Defense Advanced Research Projects Agency (DARPA) poinformowała o udanym locie samolotu F-16 ze sztuczną inteligencją na pokładzie. Do tego przełomu miało dojść w grudniu ub.r., ale oficjalny komunikat wystosowano dopiero w lutym. DAPRA testuje możliwości SI w zastosowaniach w lotnictwie bojowym w ramach programu Air Combat Evolution (ACE).

Informacja podana przez agencję jest przełomowa, gdyż przez ostatnie trzy lata sztuczna inteligencja kontrolowała F-16 jedynie w symulatorach, a teraz po raz pierwszy doszło do rzeczywistego lotu zarządzanego przez algorytmy komputerowe. Zostały one rozwinięte do takiego poziomu, że już w trakcie prac symulatorowych SI była w stanie prowadzić walki powietrzne i obecnie wkraczamy w kolejny etap, w którym komputery będą sterowały samolotami w locie.

Specjalistyczne oprogramowanie zaprojektowane przez programistów DARPA trafiło na zmodyfikowany samolot F-16 oznaczony jako X-62A i zwany również VISTA (Variable In-flight Simulator Test Aircraft). Próby w locie zostały przeprowadzone w ośrodku Air Force Test Pilot School (TPS) w bazie Edwards w Kalifornii. W ich ramach doszło do kilku lotów w przeciągu kilku dni. Algorytmy spełniły pokładane w nich nadzieje i były w stanie pilotować prawdziwą maszynę dostarczając przy tym masę bezcennych danych.

Zastosowana platforma testowa to mocno zmodyfikowany F-16, który jest w stanie symulować charakterystyki lotne wielu różnych maszyn. Na pokładzie tego dwumiejscowego myśliwca cały czas znajdował się pilot, który w każdej chwili mógł przejąć kontrolę nad tym, co robi sztuczna inteligencja. Co istotne w ramach aktualnych prób testowano kilka różnych algorytmów dostarczonych przez EpiSci, PhysicsAI, Shield AI oraz Johns Hopkins Applied Physics Laboratory.

Według dostępnych informacji w trakcie prób nie doszło do większych awarii, ale okazało się, że wychwytywane są różnice w operowaniu systemu w porównaniu z działaniami symulatorowymi, co w sumie nie powinno dziwić, gdyż piloci przeskakujący na prawdziwe samoloty mają podobne odczucia.

Celem programu jest m.in. ustalenie, jak piloci oceniają możliwości SI w walce na krótkich dystansach (tzw. dog fight), gdyż docelowo to komputery miałyby przeprowadzać tego typu starcia, a pilot miałby zająć się kontrolowaniem szerszej sytuacji na polu walki, nie skupiając się na jednym przeciwniku.

Próby w tym zakresie realizowano m.in. na samolotach L-29 w ramach prac University of Iowa Technology Institute’s Operator Performance Laboratory (OPL). Zainstalowane czujniki pozwalały mierzyć poziom zaufania pilotów do działań podejmowanych przez SI.

Wszystko wskazuje na to, że sztuczna inteligencja w ciągu najbliższej dekady może na stałe zagościć w kokpitach maszyn bojowych. Niewykluczonym jest również, że część ze zmagazynowanych F-16 zyska drugie życie. Śmiało można natomiast zakładać, że samoloty wycofywane w ramach przejścia na F-35 będą w pierwszej kolejności przerabiane na samoloty bezzałogowe.