Zaloguj

Perypetie rosyjskiego samolotu bezzałogowego Altius

Samolot bezzałogowy Altius-U numer 881 w pierwszym locie 20 sierpnia 2019 r. Prawdopodobnie jest to przemalowany egzemplarz 03, być może po niewielkiej modernizacji po przejęciu projektu przez UZGA.

Samolot bezzałogowy Altius-U numer 881 w pierwszym locie 20 sierpnia 2019 r. Prawdopodobnie jest to przemalowany egzemplarz 03, być może po niewielkiej modernizacji po przejęciu projektu przez UZGA.

19 czerwca 2020 r. rosyjski wiceminister obrony Aleksiej Kriworuczko odwiedził w Kazaniu miejscową filię Uralskiego Zakładu Lotnictwa Cywilnego (Uralskij Zawod Grażdanskoj Awiacji, UZGA). Nie bacząc na cywilną nazwę, UZGA, której siedziba główna mieści się w Jekaterynburgu, wykonuje liczne zamówienia na rzecz Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej. Między innymi, zakład montuje bezzałogowe aparaty latające (BAL) Forpost (placówka), czyli izraelskie IAI Searcher Mk II, będące największymi i najbardziej zaawansowanymi bezzałogowymi aparatami latającymi w dyspozycji rosyjskich sił zbrojnych.

Celem wizyty Kriworuczko w siedzibie UZGA w Kazaniu była ocena postępu w zamówionym przez MO FR programie dużego samolotu bezzałogowego Altius klasy HALE (high-altitude long-endurance). Na lotnisku pokazano mu egzemplarz doświadczalny Altius-U z numerem 881, przed którym wyłożono uzbrojenie; kilkusekundowa sekwencja w reportażu telewizyjnym była pierwszą prezentacją uzbrojenia dla Altiusa. Przed samolotem leżały dwie bomby; jeszcze jedna taka bomba wisiała pod skrzydłem samolotu. Na bombie był napis GWM-250, co najprawdopodobniej oznacza „gabarito-wiesowoj makiet” (makieta gabarytowo-masowa) 250 kg. Z drugiej strony samoloty wyłożono, między innymi, 500-kilogramową bombę kierowaną KAB-500M.

Na innych kadrach widać było antenę łączności satelitarnej pod zdemontowaną osłoną u góry przedniej części kadłuba Altiusa, a także widzianą po raz pierwszy głowicę optoelektroniczną pod centralną częścią kadłuba. Pokazano także naziemne stanowiska operatorskie systemu Altius. Samolot Altius wraz z uzbrojeniem uczestniczył także w wystawie Armia 2020 w Kubince w sierpniu tego roku, ale był w części zamkniętej, niedostępnej dla prasy i publiczności.

Drugi latający egzemplarz, zbudowany w ramach pracy doświadczalno-konstrukcyjnej Altius-O podczas zamkniętego pokazu na lotnisku w Kazaniu 17 maja 2017 r.

Drugi latający egzemplarz, zbudowany w ramach pracy doświadczalno-konstrukcyjnej Altius-O podczas zamkniętego pokazu na lotnisku w Kazaniu 17 maja 2017 r.

W 2010 r. rosyjskie Ministerstwo Obrony określiło wymagania wobec nowej generacji dużych bezzałogowych samolotów i przedstawiło je potencjalnym wykonawcom. Program samolotu klasy HALE otrzymał oznaczenie kodowe Altius (z łaciny: wyżej). W konkursie wzięło udział pięć firm, w tym RSK MiG, a wygrało go biuro konstrukcyjne OKB Sokoł z Kazania, od kwietnia 2014 r. noszące nazwę OKB im. Simonowa (Michaił Simonow, później wieloletni szef biura konstrukcyjnego Suchoja, kierował zespołem z Kazaniu w latach 1959-69). Przez lata OKB Sokoł zajmowało się (i nadal się zajmuje) celami powietrznymi oraz niewielkimi taktycznymi bezzałogowymi aparatami latającymi.

W październiku 2011 r. firma otrzymała od MO Rosji kontrakt o wartości 1,155 mln rubli (38 mln USD, według ówczesnego kursu) na wykonanie pracy naukowo-badawczej Altius-M w terminie do grudnia 2014 r. Wynikiem pracy było opracowanie koncepcji i projektu wstępnego samolotu, a także zbudowanie demonstratora technologii przyszłego aparatu. Eksperymentalny egzemplarz 01 był gotowy jesienią 2014 r.; pierwsze znane zdjęcie satelitarne Altiusa-M na lotnisku w Kazaniu pochodzi z 25 września 2014 r. Jednakże próba startu była nieudana; podobno skończyła się złamaniem goleni podwozia. Po raz pierwszy udanie samolot wystartował w Kazaniu dopiero w połowie lipca 2016 r. Uwzględniając, że między próbami startu minęło półtora roku, prawdopodobnie w samolocie, a zwłaszcza jego układzie sterowania, wprowadzono zmiany.

Wcześniej, w listopadzie 2014 r. OKB Simonowa otrzymało warty 3,6 miliarda rubli (około 75 mln USD) kontrakt na kolejny etap, na pracę doświadczano-konstrukcyjną Altius-O. Jej rezultatem było zbudowanie i przetestowanie dwóch prototypów (z numerami 02 i 03). Sądząc z dostępnych zdjęć, samolot 02 nie ma jeszcze żadnej aparatury i jest bliski demonstratorowi technologii 01. Na 03 jest już część wyposażenia, w tym stacja łączności satelitarnej; niedawno założona została na nim głowica optoelektroniczna.

W międzyczasie zaszły wydarzenia, których zakulisowe przyczyny trudno ocenić zewnętrznemu obserwatorowi. W kwietniu 2018 r. dyrektor generalny i główny konstruktor OKB im. Simonowa Aleksander Gomzin został aresztowany pod zarzutem malwersacji i defraudacji funduszy rządowych. Miesiąc później został, co prawda wypuszczony, ale we wrześniu 2018 r. Ministerstwo Obrony zerwało kontrakt z OKB Simonowa na program Altius-O, a w grudniu przekazało projekt wraz z całą dokumentacją nowemu wykonawcy – UZGA. Wraz z przekazaniem do UZGA program otrzymał kolejny kryptonim Altius-U. 20 sierpnia 2019 r. samolot bezzałogowy Altius-U wykonał szeroko reklamowany pierwszy lot. Samolot pokazany na zdjęciach udostępnionych przez MO Rosji miał numer 881, ale prawdopodobnie jest to przemalowany poprzedni 03, który latał już wcześniej; nie wiadomo, jakie zmiany zostały w nim wprowadzone po przejęciu przez UZGA. Właśnie ten 881 został pokazany wraz z uzbrojeniem ministrowi Kriworuczko w czerwcu 2020 r.

W grudniu 2019 r. Ministerstwo Obrony Rosji zamówiło w UZGA kolejną pracę doświadczalno-konstrukcyjną Altius-RU. Nie ma informacji, czym różni się ona od poprzedniej; prawdopodobnie, przez analogię do wspomnianego niżej Forpost-R, R oznacza rosyjski i oznacza wymianę zagranicznych komponentów systemu na rosyjskie. Według Kriworuczko, Altius-RU będzie systemem rozpoznawczo-uderzeniowym z bezzałogowymi statkami powietrznymi nowej generacji, wyposażonymi w system łączności satelitarnej i elementy sztucznej inteligencji, mogącymi współpracować z samolotami załogowymi.

Przemysł zbrojeniowy

 ZOBACZ WSZYSTKIE

WOJSKA LĄDOWE

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Wozy bojowe
Artyleria lądowa
Radiolokacja
Dowodzenie i łączność

Siły Powietrzne

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Samoloty i śmigłowce
Uzbrojenie lotnicze
Bezzałogowce
Kosmos

MARYNARKA WOJENNA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Okręty współczesne
Okręty historyczne
Statki i żaglowce
Starcia morskie

HISTORIA I POLITYKA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Historia uzbrojenia
Wojny i konflikty
Współczesne pole walki
Bezpieczeństwo
bookusertagcrosslistfunnelsort-amount-asc