11 czerwca na stronach Kancelarii Sejmu upubliczniono interpelacje poselskie, które zostały wystosowane przez posłów opozycji do Ministerstwa Obrony Narodowej po podpisaniu kontraktu na zakup zestawów bezzałogowych aparatów latających Bayraktar TB2.

Autorami interpelacji są Czesław Mroczek (Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska) oraz Hanna Gill-Piątek, Tomasz Zimoch, Joanna Mucha, Paulina Hennig-Kloska, Mirosław Suchoń (Koło Parlamentarne Polska 2050). W związku z zamieszaniem informacyjnym dotyczącym zakupu czterech zestawów BSL Bayraktar TB2 skierowali do MON zestaw (łącznie) 19 pytań, które publikujemy poniżej:

W jakim trybie zostały zakupione bezzałogowe systemy powietrzne od Turcji?

Jeżeli zgodnie z informacjami prasowymi był to tryb pilnej potrzeby operacyjnej, to czy była ona realizowana zgodnie z obowiązującą decyzją MON nr nr 141/MON? Przypominam, że decyzja nr 141/MON określa funkcjonowanie systemu pozyskiwania, eksploatacji i wycofywania sprzętu wojskowego Sił Zbrojnych RP, w tym proces pozyskiwania sprzętu wojskowego oraz wszelkich jego części, komponentów lub podzespołów, technicznych środków materiałowych oraz usług, a także dostaw, usług i robót budowlanych bezpośrednio z nim związanych oraz czynności osób funkcyjnych resortu obrony narodowej w ramach tego systemu. Jednym z „elementów” tego systemu pozyskiwania jest pilna potrzeba operacyjna, definiowana jako potrzeba pilnego pozyskania sprzętu wojskowego lub usługi bezpośrednio związanej z wystąpieniem sytuacji kryzysowej, lub gdy ze względu na wyjątkową sytuację istnieje konieczność pilnego pozyskania sprzętu lub usług.

Proszę o przedstawienie, jak zakup systemów BSP ma się do sytuacji pozyskania sprzętu, bezpośrednio związanej z wystąpieniem sytuacji kryzysowej? Jeżeli taka sytuacja wystąpiła w obszarze bezpieczeństwa Polski, to proszę o przedstawienie pełnej analizy tych nowo pojawiających się zagrożeń.

Proszę o przedstawienie koncepcji operacyjnego wykorzystania zakupionych systemów, ze szczególnym uwzględnieniem sposobu transmisji danych w systemach rozpoznania, rażenia i dowodzenia.

Proszę o przedstawienie, jak podpisanie tej umowy wpłynie na polski przemysł obronny i jakie zdolności zostaną przetransferowane do niego?

Jakie jest uzasadnienie do dokonania zakupu „z wolnej ręki”?

W ramach którego programu PMT został zrealizowany ten zakup np. czy w ramach programu pozyskania zestawów BSP klasy MALE w ramach programu o kryptonimie Zefir lub BSP klasy taktycznej średniego zasięgu kr. Gryf. Czy jest to nowy program realizowany poza programami ujętymi w PMT?

Jaka jest rzeczywista wartość kontraktu?

Czy zostanie zapewnione przekazywanie informacji z BSL Bayraktar TB2 do polskich systemów wykrywania, identyfikacji oraz wskazywania kluczowych celów w tym zwłaszcza takich jak zestawy przeciwlotnicze Patriot oraz w perspektywie NAREW, systemów rozpoznania dla amunicji krążącej planowanej do wprowadzenia do SZ RP, zestawów rakietowych systemu rakietowego HIMARS pozyskanych w ramach programu HOMAR?

Czy planuje się zastosowanie w tym zestawie produkowanego w Polsce uzbrojenia oraz systemów łączności?

Czy SZ RP dostaną dostęp do kodów źródłowych tego systemu?

Czy Polska uzyska prawa do serwisowania wszystkich zespołów, podzespołów oraz elementów wchodzących w skład zestawu?

Czy Polska uzyska prawa do napraw i remontów a także modyfikacji i modernizacji wszystkich zespołów, podzespołów oraz elementów wchodzących w skład zestawu? Jeżeli nie do wszystkich to do jakich?

Jakie jest rzeczywiste uzbrojenie planowane do zastosowania w zestawie zakupionym w ramach tej umowy?

Jakie technologie zostały pozyskane przez polski przemysł w ramach tego zakupu? Czy jest jakikolwiek udział polskiego przemysłu w produkcji zakupionego systemu?

Czy jest planowana „polonizacja” zestawu? Czy strona polska uzyskała prawa w tym zakresie?

Czy SZ RP mają wiedzę, że kluczowe komponenty zestawu są pozyskiwane przez Turcję ze Stanów Zjednoczonych, Kanady i Niemiec? W rezultacie zestaw ten jest montowany z importowanych podzespołów i składany na tureckim płatowcu. Czy Polska nie obawia się problemów zarówno na etapie produkcji i jego późniejszej eksploatacji w SZ RP? O takim zagrożeniu świadczyć może to, że Kanada i USA nałożyły embargo na kluczowe komponenty tego zestawu.

Czy zrezygnowano z rozwoju kompetencji polskiego przemysłu w obszarze BSL w ramach utworzonego przez PGZ Centrum Kompetencyjnego Systemów Bezzałogowych Statków Powietrznych przy Wojskowych Zakładach Lotniczych nr 2 w Bydgoszczy?

Czy planowane jest podjęcie lub uruchomienie prac badawczo-rozwojowych w ramach NCBiR w celu zbudowania i rozwoju w Polsce kompetencji w obszarze Bezzałogowych Statków Powietrznych?

Przypomnijmy, umowa na zakup czterech systemów (każdy z sześcioma bezzałogowymi aparatami latającymi Bayraktar TB2) została podpisana 24 maja bieżącego roku. Według deklaracji Ministerstwa Obrony Narodowej koszt samych zestawów to około 270 mln USD (nie wiadomo czy kwota brutto czy netto). Dodatkowo resort obrony nie upublicznił pełnego kosztu zakupu tureckiego sprzętu zasłaniając się tajemnicą handlową. Zgodnie z harmonogramem, Bayraktary mają trafić do Polski w latach 2022-24 – minister Mariusz Błaszczak publicznie poinformował, że trafią do 12. Bazy Bezzałogowych Statków Powietrznych w Mirosławcu. Nie można jednak wykluczyć innej lokalizacji.