8 lipca przypada w Rosji święto wojsk obrony przeciwlotniczej, które w tym roku obchodziły swoje 60-lecie. W związku z tą rocznicą pojawiło się szereg doniesień odnośnie modernizacji i funkcjonowania tego rodzaju wojsk.
Do 1998 r. rosyjskie siły OPL (ros. PWO – Protiwowozdusznaja oborona, inaczej PWO strany, czyli kraju, w odróżnieniu od PWO wojsk, czyli OPL Wojsk Lądowych) stanowiły oddzielny rodzaj sił zbrojnych, składający się nie tylko z naziemnych systemów przeciwlotniczych, ale także lotnictwa przechwytującego. To właśnie im podlegały samoloty wczesnego wykrywania i dowodzenia A-50 czy pułki myśliwców Su-27 i MiG-31, że ograniczymy się tylko do schyłkowego okresu funkcjonowania tego rodzaju rosyjskich sił zbrojnych. W 1998 r. PWO włączono w skład Sił Powietrznych Federacji Rosyjskiej (WWS – Wojenno-wozdusznyje siły). W 2015 r. w ich miejsce utworzono obecne Siły Powietrzno-Kosmiczne FR (WKS – Wozduszno-kosmiczeskije siły), które składają się z lotników (WWS), radiotechników (Radiotiechniczeskije wojska WKS – RTW WKS) i przeciwlotników. Ci ostatni to obecnie wojska PWO-PRO (Protiwowozdusznaja oborona – Protiworakietnaja oborona, czyli obrona przeciwlotniczo-przeciwrakietowa). W skład wojsk PWO-PRO nie wchodzą siły OPL Wojsk Lądowych FR, choć część ich związków taktycznych jest operacyjnie stale lub ewentualnie zadaniowo podporządkowane wojskom PWO-PRO. Dotyczy to przede wszystkim oddziałów armijnych przeciwlotników, dysponujących systemami S-400W4 czy serii Buk.
7 lipca dowódca sił rakietowych OPL ze składu 14. Armii Sił Powietrznych i OPL (ros. 14 A WWS i PWO, składa się z 41. i 76. Dywizji PWO) płk Giennadij Szłag zapowiedział, że w najbliższym czasie jeden z pułków OPL z obwodu swierdłowskiego rozpocznie liniową eksploatację „dodatkowego” dywizjonu systemu przeciwlotniczego Pancyr-S. Dodajmy, że sztab 14. Armii mieści się w Jekaterynburgu, który do 1991 r. nosił nazwę Swierdłowsk, natomiast nie zmieniono nazwy jednostki administracyjnej, stąd nadal obwód swierdłowski. Zapowiedź kolejnego dywizjonu Pancyrów zbiega się z inną wcześniejszą tegoroczną zapowiedzią, która dotyczyła dostawy systemu S-400 do pułku także „koło Jekaterynburga”. Tenże pułk to zapewne 185. Gwardyjski Rakietowy Pułk Przeciwlotniczy, rozlokowany w mieście Beriozowskij koło Jekaterynburga. 185. pułk wchodzi w skład 76. Dywizji PWO i wcześniej był uzbrojony w dwa dywizjony systemu S-300PS. Dwa dywizjony stanowią pułk, choć wiadomo, że wraz z rosnącą skalą dostaw S-400 w Rosji zaczynają być też znów formowane czterodywizjonowe pułki OPL. Pancyry-S zapewniają obronę martwej strefy systemów S-400, jak również osłaniają je podczas przemarszów. Liczba baterii czy dywizjonów Pancyrów-S w 14. Armii nie jest publicznie podawana. Można założyć, że na każdy pułk S-400 przypada przynajmniej dywizjon Pancyrów-S. W tym roku 185. pułk obchodzi też swój mały jubileusz, gdyż to właśnie jego dywizjon, uzbrojony wówczas w system rakietowy S-75 Dźwina, strącił 1 maja 1960 r. samolot rozpoznawczy Lockheed U-2 pilotowany przez pracownika CIA Francisa G. Powersa.
Jednocześnie płk Szłag dodał, że w ten sposób siły przeciwlotnicze „uralskiej strefy OPL” (Uralskaja zona PWO) zostaną w 100% przezbrojone w nowoczesny sprzęt bojowy. „Uralska strefa OPL” zwyczajowo odnosi się do obszaru bronionego przez 14. Armię. Określenie to jest pamiątką dawnej struktury organizacyjnej, gdy w ZSRS z dwóch początkowo oddzielnych okręgów wojskowych – Wołgogradzkiego i Uralskiego – utworzono wspólny Wołgogradzko-Uralski Okręg Wojskowy (Priwołżsko−Uralskij wojennyj okrug). Na jego bazie powstał obecny Centralny Okręg Wojskowy przy okazji kolejnej reformy w 2010 r. Być może oznacza to koniec przezbrajania pułków 14. Armii z systemów S-300PS w S-400. Wiąże się z tym też zapewne kolejna zapowiedź płk. Szłaga, że do końca tego roku rakietowy pułk przeciwlotniczy z „okręgu irkuckiego” zacznie eksploatować zestaw zmodernizowanego systemu S-300PM-2 Faworit. Szłag określił ten pułk mianem angarskiego, czyli chodzi o 1534. Rakietowy Pułk Przeciwlotniczy rozlokowany koło Angarska, właśnie w obwodzie irkuckim. 1534. pułk do tej pory był uzbrojony w dwa dywizjony systemu S-300PM, który teraz zmodernizowano do wersji PM-2.
8 lipca „Krasnaja Zwiezda”, organ prasowy rosyjskiego resortu obrony, opublikowała wywiad z gen. mjr. Siergiejem Babakowem, dowódcą wojsk PWO-PRO. W rozmowie poruszono także wątek modernizacji technicznej tego rodzaju wojsk. Generał Babakow przypomniał, że podległe mu wojska są uzbrojone w systemy S-400, S-300 kilku wersji, serii Pancyr-S, a w tym roku zaczną odbierać pierwsze seryjne systemy S-350. Inne rosyjskie systemy OPL są używane przez oddziały armijnego OPL. Babakow ocenił nasycenie nowoczesnym sprzętem podległych mu wojsk na 80%. Najważniejszą techniczną nowością w nadchodzących latach ma być dokończenie rozwoju systemu S-500 Promietej, który będzie przeznaczony do zwalczania zarówno pocisków balistycznych (o zasięgu 3500 km), satelitów na niskich orbitach, broni hipersonicznej (czyli celów poza atmosferą), jak i bardziej konwencjonalnych środków napadu powietrznego poruszających się w atmosferze (w stratosferze i niżej) do czego S-500 będzie wykorzystywał różne pociski rakietowe. Generał Babakow nie podał dokładnej daty wdrożenia S-500, sugerując, że będzie to w nadchodzącej dekadzie. W maju tego roku rosyjski wiceminister obrony Aleksiej Kriworuczko zapowiedział przekazanie prototypowego zestawu (baterii?) do prób państwowych w 2021 r. Miałoby to umożliwić podpisanie jeszcze w tym samym roku rządowego zamówienia na pierwsze seryjne zestawy z terminem ich dostarczenia do 2025 r. Od paru lat elementy systemu S-500 przechodzą badania poligonowe co najmniej etapu zakładowego. Wiadomo także, że ośrodkiem szkolenia kadr obsługujących S-500 będzie Jarosławska Wyższa Wojskowa Szkoła OPL (Jarosławskoje wyszszeje wojennoje ucziliszcze protiwowozdusznoj oborony, JaWWU PWO), do której trafi najpewniej ten zapowiadany na przyszły rok pilotażowy komplet sprzętu.
(Adam M. Maciejewski) | Foto: Ministerstwo Obrony Rosji |
Podobne z tej kategorii:
Podobne słowa kluczowe:
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu