Siły rosyjskie wyparły obrońców z kolejnych pozycji w masywie leśnym na południowy zachód od Kreminnej (ograniczonym od południa rzeki. Doniec i od zachodu rzeki Żerebeć). Podeszły także pod miejscowość Torśke nad rzeką Żerebeć, przez którą przebiega prowadząca z Łymanu główna trasa zaopatrzenia broniących się w masywie jednostek ukraińskich. Rosjanie odnotowali także postępy na pograniczu obwodów ługańskiego i charkowskiego, częściowo zajmując Nowoseliwśke i wyprowadzając uderzenie w kierunku Stelmachiwki.

Niepowodzeniem miały się natomiast zakończyć ataki agresora w kierunku rzeki Żerebeć na pograniczu obwodów donieckiego i ługańskiego. Nie przyniosły natomiast zmian ukraińskie i rosyjskie ataki w rejonach Awdijiwki i Bachmutu. Niemniej Sztab Generalny armii ukraińskiej donosił o częściowym sukcesie na południowy zachód od drugiego z wymienionych miast (na kierunku Biła Hora – Andrijiwka).

Wojska ukraińskie miały odzyskać kontrolę nad tzw. zwierzyńcem (b. ferma hodowlana) na południowy wschód od Marjinki. Rezultatu nie przyniosły natomiast kolejne rosyjskie ataki w zachodniej części miasta oraz na południe od niego. Niepowodzeniem zakończyły się także kolejne ukraińskie próby natarcia na pograniczu obwodów zaporoskiego i donieckiego na południowy wschód od Wełykiej Nowosiłki oraz w obwodzie zaporoskim, aczkolwiek Sztab Generalny armii ukraińskiej informował o „pewnym sukcesie” na południe od Orechiwu. Według części źródeł Rosjanie przeprowadzili udaną akcję zaczepną w rejonie Hulajpola, podchodząc pod leżącą na wschód od niego miejscowość Czerwone. Według ukraińskich władz Mariupola, do miasta i w jego okolice mają trafiać kolejne jednostki rosyjskie (m.in. piechoty morskiej), a łączna liczba zgromadzonych tam żołnierzy agresora sięgnęła 35 tys.

Trzy noce pod rząd Rosjanie ponawiali uderzenia na Ukrainę wykorzystując drony-kamikadze Shahed-136/131. Według ukraińskiego Dowództwa Sił Powietrznych 12 lipca obrońcy zestrzelili 11 z 15 dronów, 13 lipca wszystkie 20, a 14 lipca 16 z 17. Najpoważniejsze skutki przyniósł atak z 13 lipca, w którym doszło do zniszczeń w co najmniej czterech rejonach Kijowa, a kilka osób zostało rannych. Tego samego dnia celem wrogich dronów był także obwód kirowohradzki i kropywnycki. Dzień wcześniej Shahedy zniszczyły obiekt infrastruktury w obwodzie czerkaskim, a 14 lipca przedsiębiorstwo w Krzywym Rogu. 12 lipca w wyniku uderzenia niezidentyfikowanego obiektu do zniszczeń doszło w Zaporożu, gdzie rannych zostało 21 osób, a celem zmasowanego ostrzału artyleryjskiego był Nikopol i jego okolice. 13 lipca wrogie rakiety uderzyły w obwodzie chmielnickim. Dowództwo Sił Powietrznych informowało o użyciu przez agresora 2 pocisków Kalibr – oba miały zostać zestrzelone – i 1 Iskander-M. 12 i 13 lipca celem ukraińskiego ataku rakietowego był Mariupol. Według wiceminister obrony Hanny Malar w prowadzonych także w poprzednich dniach atakach na zaplecze agresora na południu obrońcom udało się zniszczyć dużą liczbę składów amunicji, w rezultacie czego liczba wrogich ostrzałów zmniejszyła się.

11 lipca przy okazji szczytu NATO w Wilnie 11 państw tzw. koalicji samolotowej porozumiało się w sprawie rozpoczęcia „z końcem lata” (najprawdopodobniej w sierpniu) szkolenia ukraińskich pilotów na myśliwcach F-16. Praktyczna nauka pilotażu ma się odbywać w Danii, a regionalne centrum szkoleniowe powstanie także w Rumunii. Wkład poszczególnych państw jest różny. Polska ma zaoferować infrastrukturę do szkolenia pilotów, a Wielka Brytania (nie użytkująca F-16) zorganizować nauczanie podstawowe na samolotach szkolnych. W koalicji uczestniczą także Belgia, Holandia, Kanada, Luksemburg, Norwegia i Szwecja. Holenderska minister obrony Kajsa Ollongren poinformowała, że szkolenie zajmie 6 do 8 miesięcy. 13 lipca doradca prezydenta USA ds. bezpieczeństwa narodowego Jake Sullivan stwierdził, że po zakończeniu szkolenia Ukraina otrzyma F-16 od ich europejskich użytkowników.

Prezydent Francji Emmanuel Macron poinformował 11 lipca o przekazaniu „rakiet dalekiego zasięgu dla wsparcia ofensywy armii ukraińskiej”. Agencja Reuters doprecyzowała, że chodzi o 50 pocisków manewrujących SCALP o zasięgu 250 km. Ukraiński minister obrony Ołeksij Reznikow powiadomił także o podpisaniu porozumienia z francuskim ministerstwem obrony, w ramach którego pomoc wojskowa Paryża dla Kijowa ma zostać zwiększona o 170 mln euro, uproszczony zostanie proces zakupu i dostaw uzbrojenia oraz zostaną stworzone podstawy dla wspólnej produkcji części zamiennych i serwisowania uzbrojenia i sprzętu wojskowego. Następnego dnia dostawę ponad 70 pojazdów bojowych i logistycznych, w tym bojowych wozów rozpoznawczych, oraz amunicji do czołgów Challenger 2 zapowiedział rząd w Londynie. Ministerstwo Obrony Norwegii zapowiedziało z kolei „pakiet wsparcia” systemów obrony powietrznej NASAMS (2 dodatkowe stanowiska kierowania ogniem, 2 wyrzutnie oraz części zapasowe), a także 1000 mini-dronów rozpoznawczych Black Hornet. Prezydent Wołodymyr Zełenski poinformował o nowym pakiecie wsparcia z Australii, zawierającym m.in. 30 pojazdów opancerzonych Bushmaster, a minister Reznikow o podpisaniu ukraińsko-szwedzkiego porozumienia o współpracy w sferze zamówień obronnych. Obecny na szczycie premier Japonii Fumio Kishida zapowiedział przekazanie systemu wykrywania dronów. 13 lipca gen. Ołeksandr Tarnawski, dowódca ukraińskiego operacyjno-strategicznego zgrupowania wojsk Tauryda, potwierdził otrzymanie z USA amunicji kasetowej.

13 lipca na niemieckich stronach rządowych pojawiła się informacja o nowej partii pomocy wojskowej, stanowiącej realizację wcześniejszych zapowiedzi. W jej skład weszło m.in. 6 samobieżnych dział przeciwlotniczych Gepard, most czołgowy Biber i dodatkowy zestaw mostowy do zamontowania na podwoziu czołgowym, 3230 pocisków artyleryjskich kalibru 155 mm i 1184 pociski dymne tego kalibru, ponad 24 tys. sztuk amunicji kalibru 40 mm oraz po 10 stanowisk kierowania ogniem i celowników laserowych dla systemów obrony powietrznej IRIS-T SLM. Poprzedniego dnia w niemieckich mediach pojawiły się informacje o rezygnacji Niemiec z utworzenia w Polsce wspólnego centrum obsługi i remontu przekazanych Ukrainie czołgów Leopard 2. Czołgi w wersji 2A5 i 2A6 mają być serwisowane w Niemczech i – prawdopodobnie – na Litwie (obsługiwane i remontowane są tam haubice samobieżne PzH 2000). Jednak niemiecki resort obrony poinformował, że Polska i Niemcy zamierzają wspólnie koordynować remont, a także o niezakończonej dyskusji nt. serwisowania czołgów Leopard 2A4.

Pojawiają się kolejne informacje o możliwych czystkach wśród rosyjskiej kadry dowódczej kierującej agresją na Ukrainę. 12 lipca deputowany Dumy Państwowej Andriej Gurulew (b. zastępca dowódcy Południowego Okręgu Wojskowego) ujawnił nagranie dowódcy 58 Armii generała Iwana Popowa, który stwierdził, że został zdymisjonowany po tym jak przekazał szefowi Sztabu Generalnego informacje o złej sytuacji na froncie. Za największą bolączkę uznał brak wystarczającej ilości radarów rozpoznania artyleryjskiego i złe rozpoznanie sił przeciwnika co powoduje ogromne straty w ludziach. Zwrócił też uwagę, że konieczne jest przeprowadzenie rotacji jednostek dowodzonej przez niego armii.

Amerykański dziennik „Wall Street Journal” potwierdził informacje krążące w rosyjskiej przestrzeni medialnej o zdjęciu ze stanowisk kolejnych wojskowych mających utrzymywać kontakty z Jewgienijem Prigożynem. Od zakończenia buntu co najmniej 15 rosyjskich wyższych oficerów miało być odizolowanych i przesłuchanych przez kontrwywiad wojskowy FSB. Stanowiska mieli stracić m.in.: zastępca dowódcy wojsk rosyjskich na Ukrainie generał armii Siergiej Surowikin, zastępca dowódcy Sił Powietrzno-Kosmicznych generał pułkownik Andrieja Judin oraz zastępca szefa wywiadu wojskowego generał porucznik Władimir Aleksiejew. Zatrzymany miał zostać też b. wiceminister obrony generał pułkownik Michaił Mieziencew, od kwietnia br. współpracujący z Prigożynem.

12 lipca rosyjski resort obrony poinformował, że Wagnerowcy zakończyli przekazywanie Siłom Zbrojnym broni i ciężkiego sprzętu wojskowego. W komunikacie podkreślono, że armia przejęła „setki czołgów”, rakietowe systemy artyleryjskie „Grad” i „Uragan”, systemy obrony powietrznej „Pancyr”, artylerię samobieżną i transportery opancerzone oraz ponad 2,5 tys. ton amunicji i ok. 20 tys. sztuk broni strzeleckiej.

11 lipca białoruski resort obrony poinformował, że na miejscowych poligonach kończą się przygotowania do przyjęcia kolejnej grupy żołnierzy rosyjskich i białoruskich mających odbyć wspólne szkolenie bojowe (według niezależnych źródeł z Rosji miało już przybyć 1240 żołnierzy). Poprzednia rotacja jednostek rosyjskich wchodzącego w skład Regionalnego Zgrupowania Wojsk Rosji i Białorusi, została przeprowadzona ponad miesiąc temu. W komunikacie zasygnalizowano, że w przypadku przybycia „przedstawicieli Wagnera” nie jest wykluczone rozmieszczenie ich na poligonach w celu szkolenia i wzajemnej wymiany doświadczeń. 12 lipca dowódca wojsk wewnętrznych MSW Mikałaj Karpiankou, podczas pobytu w jednostce specjalnej „Tajfun” w Grodnie potwierdził, że z Wagnerowcami prowadzone są negocjacje co do organizacji szkolenia. 14 lipca kanał telewizyjny białoruskiego resortu obrony „WojenTV” wyemitował krótki reportaż, w którym poinformowano, że na poligonie Osipowicze żołnierze grupy Wagnera zaczęli szkolić Siły Obrony Terytorialnej Białorusi.

13 lipca dowódca Połączonych Sił Zbrojnych Ukrainy generał broni Serhij Najew ujawnił, że od początku lipca na granicy z Białorusią powstało 30 przeciwpancernych pól minowych (5,8 tys. min) oraz rozbudowano zapory inżynieryjne i linie okopów.

Autorzy: Andrzej Wilk, Piotr Żochowski

Źródło: Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia