28 czerwca stocznię Admirałtiejskije wierfi w Sankt Petersburgu opuścił patrolowiec arktyczny Iwan Papanin (400), pierwsza z dwóch jednostek projektu 23550 (Arktika) zamówionych dla rosyjskiej marynarki wojennej (WMF FR).

Okręt ten rozpoczął stoczniowe próby morskie, które realizowane będą na Bałtyku, najprawdopodobniej na wodach Zatoki Fińskiej. W ich trakcie jego załoga, która ukończyła Centrum Szkolenia w Sankt Petersburgu oraz personel stoczniowy prowadził będzie testy urządzeń napędowych oraz wyposażenia pokładowego jednostki.

Kontrakt na budowę dwóch patrolowców tego typu podpisano między rosyjskim Ministerstwem Obrony a stocznią Admiralicji 25 kwietnia 2016 r. w ramach państwowego programu zakupów uzbrojenia do 2020 r. Zgodnie z zapisami tej umowy pierwszy patrolowiec miał zostać ukończony do końca 2019 r., a drugi Nikołaj Zubow rok później. Jak widać z perspektywy czasów z tych ambitnych planów nic nie wyszło. Aktualnie zakłada się przekazanie pierwszej jednostki do końca 2024 a drugiej z końcem 2025 r.

Budowa prototypu realizowana pod numerem stoczniowym 02460, rozpoczęła się we wrześniu 2016 r., a oficjalna ceremonia położenia stępki odbyła się 19 kwietnia 2017 r. Okręt został zwodowany 25 października 2019 r. a następnie mozolnie wyposażany. Aktualne plany zakładają przekazane pierwszej jednostki do końca 2024 a drugiej z końcem 2025 r. Przy czym ta ostatnia nie została jak dotąd zwodowana.

Ponadto w stoczni Wyborskij sudostroitielnyj zawod w Wyborgu trwa budowa dwóch patrolowców arktycznych nieco zmodyfikowanego projektu 23550 (Jermak) przeznaczonych dla Straży Przybrzeżnej (Bieregowoj Ochrany) Służby Granicznej FSB. Kontrakt na budowę dwóch jednostek tego typu został podpisany 25 lipca 2020 r. Stępkę pod budowę prototypowego patrolowca Purga położono 25 lipca 2020 r., zwodowano go 7 października 2022 r., zaś do służby ma wejść w grudniu 2025 r. Natomiast budowa drugiej jednostki nosząca nazwę Dzierżynskij rozpoczęto 22 grudnia 2023 r., ma ona zostać zwodowana w 2027 r. i przekazany zamawiającemu rok później.

Nowe patrolowce arktyczne WMF FR zaprojektowane zostały przez biuro konstrukcyjne CMKB Ałmaz z Sankt Petersburga. Wygląd zewnętrzny wskazuje, że przy ich projektowaniu wzorowano się na rozwiązaniach stosowanych przez Norwegów na jednostkach Straży Wybrzeża (Kystvakten), przede wszystkim na Svalbardzie (W 303).

Przeznaczone będą one do ochrony i monitorowania wód arktycznych Federacji Rosyjskiej, konwojowania i holowania do portów jednostek zatrzymanych za naruszenie przepisów obowiązujących na tych wodach, wsparcia i zaopatrzenia statków operujących na tych akwenach, transportowania skonteneryzowanych ładunków specjalnych, a także uczestniczenia w akcjach ratowniczych oraz gaszeniu pożarów na jednostkach pływających i obiektach lądowych.

Model patrolowca projektu 23550 (Arktika). Fot. Andrzej Nitka

Wyporność standardowa patrolowców projektu 23550 wynosi 6800 t, pełna 8500 t, wymiary kadłuba to 114,5 × 19,5 × 6,5 m. Siłownia złożona z czterech generatorów spalinowych 28-9DG o mocy 3000 kW służy do napędu dwóch śrub oraz pary dziobowych sterów strumieniowych. Prędkość maksymalna jednostek wynosić ma 18 w., a ekonomiczna 10 w. Będą one zdolne do kruszenia lodu o maksymalnej grubości 1,7 m. Zakłada się że zasięg patrolowców wynosić będzie 10 000 Mm/10 w., autonomiczność 70 dni. Stała załoga liczyć ma 60 ludzi, przy możliwości zaokrętowania 50 osób dodatkowego personelu.

Uzbrojenie okrętów obejmować będzie dziobową armatę uniwersalną kalibru 76 mm AK-176MA, od 2 do 4 karabinów maszynowych kalibru 12,7 mm 6P59 Kord a także 8 przenośnych wyrzutnie rakiet przeciwlotniczych Igła lub Wierba. Ponadto na tych jednostkach przewidziano miejsce na lądowisko i hangar dla śmigłowców typu Ka-27 albo Ka-226 lub bezzałogowych statków powietrznych. Ponadto okręty przystosowane są do transportowania kutra desantowo-szturmowego projektu 02800, poduszkowca projektu 23321 (Manuł) oraz dwóch łodzi sztywnoburtowych. Na pokładzie rufowym istnieje możliwość transportowania kontenerowych wyrzutni rakiet systemu Kalibr-NK.