptu to po części także dzieje oręża rakietowego na morzu. Egipskie okręty jako pierwsze na świecie wykorzystały bojowo kierowane przeciwokrętowe pociski rakietowe (pokpr) do zatopienia innej jednostki morskiej. 21 października 1967 r. z dwóch kutrów rakietowych proj. 183R wystrzelono cztery pociski P-15 (4K40), które zniszczyły izraelski niszczyciel Ejlat brytyjskiego typu Z (eks-HMS Zealous).
Do dziś Siły Morskie Egiptu są bardzo zróżnicowane pod względem uzbrojenia. Obecnie w służbie znajdują się jednostki zarówno zachodniej, wschodniej, jak i dalekowschodniej proweniencji. Przez dekady rdzeń egipskiej floty stanowiły okręty pozyskane od najważniejszego wówczas sojusznika tj. ZSRS, z których część wciąż pozostaje w linii. Niemal 30-letni okres rządów prezydenta Muhammada Husniego as-Sajjid Mubaraka (objął urząd 14 października 1981 r.), który zastąpił na stanowisku Muhammada Anwara as-Sadata, to czasy zacieśniania współpracy m.in. ze Stanami Zjednoczonymi, Wielką Brytanią i Chińską Republiką Ludową. Umożliwiło to zakupienie w latach 1994–1998 w Stanach Zjednoczonych sześciu fregat, w tym dwóch typu Knox – Damyat (961,
eks-USS Jesse L. Brown, FF 1089) i Rasheed (966, eks-USS Moinester, FF 1097) i czterech typu O. H. Perry – Alexandria (911, eks-Mubarak, eks-USS Copeland, FFG 25), Taba (916, eks-USS Gallery, FFG 26), Sharm el-Sheikh (901, eks-USS Fahrion, FFG 22) i Toushka (906, eks-USS Lewis B. Puller, FFG 23).
Od sojusznika z Dalekiego Wschodu w latach 1983–1984 zakupiono z kolei cztery okręty podwodne proj. 033. W 1988 r. zawarto umowę na ich modernizację, jednak w związku z perturbacjami (m.in. zablokowaniem kontraktu przez Kongres Stanów Zjednoczonych), właściwe prace rozpoczęto dopiero w kwietniu 1992 r., a ich wykonawcą została firma Loral Sonar Systems (obecnie L-3 Technologies). W ich ramach jednostki otrzymały m.in.: system dowodzenia Loral Librascope ENFCS (Egyptian Navy Fire Control System), aktywno-pasywny system hydrolokacyjny Atlas Elektronik CSU-3-4, peryskop Kollmorgen Model 76, maszt optoelektroniczny Kollmorgen Model 86, system walki elektronicznej Boeing ArgoSystems Phoenix AR-700-S5, system nawigacji inercyjnej i system wymiany danych Link Y. Okręty uzyskały też możliwość wystrzeliwania telesterowanych torped NOSFP NT-37F i pokpr Boeing Defence, Space & Security UGM-84C Harpoon. Ostatni ze zmodernizowanych okrętów do służby powrócił w połowie 1996 r. W efekcie kolejnego zamówienia ulokowanego w Chinach egipskie bandery podniosły dwie fregaty typu Jianghu I (Najim al-Zafir, 951 i Al Nasser, 956), które do służby weszły w 1984 i 1985 r. Egipt jest także jednym z trzech użytkowników korwet typu Descubierta. Bandery na dwóch, odkupionych od Hiszpanii jeszcze na etapie budowy, podniesiono pod koniec 1984 r., nadając im nazwy: Abū Qīr (F 941, eks-Centinela) i El Suez (F 946, eks-Serviola).
Z Państwa Środka pochodzi z kolei sześć kutrów rakietowych typu Houku (proj. 024), będących chińską odmianą proj. 183R. Na początku lat 80. Egipt zbudował samodzielnie sześć kutrów rakietowych typu October o konstrukcji bazującej na proj. 183R, przy czym zastosowano kadłub ze stali, siłownie zakupiono w Wielkiej Brytanii, a systemy radiolokacyjne, nawigacyjne i uzbrojenie we Włoszech. Początkowo przenosiły one pokpr OTO Melara/Matra (obecnie MBDA) OTOMAT Mk 1, ale w latach 2005–2007 wszystkie dostosowano do wykorzystania wersji Mk 2. Siły uderzeniowe uzupełnia sześć jednostek brytyjskiego typu Ramadan (w służbie od 1981 r.) i 12 kutrów rakietowych proj. 205 Cunami, z których tylko trzy pochodzą z pierwotnej partii 13 okrętów zakupionej w latach 60. w ZSRS. W październiku 2006 r., odkupiono od Finlandii cztery jednostki proj. 205ER (bez uzbrojenia rakietowego), a pięć kolejnych proj. 205 od Czarnogóry w 2007 r.
Nowe millenium przyniosło kolejne zakupy okrętów, choć przede wszystkim z drugiej ręki, w tym pięciu, pozyskanych pod koniec 2001 r. od Niemiec, kutrów rakietowych typu 148 i dwóch niszczycieli min typu Osprey – Al Siddiq (521, eks-USS Cardinal, MHC 60) i Al Farouk (524, eks-USS Raven, MHC 61) od Stanów Zjednoczonych w 2007 r. Szczególnie eksamerykańskie jednostki były bardzo pożądane, gdyż uzupełniły skromne siły przeciwminowe, które opierały się przede wszystkim na trzech trałowcach bazowych proj. 254K z lat 50. XX wieku i czterech tylko nieco młodszych (1969) trałowcach morskich proj. 266E Akwamarin.

S 41, prototypowy okręt podwodny typu 209/1400Mod, w drodze do Aleksandrii w eskorcie F. Zekry`ego typu Ambassador Mk III. Egipt jest drugim państwem arabskim dysponującym nowoczesnymi siłami podwodnymi, co wzbudziło niezadowolenie ze strony Izraela. Co ciekawe, obecnie w stoczni tkMS w Kilonii wciąż równolegle powstają okręty podwodne dla obu tych państw.

Ku nowoczesności

Początek XXI wieku to przede wszystkim ważny kontrakt na pierwsze od ponad 20 lat okręty uderzeniowe, które stały się de facto zwiastunem nadchodzących zmian.
7 sierpnia 2004 r. przygotowano umowę wstępną na zakup trzech okrętów rakietowych w ramach amerykańskiego programu pomocowego FMF (Foreign Military Financing) o wartości szacowanej na 565 mln USD. Początkowo zakładano, że program ruszy do końca 2004 r., jednak specyficzne wymagania zamawiającego doprowadziły do odrzucenia przedłożonego projektu. Kwestie techniczne „dograno” dopiero na spotkaniu w Aleksandrii w styczniu 2005 r. Pierwsza faza programu, w ramach której stocznia Vision Technology Halter Marine z Gulfport w stanie Missisipi opracowała nowy projekt jednostki Ambassador Mk III specjalnie z myślą o Egipcie, ruszyła w grudniu 2005 r. 7 września 2008 r., w związku z inflacją w Stanach Zjednoczonych, wartość programu wzrosła aż do 1,050 mld USD.
17 grudnia 2009 r. zamówienie rozszerzono o czwarty okręt, co zwiększyło wartość umowy do 1,29 mld USD. Stępkę prototypowego S. Ezzata położono 7 kwietnia 2011 r., a banderę podniesiono 19 listopada 2013 r. Program zakończono 17 czerwca 2015 r. wraz z przekazaniem stronie egipskiej dwóch ostatnich Ambassadorów.
Zamawiając nowe jednostki uderzeniowe Egipt zażyczył sobie, by cechowały się: wysokim stopniem redukcji pól fizycznych, nowoczesnym wyposażeniem elektronicznym i silnym uzbrojeniem. Biorąc pod uwagę wielkość (wyporność 779 t, długość 62,61 m), dysponują one szczególnie dużymi możliwościami obronnymi, w tym przed atakiem z powietrza, co zapewniają systemy obrony bezpośredniej: artyleryjski Raytheon Mk 15 Phalanx Block 1B i rakietowy Mk 49 RAM Block 1A, uzupełnione przez systemy obrony pasywnej: cztery wyrzutnie celów pozornych Wallop Defence Systems Super Barricade i system walki elektronicznej Argon ST WRR-2000. Uzbrojenie ofensywne składa się z kolei z dwóch czteropojemnikowych wyrzutni Mk 141 pokpr RGM-84L Harpoon Block II. Skrytość działania, poza wspomnianą redukcją pól fizycznych, zapewnia też wyposażenie okrętów w systemy radiolokacyjne pracujące na fali ciągłej (LPI, Low Probability od Intercept) Thales Scout Mk 2 i trójwspółrzędne Thales MRR-3D NG. Ambassadory otrzymały system dowodzenia ICMS (licencyjna wersja Thales TACTICOS) z konsolami MOC Mk 3. Stałym miejscem dyslokacji tych jednostek jest baza morska Abu Kir, ok. 200 km na zachód od wejścia do Kanału Sueskiego.