22 lipca korporacja „Rostiech” i holding „Wiertalioty Rosii”, za pośrednictwem agencji RIA „Nowosti”, poinformowały, że prototypowy śmigłowiec Mi-8AMTSz-WN w docelowej konfiguracji rozpoczął badania w locie. Według obecnych planów ten etap prób potrwa do listopada. W latach 2020–2021 rosyjski resort obrony zamówił pilotażową partię dziesięciu takich śmigłowców.
Informacja cytuje przedstawicieli „Rostiech” i „Wiertolotow Rossii”, m.in. jego dyrektora generalnego Andrieja Boginskija, który stwierdził, że obecnie wysiłki koncentrują się na rozpoczęciu seryjnej produkcji Mi-8AMTSz-WN „jesienią”, co stoi w sprzeczności ze słowami dyrektora tzw. klastra lotniczego „Rostiechu” Anatolija Sierdiukowa, który powiedział, że obecny etap badań w locie potrwa do listopada. Natomiast „w przyszłości” kolejne dwa śmigłowce tego typu dołączą do programu prób. RIA „Nowosti” przytacza przy okazji słowa Leonida Biełycha, dyrektora zarządzającego Ułan-Udenskowo awiacionnowo zawoda (U-UAZ), który zapowiadał, że dostawy Mi-8AMTSz-WN rozpoczną się jeszcze w tym roku. Zgodnie z ubiegłorocznym zamówieniem „Wiertolioty Rossii” i U-UAZ muszą dostarczyć dziesięć takich śmigłowców w latach 2020–2021. W lipcu pojawiło się zdjęcie Mi-8AMTSz-WN, najwyraźniej docelowego prototypu do prób w locie, który od dotychczas pokazywanego egzemplarza odróżnia docelowy zestaw wyposażenia elektronicznego, w tym najwyraźniej system samoobrony ŁSZ-8WN, o czym dalej.
Mi-8AMTSz-WN to najnowsza wersja rozwojowa śmigłowca Mi-8АМТSz-W, produkowanego w U-UAZ (linia rozwojowa śmigłowców Mi-8АМТSz, na eksport oznaczona Mi-171Sz). Oficjalnie okoliczności powstania mówią o potrzebie stworzenia wyspecjalizowanej wersji dla Sił Specjalnych Operacji (SSO), a także do zadań ratownictwa bojowego, np. ewakuowania pilotów, którzy katapultowali się nad wrogim terytorium, co ma być wynikiem doświadczeń syryjskich. Anonsowane aranżacje ładowni przewidują zabieranie do 37 żołnierzy desantu lub 12 noszy z rannymi. Rozwój Mi-8AMTSz-WN formalnie trwa od maja 2018 r. w ramach OKR Sapsan (pol. Sokół wędrowny).
Egzemplarz Mi-8AMTSz-W prezentowany w latach 2017–2019, jeszcze z dwoma głowicami optoelektronicznymi i bez systemu samoobrony ŁSZ-8WN. Fot. Wiertolioty Rossii.
Mi-8AMTSz-WN wyposażono w zintegrowany cyfrowy system radionawigacyjny IBKW-17WP, umożliwiający lot w nocy i w trudnych warunkach pogodowych, w tym automatyczne podejście do lądowania. IBKW-17WP wykorzystuje m.in. układy nawigacji bezwładnościowej i satelitarnej (zarówno GLONASS, jak i GPS) czy cyfrowego autopilota. Obaj piloci korzystają z wielofunkcyjnych wyświetlaczy ciekłokrystalicznych (tzw. szklany kokpit). Prezentowany od 2017 r. prototyp Mi-8AMTSz-WN miał zamontowane aż dwie obserwacyjno-celownicze głowice optoelektroniczne (które w sumie dublowały swoje funkcje, obie mogły służyć do naprowadzania uzbrojenia kierowanego), czyli GOES-321MK i OPS-24N-1Ł.10, dostarczane przez spółkę Szwabie. Aktualny wygląd latającego prototypu pokazuje, że zachowano głowicę OPS-24N-1Ł.10, natomiast miejsce drugiej zajął reflektor-szperacz, pracujący w paśmie widzialnym i podczerwonym.
Mi-8AMTSz-WN odziedziczył układ napędowy po Mi-8AMTSz-W, czyli dwa silniki ODK-Klimow typu WK-2500PS-03 z elektronicznym układem sterowania i kontroli BARK-6W-7S, o mocy awaryjnej (krótkotrwałej) 2800 KM i mocy przelotowej nie mniejszej niż 1750 KM oraz odpowiednio do większej mocy zmodyfikowana przekładnia. Wirnik nośny ma kompozytowe łopaty, zastosowano także nowy wirnik ogonowy w układzie „X”. Dzięki tym ulepszeniom maksymalna masa startowa wynosi 13,5 t, a prędkość przelotowa 260 km/h (maksymalna 280 km/h), przy czym w rosyjskich mediach nie ma zgody, czy te prędkości śmigłowiec osiąga z podwieszonym uzbrojeniem czy bez. Silnik WK-2500PS-03 ma resurs 6000 godzin pracy (2000 h między przeglądami), konieczny czas na polowe czynności obsługowe skrócono o połowę w porównaniu z WK-2500.
Mi-8AMTSz-WN ma też zmodyfikowaną konstrukcję pod kątem przeżywalności śmigłowca na polu walki. Kluczowe miejsca kadłuba (kabina pilotów, silniki) osłonięto dodatkowymi panelami ze stopu pancernego tytanu, wnętrze kadłuba (spód i boki do linii okien) wyłożono aramidową wykładziną chroniącą przed pociskami broni małokalibrowej i odłamkami. Przewidziano także montaż siedzisk absorbujących energię uderzenia podczas awaryjnego przyziemienia. Jednak podstawowym środkiem obronnym śmigłowca jest system oznaczony ŁSZ-8WN, który automatycznie wykrywa odpalony pocisk przeciwlotniczy, zakłóca pracę jego układu naprowadzania i dodatkowo wystrzeliwuje cele pozorne (flary, dipole). Wcześniej sugerowano instalację systemu Ł370W35MS serii Witiebsk (montowany na innych typach śmigłowców serii Mi-17W i -Sz). Niewiele wiadomo o systemie ŁSZ-8WN, który nie był dotąd prezentowany na statkach latających. Jego oznaczenie sugeruje, że to wersja specjalnie przygotowana do Mi-8AMTSz-WN. Zakłada się, że jego sposób działania powiela koncepcję Witiebska. Najwyraźniej obecnie latający prototyp Mi-8AMTSz-WN ma już go zamontowany.
Mi-8AMTSz-WN, jak inne serii Mi-8MT, jest dostosowany do instalacji urządzeń chłodzących gazy wylotowe silników (tzw. EWU), jednak obecność systemu klasy Witebska czyni je cokolwiek zbędnymi.
Śmigłowiec jest bardzo silnie uzbrojony, jak na maszynę do deklarowanych zadań. Na bocznych wysięgnikach ma sześć węzłów podwieszeń, dodatkowo dwa stałe 12,7 mm wkm Kord (abstrahując od podwieszanych zasobników strzeleckich, np. UPK-23-250) i do trzech wkm Kord na stanowiskach strzeleckich wewnątrz ładowni (np. po jednym w każdym z bocznych drzwi, plus jeden w tylnym stanowisku, w odpowiednio do tego zmodyfikowanych tylnych drzwiach). Poza tym Mi-8AMTSz-WN może przenosić identyczne uzbrojenie rakietowe co Mi-28NM. Pokładowy system kierowania uzbrojeniem najprawdopodobniej nosi oznaczenie SUO-8MNP-2.
Trzeba zaznaczyć, że w ramach reorganizacji produkcji holdingu „Wiertolioty Rossii” zdecydowano o wygaszeniu linii rozwojowej śmigłowców Mi-8MTW (Mi-17W), które dotąd produkowały zakłady w Kazaniu (Kazanskij wiertoliotnyj zawod, KAZ), w których Mi-8MT już w ogóle nie będzie produkowany (KAZ ma wytwarzać nowe Mi-38). Natomiast będzie zachowana linia rozwojowa Mi-8AMTSz (Mi-171Sz i Mi-171A2) w Ułan-Ude. Rosyjskie media twierdzą, że to wynik opinii Sił Lotniczo-Kosmicznych o wyższej jakości Mi-8AMTSz od Mi-8MTW. Poza tym U-UAZ ma świadczyć lepszy serwis swoich śmigłowców niż KAZ. U-UAZ przejmie też tym samym lukratywny rynek eksportowy. Stąd w U-UAZ (zapewne razem z dawnym OKB Mila) przygotowano kolejną wersję rozwojową tzw. Mi-171A3, o głębszej ingerencji w konstrukcję kadłuba śmigłowca, powstałą z myślą właśnie o cywilnych odbiorcach eksportowych. Natomiast pakiet udoskonaleń przygotowanych razem z Mi-8AMTSz-WN zapewne może być lub będzie wdrożony we wszystkich Mi-8AMTSz-W (Mi-171Sz-W), co w przypadku silników WK-2500PS-03 czy systemu awionicznego IBKW-17WP zapewne już ma miejsce.
(Adam M. Maciejewski) | Foto: Wiertolioty Rossii |
Podobne z tej kategorii:
Podobne słowa kluczowe:
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu