Do końca grudnia ubiegłego roku, należące do Polskiej Grupy Zbrojeniowej, Zakłady Mechaniczne „BUMAR-ŁABĘDY” S.A. przekazały Siłom Zbrojnym RP 18 czołgów podstawowych Leopard 2A4 zmodernizowanych do standardu 2PLM1, zatem łączna liczba wozów poddanych modernizacji wzrosła do 62. Biorąc pod uwagę, że po przekazaniu na początku 2023 r. 14 czołgów Leopard 2A4 Siłom Zbrojnym Ukrainy Pierwsze polskie czołgi Leopard 2A4 przekazane Siłom Zbrojnym Ukrainy (zbiam.pl), liczba tych wozów w Wojskach Pancernych i Zmechanizowanych Wojsk Lądowych SZ RP zmalała do 128, program ich modernizacji zbliża się do półmetka.

W opublikowanym w połowie grudnia ub.r. komunikacie podsumowującym działalność ZM „BUMAR-ŁABĘDY” S.A. w 2023 r. poinformowano o przekazaniu zamawiającemu 14 czołgów Leopard 2A4 zmodernizowanych do standardu 2PLM1, kolejne cztery znajdowały się wówczas trakcie przygotowań do odbiorów. Choć ich formalne przekazanie przed końcem minionego roku było wysoce prawdopodobne, niemniej nie było wówczas pewne. Na początku tego roku spółka z Gliwic poinformowała, że wspomniane cztery czołgi pomyślnie przeszły odbiory wojskowe i zostały przekazane użytkownikowi, tym samym możliwe stało się potwierdzenie faktu przywrócenia pełnej sprawności i modernizacji w roku 2023 18 czołgów Leopard 2A4.

Przypomnijmy, że prace przy czołgach realizowane są na mocy umowy pomiędzy Inspektoratem Uzbrojenia a konsorcjum Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A. i Zakładów Mechanicznych „BUMAR-ŁABĘDY” S.A. z 28 grudnia 2015 r. Partnerem strategicznym w jej wykonaniu jest niemiecka firma Rheinmetall Landysteme GmbH, należąca do grupy Rheinmetall AG. Wśród polskich podwykonawców są m.in. Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne S.A., PCO S.A. i Rosomak S.A.  Umowa miała objąć początkowo modernizację polskich 128 wozów Leopard 2A4, potem liczbę tę rozszerzono do 142 (tyle wozów tego typu w szczytowym momencie było na stanie WPiZ WL SZ RP), poszerzono także jej zakres. Wartość umowy, po podpisaniu wszystkich obowiązujących aneksów, wzrosła z 2,415 mld PLN brutto do 3,29 mld PLN brutto. Czas jej realizacji uległ jednak – z powodu licznych problemów technicznych i organizacyjnych – znaczącemu wydłużeniu. Pod koniec 2015 r. zakładano, że w przypadku modernizacji 128 wozów ostatni opuście hale ZM „BUMAR-ŁABĘDY” S.A. w 2020 r., zaś w przypadku zawarcia aneksu rozszerzającego zakres prac o kolejnych 14 czołgów terminem przekazania ostatniego będzie rok 2021 r. W 2022 r. Ministerstwo Obrony Narodowej poinformowało, że wówczas obowiązujący harmonogram realizacji projektu zakłada zakończenie prac w roku 2027 (w przypadku 142 wozów). Według będących do dyspozycji informacji, nadal nie podpisano aneksu do umowy bazowej redukującego liczbę czołgów do 128 i korygujących harmonogram pracy (2026 rok?).

Ostatecznie pierwsze wozy zmodernizowane do przejściowego standardu 2PL zostały przekazane wojsku w roku 2020 r. Do końca 2023 r. udało się przekazać 62 zmodernizowane czołgi: w 2020 – 12, w 2021 – 13, w 2022 – 19 i w 2023 – 18. Spośród nich 25 reprezentuje standard 2PL, zaś 37 PLM1. Poddane modernizacji czołgi są obecnie używane przez pododdziały 1. Warszawskiej Brygady Pancernej z Wesołej (18. Dywizja Zmechanizowane z dowództwem w Siedlcach) i 10. Brygady Kawalerii Pancernej (11. Dywizja Kawalerii Pancernej z dowództwem w Żaganiu).

Do dziś nie podjęto decyzji o kolejnym – planowanym od dawna – etapie modernizacji czołgów, obejmującym wymianę środków łączności zewnętrznej i wewnętrznej na współczesne, standardowe z używanymi w Siłach Zbrojnych RP (standard 2PLM2?). Nie zdecydowano także czy i kiedy zmodernizowane/zunifikowane z 2PL/PLM1 zostaną wozy wersji 2A5, eksploatowane w liczbie 105.