7 grudnia, w wieku 97 lat, zmarł Chuck Yeager – pilot myśliwski i doświadczalny, emerytowany generał brygady sił powietrznych Stanów Zjednoczonych (USAF), weteran II wojny światowej oraz wojny w Wietnamie.

Do historii przeszedł przede wszystkim jako pierwszy człowiek, który przekroczył barierę dźwięku pilotując samolot eksperymentalny z napędem rakietowym Bell X-1. Słynny lot odbył się 14 października 1947 r. nad wyschniętym jeziorem Rogers Dry Lake na pustyni Mojave w Kalifornii. X-1 osiągnął prędkość Ma=1,05 na wysokości 13 700 m. Informacja o tym osiągnieciu została upubliczniona dopiero w czerwcu 1948 r.

Chuck Yeager zaciągnął się do służby w siłach powietrznych armii Stanów Zjednoczonych (USAAF) we wrześniu 1941 r. Karierę rozpoczął jako mechanik lotniczy, gdyż pomimo posiadania doskonałego wzroku, nie zakwalifikował się na szkolenie pilotażu. Jednakże wraz z przystąpieniem USA do wojny i rozpoczęciem intensywnej rekrutacji pilotów, Yeager został przyjęty do szkoły lotniczej. Po jej ukończeniu, w marcu 1943 r. otrzymał przydział do dywizjonu myśliwskiego 363rd FS, będącego częścią grupy myśliwskiej 357th FG. W listopadzie 1943 r. wyposażona w myśliwce North American P-51B Mustang grupa, rozpoczęła działania bojowe z brytyjskiej bazy RAF Leiston. 5 marca 1944 r., podczas lotu Yeager zestrzelił jeden samolot niemiecki, po czym sam został zestrzelony nad Francją.

Dzięki pomocy francuskiego ruchu oporu udało mu się uniknąć niewoli i przedostać przez Hiszpanię z powrotem do Anglii. Zgodnie z ówczesnymi przepisami, zestrzeleni piloci, którzy uniknęli niewoli nie mogli powrócić do lotów nad terytorium wroga. Ich ponowne zestrzelenie i ewentualne pojmanie mogłoby bowiem przyczynić się do skompromitowania struktur ruchu oporu. Jednakże, wobec rozpoczęcia inwazji w Normandii argument ten nie miał już takiej wagi. Po wystosowaniu bezpośredniej petycji skierowanej przez Yagera do głównodowodzącego siłami alianckimi gen. Dwighta D. Eisenhowera, skutkującej zmianą przepisów, pilot mógł wznowić loty bojowe. Decyzji tej USAAF z pewnością nie pożałowało.

Myśliwiec P-51D Mustang „Glamorous Glen III”, na którym Chuck Yeager zdobył większość swoich zwycięstw powietrznych w czasie II wojny światowej. Fot. USAF

12 października 1944 r. Chuck Yager zestrzelił trzy samoloty myśliwskie Messerschmitt Bf 109 przeciwnika, oraz doprowadził do zderzenia w powietrzu dwóch kolejnych myśliwców tego typu. Zakwalifikowano je jako dwa zestrzelenia, co w ciągu jednego dnia uczyniło Yeagera asem myśliwskim. 6 listopada 1944 r. Chuck Yeager, jako jeden z pierwszych pilotów alianckich, zestrzelił niemiecki myśliwiec odrzutowy Messerschmitt Me 262. Wojnę zakończył posiadając na koncie 11,5 zwycięstw powietrznych. Myśliwce P-51B i P-51D na których latał nazywał „Glamorous Glenn I, II i III na cześć swojej dziewczyny, a później żony Glennis Fay Dickhouse. Samolot X-1 Yeager nazwał „Glamorous Glennis”.




Po wojnie Chuck Yeager pozostał w USAAF jako pilot doświadczalny. Oprócz słynnych lotów X-1, Yeager pobił kolejny rekord pilotując samolot eksperymentalny Bell X-1A. 12 grudnia 1953 r. osiągnął prędkość Ma=2,44 na wysokości 24 000 m. Pomimo, że utracił wówczas kontrolę nad samolotem, udało mu się bezpiecznie wylądować.

W latach 1955-1960 Yeager dowodził różnymi dywizjonami myśliwskimi stacjonującymi w RFN, Francji, Hiszpanii oraz Stanach Zjednoczonych. W 1962 r., będąc już w stopniu pułkownika, został pierwszym dowódcą szkoły pilotów doświadczalnych USAFTPS z siedzibą w bazie Edwards AFB w Kalifornii. Oprócz szkolenia pilotów doświadczalnych głównym zadaniem USAFTPS było również prowadzenie szkolenia astronautycznego. 10 grudnia 1963 r. podczas wykonywania lotu eksperymentalnym samolotem Lockheed NF-104A (myśliwcem odrzutowym z dodatkowym silnikiem rakietowym) Yager utracił kontrolę i musiał się katapultować. Wypadek ten zakończył jego karierę pilota doświadczalnego.

Chuck Yeager w kokpicie samolotu eksperymentalnego Lockheed NF-104A; 4 grudnia 1963 r. Fot. USAF

W 1966 r. Chuck Yeager został dowódcą taktycznego skrzydła myśliwskiego 405th TFW bazującego w Clark AB na Filipinach. Jednostka wzięła udział w wojnie w Wietnamie. Yeager wykonał 127 misji bojowych latając głównie dwusilnikowymi bombowcami odrzutowymi Martin B-57 Canberra. W lutym 1968 r. Yeager został dowódcą skrzydła 4th TFW bazującego w Seymour Johnson AFB w Karolinie Północnej. W czerwcu 1969 r. został mianowany generałem brygady, a w lipcu tego samego roku otrzymał dowództwo 17. Armii Powietrznej. W marcu 1975 r. przeszedł w stan spoczynku.

Wśród wielu odznaczeń i wyróżnień, którymi został uhonorowany Chuck Yeager znalazły się m.in.: Medal Srebrnej Gwiazdy (Silver Star) – dwukrotnie, m.in. za zestrzelenie pięciu samolotów wroga, Zaszczytny Krzyż Lotniczy (Distinguished Flying Cross – DFC) – dwukrotnie, za zestrzelenie Me 262 oraz przekroczenie bariery dźwięku, Legia Zasługi (Legion of Merit), Mackay Trophy oraz Collier Trophy – za przekroczenie bariery dźwięku oraz Harmon International Trophy.