10 grudnia dowódca ukraińskich Wojsk Lądowych, gen. Ołeksandr Syrski określił sytuację w rejonach walk jako trudną. Podkreślił, że Rosjanie szturmują pozycje obrońców na całym froncie. Za główne zadania wojsk ukraińskich uznał zapewnienie trwałości obrony, ochronę życia żołnierzy i racjonalne wykorzystanie amunicji. Dwa dni później dowódca ukraińskiego operacyjno-strategicznego zgrupowania wojsk Tauryda gen. Ołeksandr Tarnawski poinformował, że 10 grudnia agresor rozpoczął zmasowane działania zaczepne na kierunkach Awdijiwki i Marjinki. Tego dnia w rejonie Awdijiwki miało dojść do rekordowej liczby 49 wrogich ataków, a 11 grudnia odnotowano ich 42. Stanowiły one połowę łącznej liczby szturmów na pozycje ukraińskie podejmowanych przez Rosjan na całym froncie.

Rosjanie najprawdopodobniej przełamali dotychczasową ukraińską linię obrony w południowej części Awdijiwki i wkroczyli do zabudowanej części miasta. Postępy mieli poczynić także na jego północnych obrzeżach, w rejonie kombinatu koksochemicznego. Siły agresora posunęły się także w Marjince, oraz na południe od niej. Obszar pozostający pod kontrolą obrońców obejmuje kilka kwartałów na zachodnich obrzeżach miasta i szacowany jest na 3% jego całkowitej powierzchni. Rosjanie wznowili działania zaczepne w kierunku Siewierska, pomiędzy Bachmutem a Kreminną, uzyskując nieznaczne powodzenie na południowym odcinku łuku kontrolowanego przez siły ukraińskie (w rejonie m. Wesełe). Kolejne nieznaczne postępy agresor odnotował także na zachód od Bachmutu oraz na południe od Orechiwu w obwodzie zaporoskim, gdzie próby natarcia podejmowały także siły ukraińskie. Obrońcom udało się natomiast ustabilizować sytuację na zachód od Kreminnej i na północny wschód od Kupiańska, gdzie zaangażowane do walk rezerwy powstrzymały kolejne szturmy Rosjan. Według ukraińskiego Sztabu Generalnego agresor miał bezskutecznie atakować także w rejonie Wuhłedaru. Bez zmian pozostaje sytuacja w Krynkach na lewym brzegu Dniepru, gdzie Ukraińcy kontrolują środkową część tej miejscowości.

Nocą 12 grudnia Rosjanie przeprowadzili kolejny atak z wykorzystaniem dronów-kamikadze na obwód odeski, skąd donoszono o uszkodzeniu infrastruktury cywilnej. Według ukraińskiego Dowództwa Sił Powietrznych agresor wykorzystał w ataku 15 dronów Shahed-136/131, z których obrońcy mieli zestrzelić 9. Dobę wcześniej informowało ono o zestrzeleniu wszystkich 18 „Szahedów” atakujących południe Ukrainy oraz wszystkich 8 rakiet atakujących Kijów, nie precyzując ich typu (rzecznik Dowództwa płk Jurij Ihnat stwierdził, że mogły to być rakiety balistyczne Iskander-M lub pociski z systemów S-400). Władze ukraińskiej stolicy informowały o nieznacznych zniszczeniach budynków w wyniku upadku odłamków i poranieniu czterech osób. Później Ministerstwo Energetyki podało, że atak uszkodził infrastrukturę energetyczną w darnyckim rejonie Kijowa, czasowo odcinając dopływ prądu do części użytkowników. Ponadto 11 grudnia rosyjskie rakiety dwukrotnie miały atakować Krzywy Róg, skąd donoszono o wybuchach, a także miast Dniepr (obrońcy informowali o zestrzeleniu dwóch rakiet Ch-59). 10 grudnia wrogie rakiety również atakowały Krzywy Róg (do zniszczeń doszło w jednym z zakładów przemysłowych), dobę wcześniej Wełykyj Burłuk w obwodzie charkowskim, a wieczorem 8 grudnia Mikołajów (do trafień miało dojść w okolicach miasta). W omawianym okresie Rosjanie mieli wykorzystać przeciwko celom na Ukrainie łącznie 17 różnego typu rakiet.

11 grudnia resort obrony Wielkiej Brytanii poinformował o utworzeniu pod egidą Oslo i Londynu koalicji morskiej, której celem ma być długookresowe wsparcie Ukrainy. Obejmie ono dostawy wyposażenia dla jej Marynarki Wojennej, rozbudowę jej potencjału (wyszczególniono piechotę morską oraz jednostki patrolowe na wodach wewnętrznych i przybrzeżnych), szkolenie i rozwój infrastruktury. Brytyjski minister obrony Grant Shapps potwierdził przekazanie Ukrainie dwóch niszczycieli min typu Sandown. Informacja ta może wprowadzać w błąd, jako że chodzi o otrzymane przez Marynarkę Wojenną Ukrainy w lipcu br. "Czernihiw" i "Czerkasy" (ex HMS Grimsby i HMS Shoreham). Jak przekazało Ministerstwo Obrony Ukrainy, pierwszą donacją Wielkiej Brytanii i Norwegii w ramach koalicji morskiej ma być 20 gąsienicowych przegubowych transporterów opancerzonych BvS 10 Viking oraz 23 szybkie łodzie motorowe. Tego samego dnia, podczas wizyty w Waszyngtonie prezydent Zełenski spotkał się z przedstawicielami amerykańskiego przemysłu zbrojeniowego, których namawiał do współpracy w produkcji amunicji i systemów obrony powietrznej. Przedstawiciele administracji USA zapowiedzieli z kolei, że do końca br. Waszyngton przekaże Ukrainie jeszcze jeden pakiet pomocy wojskowej. 12 grudnia agencja informacyjna ČTK poinformowała, że od lutego 2022 roku władze Czech wydały licencje na dostawy na Ukrainę uzbrojenia i sprzętu wojskowego na łączną kwotę 117 mld koron (5,16 mld dolarów). Wartość dotychczas zrealizowanych kontraktów wyniosła 51,2 mld koron (2,26 mld dolarów).

10 grudnia inspektor generalny Bundeswehry gen. Carsten Breuer zapowiedział, że w 2024 r. Niemcy będą w stanie dostarczyć Ukrainie 200 tys. pocisków artyleryjskich. Dwa dni wcześniej Berlin ogłosił, że w nowym pakiecie wsparcia armia ukraińska otrzymała m.in. 10 dronów rozpoznawczych Vector, system rozpoznawczy Luna NG (składający się z kilku ultralekkich dronów i stacji kontroli naziemnej), 70 granatników automatycznych HK GMG/GMW, 250 sztuk amunicji kalibru 155 mm oraz 8 ciężarówek Zetros. Również 8 grudnia parlament Bułgarii odrzucił prezydenckie weto do umowy z Ukrainą, co umożliwi przekazanie jej m.in. 100 transporterów opancerzonych BTR-60 wycofanych ze służby w bułgarskim MSW.

11 grudnia służba prasowa 3 Brygady Szturmowej powiadomiła, że jednostka przed kilkoma dniami została zluzowana i odeszła na tyły dla uzupełnienia strat i reorganizacji. Jednostka ta od roku bez przerwy walczyła na odcinku frontu położonym na południe od Bachmutu. W pierwszych miesiącach 2023 r. odpierała ona ataki oddziałów szturmowych grupy Wagnera, a w maju przeszła do zwrotu zaczepnego, odrzucając Rosjan do linii kolejowej Bachmut-Gorłówka i zajmując obszar o powierzchni ok. 20 km².

11 grudnia dziennik Financial Times opublikował artykuł poświęcony strategii komunikacyjnej prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Wg brytyjskiej gazety jego przekaz oparty jest o hasło „idziemy do przodu” i – niezależnie od okoliczności – odrzuca on podawanie złych wiadomości, jak np. ukraińskie straty czy rosyjskie sukcesy na polu bitwy. Podejście to ma skutkować powstaniem wewnętrznej cenzury, widocznej w pracy zarówno instytucji rządowych, jak i armii. Według rozmówców FT przepaść pomiędzy oficjalnymi komunikatami a rzeczywistą sytuacją na froncie podrywa zaufanie do władz centralnych i obniża motywację do wysiłku wojennego zarówno u społeczeństwa ukraińskiego, jak i zachodnich partnerów.

8 grudnia Sąd Najwyższy Finlandii odrzucił wniosek Ukrainy o ekstradycję obywatela   rosyjskiego i zbrodniarza wojennego Jana Piotrowskiego (vel Wojsław Torden). Nakazał też zwolnić go z więzienia, w którym przebywał od lata 2023 r. Swoją decyzję sąd uzasadnił obawą o łamanie praw człowieka w ukraińskim więzieniu. 11 grudnia sąd niższej instancji nakazał ponownie zamknięcie Piotrowskiego w areszcie śledczym na wniosek fińskiej straży granicznej. Od lat jest on powiązany z rosyjskimi ruchami neonazistowskimi i neopogańskimi, był też oskarżony o zbrodnie wojenne na ukraińskich jeńcach w 2014 r. W 2022 r. Piotrowski występował jako jeden z dowódców oddziału najemników „Rusicz”, nawołującego do mordowania poddających się Ukraińców. W lipcu 2023 r. z niejasnych powodów wyjechał z Rosji do Finlandii.

Autorzy: Andrzej Wilk, Jakub Ber.

Źródło: Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia.