Program dużego samolotu do zwalczania okrętów podwodnych, ratownictwa, rozpoznania oraz wskazywania celów na morzu ruszył jeszcze w ZSRR 12 maja 1982 r., kiedy rząd radziecki polecił biuru konstrukcyjnemu Beriewa z Taganrogu zbudowanie ciężkiej amfibii A-40 (izdielije W, popularnie nazywanej Albatros). Pierwszy prototyp W-1 z numerem bocznym 10 wystartował 8 grudnia 1986 r. pilotowany przez Jewgienija Łachmastowa. W czerwcu 1991 r. drugi prototyp W-2 z numerem 20 wystawiono w Le Bourget. Trzeci samolot miał być wykonany w wersji poszukiwawczo-ratowniczej A-42 (izdielije WPS), ale jego budowy nie ukończono. Kolejną wersją miał być samolot rozpoznawczy A-44 (izdielije WPR). Pierwszy prototyp A-40 został zezłomowany jeszcze w 1992 r., podczas gdy drugi od jesieni 2008 r. stoi zakonserwowany na lotnisku Beriewa w Taganrogu.
Później niż A-40, 19 lutego 1996 r. Tupolew uruchomił prace nad alternatywnym projektem Tu-204P, później przekształconym w Tu-214P, który miał być morskim samolotem patrolowym bazowania brzegowego na platformie samolotu komunikacyjnego Tu-204 lub Tu-214. Jednakże pomimo oficjalnych decyzji, program ten nie doszedł nawet do etapu prototypu.
Kilka lat temu projekty dużych morskich samolotów patrolowych zostały kolejny raz odświeżone, gdy rosyjskie Ministerstwo Obrony uruchomiło program PAPK (Perspektiwnyj Awiacjonnyj Patrulnyj Kompleks), inaczej Apatit. Jak przed laty, w programie Apatit ponownie konkurują projekty Beriewa A-40 i Tupolewa Tu-214P. Według wymagań konkursu z 2012 r. prototyp samolotu Apatit miał być gotowy w 2015 r., a do służby wejść w 2018 r. Zamiar wprowadzenia do służby nowego samolotu patrolowego w 2018 r. potwierdził prasie rosyjskiej we wrześniu 2014 r. dowódca lotnictwa morskiego Rosji gen. mjr Igor Kożin. Jednak w czerwcu 2015 r. Kożin podał późniejsze daty: ostateczny wybór platformy dla nowego samolotu patrolowego (czyli wybór między Tu-214 i A-40) miał według niego nastąpić w 2015-2016 r., a do 2020 r. platforma ta uniesie się w powietrze. Nie wiadomo, czy niedawne oświadczenie płk. Zagonowa o A-40 oznacza, że wybór platformy już nastąpił.
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu