13 lipca Komisja Europejska przedstawiła nowe wytyczne dotyczące przewozów z i do obwodu kaliningradzkiego przez terytorium UE. Obligują one państwa wspólnoty do wznowienia tranzytu towarów objętych sankcjami do rosyjskiej eksklawy. Transport drogowy i kolejowy na jej teren odbywa się przede wszystkim przez Litwę, która na mocy unijnego prawa oraz po uzyskaniu w kwietniu br. wytycznych z KE wstrzymała po 17 czerwca tranzyt objętej sankcjami rosyjskiej stali i produktów z żelaza do obwodu kaliningradzkiego, a po 10 lipca również cementu, alkoholu, drewna i dóbr luksusowych.

Komisja Europejska zezwoliła podmiotom z Rosji na transport koleją towarów objętych unijnymi restrykcjami, ale tylko dla zaspokojenia popytu w samej rosyjskiej eksklawie. KE podtrzymała natomiast zakaz przewozu z i do obwodu kaliningradzkiego takich towarów w transporcie drogowym, a także zakaz realizowania tranzytu wojskowego oraz techniki wojskowej i przedmiotów o podwójnym przeznaczeniu, niezależnie od wybranego środka transportu. Państwa członkowskie zobligowano do utrzymywania kontroli towarów w tranzycie pomiędzy Rosją a jej eksklawą i monitorowania, czy nie są one eksportowane na terytorium Unii. Zgodnie z zaktualizowanymi wytycznymi Litwa i inne kraje UE będą musiały sprawdzać, czy przewóz artykułów mieści się w granicach średniej z trzech ostatnich lat, która ma odzwierciedlać rzeczywisty poziom popytu na nie w obwodzie. Państwa członkowskie zobligowano ponadto do monitorowania nietypowych przepływów towarowych lub tendencji w handlu, które mogłyby świadczyć o obchodzeniu sankcji. Rzecznik prasowy KE Daniel Sheridan Ferrie odrzucił jako nieprawdziwe rozpowszechniane w rosyjskich mediach informacje o tym, że wytyczne są efektem negocjacji i uzgodnień z Moskwą. Władze Litwy – prezydent Gitanas Nausėda, premier Ingrida Šimonytė oraz minister spraw zagranicznych Gabrielius Landsbergis – nie komentują publicznie podjętej przez Komisję Europejską decyzji.

Autor: Joanna Hyndle-Hussein.

Źródło: Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia.