Uzbrojenie Rafale w walkach na srednich i malych odległosciach stanowily dotad wylacznie pociski kierowane MICA w wersjach IR (Infrared) i EM (électomagnétique). Na zdjeciu Rafale M „26” uzbrojony w pociski MICA IR na belkach na koncach skrzydel. Baza BAP w Jordanii – operacja Chammal.

Rozgrywające się w wielu częściach świata działania bojowe, w tym operacje lotnicze, odbywają się zazwyczaj w ramach konfliktów asymetrycznych. Przede wszystkim stosowane jest w nich uzbrojenie klasy „powietrze–ziemia”, zarówno w postaci konwencjonalnych bomb, jak również broni kierowanej laserowo lub korygowanej satelitarnie. Wkrótce sytuacja ta może jednak ulec zmianie, choćby ze względu na powstające samoloty 5. generacji, rozwój środków walki elektronicznej i konieczność skoncentrowania się na broni kierowanej optoelektronicznie (w tym laserowo) z racji możliwości zakłócenia przez przeciwnika sygnałów nawigacji satelitarnej. W działaniach tego typu bierze udział również Francja – samodzielnie i w koalicji z innymi państwami. Okazało się, że w wielu aspektach wyposażenie francuskiego lotnictwa odbiegało od ideału i dopiero aktualnie wprowadzana modernizacja podstawowego samolotu bojowego, jakim jest Dassault Rafale, pozwoli dostosować się w pełni do warunków współczesnego pola walki.

Przy wykorzystaniu nowych bądź zmodernizowanych systemów pokładowych, wyposażenia i uzbrojenia samolot Rafale w odmianie F3-R stanie się pełnowartościowym „koniem roboczym” francuskiego lotnictwa strategicznego, wojskowego i morskiego. W pełni będzie zasługiwał na miano, jakim określano go od chwili rozpoczęcia projektowanie – „avion omnirôle”.

Rafale standard F3-R – nowe możliwości bojowe

Cechą charakterystyczną i najważniejszą programu wprowadzenia standardu F3-R są dwa aspekty: integracja pocisku kierowanego „powietrze–powietrze” dalekiego zasięgu MBDA Meteor i zasobnika celowniczego Thales TALIOS.
Bez wątpienia systemem rewolucyjnym, który uczynił z samolotu Rafale pełnowartościowy samolot myśliwski jest, wprowadzony do uzbrojenia właśnie wraz z F3-R, pocisk rakietowy „powietrze–powietrze” dalekiego zasięgu Meteor klasy BVRAAM (Beyond Visual Range Air-to-Air Missile), naprowadzany przez pokładową stację radiolokacyjną Thales RBE2 AA z anteną AESA. Jego zastosowanie zrewolucjonizuje możliwości Rafale w zakresie walki powietrznej, ponieważ Meteor pozwoli Rafale zwalczać cele w odległości ok. 100 km (MICA EM ok. 50 km).
Projekt zakupów na 2018 r. przewidywał dostawę 69 pocisków tego typu dla francuskich sił zbrojnych, a projekt budżetu na 2019 r. PLF 2019 (Projet de loi de finances) mówi o zamówieniu 60 i dostawie 31 sztuk.
Drugą cechą wyróżniającą F3-R jest możliwość przenoszenia nowego zasobnika celowniczo-nawigacyjnego TALIOS firmy Thales. Wcześniej samoloty Rafale korzystały z zasobników Damoclès, ale w ramach programu modernizacyjnego zdecydowano o wyposażeniu Rafale w nowy zasobnik, początkowo znany pod nazwą PDL-NG (Pod de désignation laser nouvelle génération). Niedługo po ogłoszeniu decyzji o kwalifikacji wariantu F3-R, Generalna dyrekcja ds. Uzbrojenia (DGA) w komunikacie opublikowanym 19 listopada 2018 r. poinformowała również o kwalifikacji zasobnika celowniczego TALIOS. Zadaniem zasobnika jest prowadzenie rozpoznania, identyfikacja celów powietrznych i naziemnych, a także wskazywanie i podświetlanie celów, umożliwiające użycie uzbrojenia kierowanego laserowo.
Zasobnik został wyposażony w wysokiej rozdzielczości czujniki telewizyjne i termowizyjne, układy stabilizacji pola widzenia i linii celowania, a zdolności przetwarzania obrazu zapewniają identyfikację celów w misjach „powietrze–powietrze”, jak i przy atakowaniu celów naziemnych w każdym warunkach pogodowych, zarówno w dzień, jak i w nocy. TALIOS ma również możliwości NTISR (Non-Traditional Information, Surveillance and Reconnaissance), a więc pozwala na prowadzenie rozpoznania, przekazując zgromadzone informacje w czasie rzeczywistym innym użytkownikom, co ułatwia współdziałanie pomiędzy załogą Rafale a oddziałami naziemnymi.
Według Thalesa kwalifikację przeszedł również system wsparcia eksploatacji zasobnika, czyli zarówno inteligentne zarządzanie sprzętem, jego serwisem (Smart Fleet), tak aby zapobiec potencjalnym awariom w trakcie misji i zwiększyć dostępność zasobników, a także innowacyjne rozwiązanie transportowe służące do podwieszania sprzętu pod samolotem bez użycia innych środków. Według zapowiedzi, dostawy pierwszej wersji zasobnika dla lotnictwa i marynarki wojennej Francji mają się rozpocząć do końca 2018 r. i potrwają do 2022 r. Do tego czasu ma zostać dostarczonych łącznie 45 TALIOS-ów. Według dostępnych informacji francuskie siły zbrojne będą dysponowały w 2025 r. 79 zasobnikami celowniczymi różnych typów wobec 67 obecnie. Biorąc pod uwagę niską dostępność tego sprzętu, należy obawiać się jednak, czy nawet ta liczba będzie w stanie zaspokoić przyszłe potrzeby. Należy przypomnieć, że ogólny wskaźnik dyspozycyjności zasobników celowniczych w pierwszej połowie 2018 r. wynosił tylko 54%, podczas gdy podana wyżej liczba została ustalona z uwzględnieniem teoretycznego wskaźnika dyspozycyjności na poziomie 75%. Sprzęt tego typu jest powszechnie stosowany w misjach OPEX, zarówno w operacji Chammal (przeciwko siłom tzw. państwa islamskiego w Syrii i Iraku), jak i Barkhane (działania w Afryce). Są one intensywnie wykorzystywane w działaniach na terenach o odmiennych od europejskich warunkach klimatycznych i często ulegają awariom.
Według przedstawicieli firmy Thales, TALIOS będzie pierwszym dostępnym systemem, który zapewni realizację całego spektrum misji – od rozpoznania po lokalizowanie, śledzenie celów i naprowadzanie na nie uzbrojenia. Wysoka rozdzielczość podsystemów zasobnika ma zapewnić pełniejszy ogląd sytuacji i znacznie ułatwić pracę załóg. Aby pomóc pilotom, Thales wdrożył również tryb Permanent Vision, który pozwala na zintegrowanie obrazu z czujników urządzenia z mapą cyfrową. Pozwala to załodze na pewne i szybkie zlokalizowanie obszaru obserwacji w czasie rzeczywistym. Rozmiary i masa TALIOS-a są podobne do poprzednika, czyli Damoclèsa, co ułatwia jego integrację z nosicielami.