22 listopada amerykański konserwatywny portal polityczny „The Hill” doniósł o wynikach corocznego audytu przeprowadzonego w Departamencie Obrony Stanów Zjednoczonych. Podobnie jak cztery poprzednie, tak i ten za ubiegły rok, wypadł negatywnie. Koszt audytu, który de facto nie powiódł się, wyniósł 218 mln USD.

Portal „The Hill” przypomina, że instytucjonalnie kontrolowaniem Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych w zakresie jego wydatków (bo do tego sprowadza się cała procedura) zajmuje się podsekretarz obrony, sprawujący funkcję głównego departamentowego audytora. Zgodnie z prawem federalnym każdy departament (ministerstwo) rządu federalnego powinien corocznie przeprowadzać własny audyt. Od 2013 r. wywiązywał się z tego zobowiązania każdy... z wyjątkiem Departamentu Obrony. Stąd od 2018 r. wprowadzono zwyczaj przeprowadzania dorocznych audytów Pentagonu przez firmy zewnętrzne wyspecjalizowane w takich usługach. Najnowsza kontrolę przeprowadzali przede wszystkim pracownicy firm zewnętrznych (dotąd m.in. PwC, KPMG, Ernst & Young) – łącznie 1600 osób. Z tym, że na rzeczony roczny audyt składało się 27 audytów cząstkowych. Ostateczne wyniki, w formie raportu końcowego, otrzymuje Inspektor Generalny Departamentu Obrony, formalnie organ niezależny od władz samego departamentu. Obecny Inspektor Generalny Mike McCord poinformował, że najnowszy audyt objął majątek (aktywa – składniki materialne) warty 3,5 bln USD i zobowiązania finansowe (pasywa – pensje, emerytury itp.) warte 3,7 bln USD. Departament Obrony nie był w stanie rozliczyć się lub wyjaśnić pochodzenia aż 61% sumy aktywów. Niemniej, uznano to za optymistyczny sygnał, a McCord stwierdził, że wygląda na to, że w 2027 r. Pentagon powinien pomyślnie zaliczyć pierwszy audyt w historii. Natomiast audytorzy z firm zewnętrznych opublikowali tzw. disclaimer of opinion. W amerykańskim prawie jest to forma raportu/oświadczenia, który publikuje się, gdy audytorzy dystansują się od wniosków końcowych, gdyż uniemożliwiono im przeprowadzanie rzetelnej kontroli. Według McCorda w ramach najnowszego audytu kontrolerzy przeprowadzili 220 kontroli fizycznych (wizyt na miejscu) i 750 wirtualnych (zdalnych). Jeśli chodzi o majątek Pentagonu, łącznie kontrolą objęto 2,9 mln pracowników Pentagonu (czyli także wojskowych), 19 700 statków powietrznych, 290 okrętów i wyposażenie 4860 baz oraz obiektów na całym świecie.

Pierwszy w historii zewnętrzny audyt Pentagonu, dotyczący roku 2017 i opublikowany w 2018, wykazał szereg nieprawidłowości, de facto systemowych. Wówczas audytorów było 1200, koszt przeprowadzenia kontroli wyniósł 413 mln USD, a wartość skontrolowanego majątku (aktywów) wyceniono na 2,7 bln USD. W 2018 r. zewnętrzni audytorzy oświadczyli, że Departament Obrony nie prowadzi księgowości w zwyczajowym rozumieniu tego słowa. Większość wydatków jest dokumentowana tylko notatkami służbowymi (czyli de facto nie jest), na podstawie których nie można odtworzyć przepływów pieniężnych. W rezultacie w Pentagonie działa coś na wzór wirówki finansowej o trudnych do oszacowania rozmiarach. Na podstawie takiej „księgowości” wyszło na przykład, że w latach 1998–2015 Pentagon nie potrafi rozliczyć się z łącznie 21 bln USD (bilion czyli amerykański trylion – tysiąc miliardów). Oczywiście, takie wydatki są fizycznie niemożliwe. Oficjalne roczne PKB Stanów Zjednoczonych w 2021 r. wyniosło prawie 23 bln USD (i jest to wartość przeszacowana). Te 21 bilionów, wielokrotność rocznego budżetu Pentagonu z tamtych lat, pokazuje rozmiary tej finansowej wirówki. Pierwszy audyt wykazał też przypadki anegdotyczne, m.in. audytorzy w bazie lotniczej Hill znaleźli sprawne napędy pocisków rakietowych, warte 53 mln USD, które były zmagazynowane jako niepełnowartościowe. Próbowali też ustalić skąd US Army ma 39 nowych śmigłowców Black Hawk, których pochodzenia nie wyjaśnia żadna dokumentacja, podobnie jak 478 budynków i 12 instalacji, z których wybudowania nie potrafiło rozliczyć się US Air Force.

Przy czym, wbrew powszechnemu mniemaniu, potężną szarą strefą wydatków Pentagonu nie są programy zbrojeniowe (w tym te rzekomo tajne), ale różne usługi cywilne, świadczone na rzecz Departamentu Obrony (od strzyżenia trawników i malowania krawężników w setkach baz wojskowych i innych nieruchomościach Pentagonu po budowlankę, remonty, recykling śmieci) przez firmy cywilne (ze względu na zamówienia Pentagonu określane w Stanach Zjednoczonych jako „defense contractors”, co bynajmniej nie oznacza produkcji uzbrojenia). Głośnym przypadkiem takiej korupcji była sprawa malezyjskiego biznesmena Leonarda Glenna Francisa (zwanego Fat Leonard, pl. gruby Leonard), który latami korumpował dziesiątki oficerów 7. Floty US Navy, aby otrzymywać różnego rodzaju zlecenia dla swoich firm, także poza granicami Stanów Zjednoczonych. W tym celu Francis organizował m.in. przyjęcia z narkotykami i prostytutkami, na których bawili się oficerowie i urzędnicy cywilni US Navy. Choć od 2013 r. skazano za korupcję tylko kilkunastu oficerów, śledztwem objęto 440 osób, w tym 60 admirałów. Dla kilkudziesięciu oficerów i admirałów, mimo braku skazania, oznaczało to kres awansów oraz kariery wojskowej. Można też powiedzieć, że Fat Leonard był detalistą bez koneksji. Dla porównania, w 2005 r. ówczesna kierowniczka ds. zamówień Korpusu Inżynieryjnego US Army ujawniła, że korporacja Hulliburton dostała od US Army bez przetargu czteroletni kontrakt na 7 mld USD na odbudowę infrastruktury pól naftowych w okupowanym Iraku. Do 2000 r. prezesem i dyrektorem generalnym Hulliburton był Dick Chenney, od 2001 do 2009 wiceprezydent Stanów Zjednoczonych.