Hiszpańska państwowa grupa stoczniowa Navantia poinformowała o rozpoczęciu procesu instalacji pierwszego systemu AIP w okręcie podwodnym.

Proces odbywa się w stoczni w Kartagenie na południu Hiszpanii. Pierwszym okrętem, który otrzymał AIP BEST jest S-83 Cosme García, trzecia jednostka typu S-80 Isaac Peral. BEST jest zaliczany do tzw. systemów 3. generacji, czyli tych, które wykorzystują wodór wytwarzany na okręcie w procesie reformingu paliwa lub alkoholu zamiast zmagazynowanego wodoru. Pozwoli to hiszpańskim okrętom na pływanie do trzech tygodni w zanurzeniu bez konieczności uruchamiania generatorów do ładowania baterii, z sygnaturami porównywalnymi do nawigacji z wykorzystaniem energii elektrycznej z akumulatorów.

BEST (Bio-Ethanol Stealth Technology) to pomocniczy system napędowy klasy AIP (Air Independent Propulsion), umożliwiający zanurzonemu okrętowi podwodnemu wytwarzanie prądu bez dostępu powietrza atmosferycznego. Wykorzystuje on elektrochemiczne ogniwa paliwowe o mocy 300 kW. Ogniwa są zasilane tlenem i wodorem. Pierwszy reagent jest składowany na okręcie w zbiorniku kriogenicznym o masie 60 t, natomiast drugi wytwarzany na żądanie. Służy do tego reformer, składający się z komory spalania i kilku reaktorów pośrednich, które przekształcają alkohol etylowy w wodór o wysokiej czystości. Stosuje się w nim bioetanol, wytworzony z biomasy. Hiszpanie wybrali go z powodu powszechnej dostępności w krajach o rozwiniętej agrokulturze oraz niskiej ceny (jest to alkohol bezakcyzowy). W trakcie procesu spalania powstają odpady: dwutlenek węgla i śladowe ilości innych gazów, które muszą być wydalane za burtę. Poprzez użycie mieszalnika gazów, wykorzystującego dysze Venturiego, będą łączone z wodą morską i bezgłośnie wydalane.

Program rozwojowy systemu wszedł w fazę produkcji już we wrześniu 2018 r. W stoczni Navantii w Kartagenie znajduje się ośrodek testowy AIP. Tam w kolejnych etapach sprawdzano poszczególne zespoły BEST-a, a po jego integracji cały system. Użyto do tego stanowiska lądowego, na którym można symulować zmianę ciśnienia wody zaburtowej w całym zakresie głębokości operacyjnych, ruch postępowy jednostki, temperaturę i inne parametry, używając przy tym wody morskiej, pobieranej bezpośrednio z basenu portowego. W trakcie pracy BEST ładowano przy tym prawdzie akumulatory, typu wybranego do S-80 Plus. Wielodniowe testy objęły rzeczywisty system przeznaczony do S-83, nie zaś demonstrator technologii. Oczywiście, próby na ladzie to nie to samo, co działanie na okręcie, ale zdaniem Navantii wierność odtworzenia środowiska głębinowego pozawala na wysoką pewność uzyskanych wyników. Wykazały one cechy BEST, pozwoliły wprowadzić korekty do obliczeń teoretycznych, czy też określić optymalną wielkość wydalanych za burtę pęcherzy gazów (są to wielkości mierzone w mikrometrach, niemające wpływu na pogorszenie sygnatury akustycznej jednostki).

Isaac Peral (na zdjęciu) i drugi w serii Narciso Monturiol także otrzymają AIP BEST. Fot. Tomasz Grotnik

BEST zostanie też zainstalowany na prototypowm Isaaku Peralu i na drugim w serii S-82 Narciso Monturiolu, w toku ich planowych remontów. Te odbędą się po sześciu latach służby i potrwają ok. 1,5 roku. Co najważniejsze, nie będzie potrzeby rozcinania kadłuba i wstawiania dodatkowego bloku. Ponieważ BEST był rozwijany równolegle do budowy jednostek, znane były jego parametry gabarytowo-masowe. Dzięki temu obydwa okręty mają już zbiorniki kriogeniczne i zbiorniki alkoholu. Ponadto przygotowano cały przedział (wszystkie zespoły BEST zlokalizowany w bloku III) do wstawienia części systemu. Odbędzie się to poprzez luk logistyczny o średnicy 800 mm, który zaprojektowano tak, aby „przepuścił” wszystkie elementy systemu. Potem będą one zintegrowane już w kadłubie.