Siły ukraińskie wprowadziły do działań na kierunkach Kreminnej i Wuhłedaru nowe jednostki, dzięki czemu udało im się powstrzymać natarcie rosyjskie i częściowo wyprzeć przeciwnika na wcześniej zajmowane pozycje. Na większości odcinków linii styczności, na których toczą się walki, presja rosyjska wymusza jednak stopniowe wycofywanie się obrońców z dotychczas zajmowanych pozycji.

Jednostki agresora posuwają się w głąb pozycji ukraińskich w tempie kilkuset metrów, rzadziej kilku kilometrów, na dobę. Natarcie rosyjskie w północno-wschodniej części obwodu charkowskiego miało skutkować osiągnięciem przez agresora przeprawy na rzece Oskoł na wysokości Dworicznej (na północ od Kupiańska). Według strony ukraińskiej w sąsiadującej z nią przez rzekę Hrianykiwce wciąż mają trwać walki.

Głównym rejonem walk pozostają okolice Bachmutu, gdzie najcięższe boje wciąż toczą się o kontrolę nad głównymi trasami na zachód (w kierunku Konstantynówki i dalej Kramatorska) i północny zachód (autostrada M03 w kierunku Słowiańska). Rosjanie mieli także bezskutecznie ponawiać natarcia w rejonie miasta Czasiw Jar, gdzie próbują przeciąć ostatnią drogę zaopatrzenia Bachmutu. Według lokalnego dowództwa ukraińskiego 10 lutego doszło tam do rekordowej liczby 54 starć, a rosyjska artyleria ostrzeliwała pozycje obrońców 124 razy. 11 lutego doszło również do rekordowej liczby 424 wrogich ostrzałów na odcinku frontu pomiędzy Kreminną a Łymanem. Szczególnie ciężkie walki mają się toczyć na podejściach do rzeki Żerebeć w okolicy Torśkego (12 km na wschód od Łymanu). Rosjanie mieli też wznowić natarcie w rejonie Hulajpola w obwodzie zaporoskim, zostali jednak zatrzymani na zachód od tego miasta.

10 lutego Rosja przeprowadziła kolejny (według operatora sieci Ukrenerho – czternasty) atak rakietowy na ukraińską infrastrukturę energetyczną, do niszczenia której agresor wykorzystał także drony kamikadze i artylerię. Trafione zostały hydroelektrownie, elektrociepłownie oraz podstacje i linie energetyczne wysokiego napięcia w sześciu regionach na wschodzie, południu i zachodzie kraju. Najpoważniejsze zniszczenia odnotowano w obwodach charkowskim, chmielnickim, dniepropetrowskim i zaporoskim. W podsumowaniu ataku Sztab Generalny zakomunikował, że Rosjanie użyli łącznie 106 rakiet, w tym 74 pociski manewrujące, z których obrońcy mieli zestrzelić 61, oraz 28 dronów Shahed-136, z których zestrzelone zostały 22. Armia ukraińska informowała o naruszeniu przez rosyjską rakietę przestrzeni powietrznej Rumunii, nie potwierdził tego jednak rumuński resort obrony.

Rosjanie ponawiali ataki rakietowe na zaplecze logistyczne armii ukraińskiej w północno-zachodniej części obwodu donieckiego oraz obiekty przemysłowe w Charkowie. 11 lutego przeprowadzili ponadto uderzenie rakietowe (odpalanymi z Krymu pociskami Oniks) na nadbrzeżne okolice Odessy. Pozycje i zaplecze sił ukraińskich wzdłuż linii styczności oraz na obszarach przygranicznych nieprzerwanie atakują także artyleria i lotnictwo agresora. Od kilku do kilkunastu razy na dobę ostrzeliwane są Chersoń i okoliczne miejscowości, rejon nikopolski oraz nadbrzeżna część obwodu mikołajowskiego. Po raz pierwszy od ponad pół roku bomby spadły również na Wyspę Wężową. Ukraińska artyleria uderzyła z kolei na zaplecze sił rosyjskich w Melitopolu i okolicach Mariupola, a do kolejnego aktu dywersji miało dojść w rosyjskim obwodzie biełgorodzkim.

Resort obrony Litwy poinformował, że na Ukrainę dotarła pierwsza partia automatycznych armat przeciwlotniczych 40 mm Bofors L/70. Zapowiedział też przekazanie 36 kompleksów artyleryjsko-rakietowych (nie wskazano typu) do zwalczania dronów. Indyjska prasa podała, że na początku lutego Pakistan wysłał na Ukrainę 10 tys. rakiet niekierowanych 122 mm do wieloprowadnicowych wyrzutni pocisków rakietowych Grad. Szefowa resortu obrony Holandii przekazała, że Berlin nie wyraził zgody na przekazanie Ukrainie 18 dzierżawionych przez armię holenderską czołgów Leopard 2A6. Z kolei Szwajcaria miała nie zgodzić się na przekazanie Ukrainie dwóch armat przeciwlotniczych 35 mm przez Hiszpanię.

W połowie lutego Niemcy mają rozpocząć przyspieszone szkolenie ukraińskich czołgistów. Sześcio– ośmio-tygodniowy kurs ma umożliwić nabycie podstawowych umiejętności w zakresie obsługi czołgów Leopard 2A6 oraz ich współdziałania z bojowymi wozami piechoty Marder. Zgodnie z planem pierwsze ukraińskie leopardy mają trafić na front pod koniec marca. Grupa ukraińskich wojskowych przybyła do Belgii, gdzie w ramach misji szkoleniowej Unii Europejskiej (EUMAM Ukraine) mają się nauczyć obsługi podwodnych dronów rozpoznawczych.

9 lutego prezydent Wołodymyr Zełenski złożył wizytę w Brukseli, po wcześniejszych rozmowach z premierem Wielkiej Brytanii w Londynie, prezydentem Francji i kanclerzem Niemiec w Paryżu. W swoim wystąpieniu w Parlamencie Europejskim ponowił apel o przyśpieszenie dostaw uzbrojenia – systemów artyleryjskich dalekiego zasięgu, amunicji, czołgów i samolotów myśliwskich. Oficjalnie poprosił także Bratysławę o przekazanie Ukrainie posowieckich samolotów myśliwskich MiG-29. Przedstawiciele władz Słowacji potwierdzili rozpoczęcie rozmów w tej sprawie, podkreślają jednakże, że armia słowacka od dłuższego czasu nie wykorzystuje już migów i nie dysponuje do nich częściami zamiennymi. Bratysława zapowiedziała również rozpoczęcie rozmów w ramach UE w tej sprawie i negocjacji z KE odnośnie pokrycia poniesionych przez Słowację kosztów wsparcia wojskowego dla Ukrainy. O złożeniu przez Kijów oficjalnego zapytania o możliwość przekazania Ukrainie samolotów myśliwskich F-16 powiadomiła z kolei minister obrony Holandii. W drodze powrotnej do Kijowa Zełenski spotkał się w Rzeszowie z prezydentem Polski, omówiono problematykę bezpieczeństwa w regionie oraz wskazano na konieczność dalszych wspólnych działań na rzecz wsparcia militarnego armii ukraińskiej.

Ukraiński państwowy koncern zbrojeniowy Ukroboronprom poinformował o rozpoczęciu wspólnie z jednym z krajów NATO produkcji grantów moździerzowych 120 mm. Ujawnione w ostatnich tygodniach porozumienia o współpracy zbrojeniowej wskazują na Czechy. Ukraiński przemysł obronny kooperuje także ze swoimi odpowiednikami w Polsce i na Słowacji.

Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ołeksij Daniłow ocenił 11 lutego, że siły rosyjskie mają problemy z przeprowadzeniem dużej ofensywy. Komentując oświadczenie wiceministra spraw zagranicznych Rosji Siergieja Wierszynina, który stwierdził, że Rosja jest rzekomo gotowa do negocjacji z Ukrainą „bez warunków wstępnych”, Daniłow wskazał, że Rosjanie próbują realizować projekt „Drugiej Ukrainy”. Przewiduje on popularyzowanie tzw. rozwiązania koreańskiego, zakładającego ustanowienie nowej linii rozgraniczenia pozwalającej na utrzymanie przez Rosję anektowanych terytoriów. Tego samego dnia ukraiński wywiad wojskowy (HUR) potwierdził, że Rosja planuje w najbliższych tygodniach zintensyfikować wysiłki wojskowe we wschodniej Ukrainie, choć nie oznacza to operacji ofensywnych na dużą skalę. HUR stwierdził także, że Rosja przygotowuje się do drugiej fali mobilizacji, ale będzie ona opóźniona ze względu na brak wystarczającej ilości nowoczesnego sprzętu, oficerów i przedłużającego się szkolenia zmobilizowanych. Tego samego dnia minister obrony Ukrainy Ołeksij Reznikow stwierdził, że siły rosyjskie utraciły dominację na Morzu Czarnym, desant w rejonie Odessy nie jest obecnie możliwy, a miasto jest bronione m.in. przez rakietowe systemy przeciwokrętowe Harpoon.

Według informacji brytyjskiego wywiadu wojskowego szef tzw. grupy Wagnera Jewgienij Prigożyn pod naciskiem Ministerstwa Obrony przerwał nabór najemników w zakładach karnych. Jednym z powodów było przypisywanie sobie przez niego sukcesów na froncie. Kolejnym czynnikiem utrudniającym rekrutację mają być doniesienia o tragicznych realiach walk na Ukrainie. Brytyjczycy wskazali również, że pomimo koncentracji sił w Donbasie dla Rosjan kluczowe znaczenie ma także utrzymanie obrony w rejonie Zaporoża. Siły agresora miały wzmocnić fortyfikacje obronne w centralnej części obwodu z obawy, że potencjalny przełom dokonany przez siły ukraińskie postawiłby pod znakiem zapytania bezpieczeństwo „mostu lądowego” łączącego region rostowski z Krymem.

Nie cichną spekulacje na temat dalszych losów ministra obrony. 11 lutego Mariana Bezuhła z frakcji Sługa Narodu potwierdziła, że przygotowano projekt zmian legislacyjnych umożliwiających powołanie ministra obrony będącego czynnym wojskowym. Sygnalizuje to, że nadal rozważana jest możliwość nominacji na to stanowisko obecnego szefa wywiadu wojskowego Kyryła Budanowa. Od 2018 r., zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem ukraińskim, ministrem obrony może być tylko osoba cywilna.

Na Ukrainie kontynuowana jest operacja antykorupcyjna. 10 lutego Państwowe Biuro Śledcze i Służba Bezpieczeństwa Ukrainy dokonały przeszukań w pomieszczeniach wykorzystywanych przez Państwową Służbę Celną w Kijowie, Lwowie, Tarnopolu, Czerniowcach i w Odessie. Według wstępnych danych korupcja przynosiła miesięczne starty dla budżetu państwa w wysokości 10 mld hrywien (ok. 280 mln dolarów). Z kolei 11 lutego prezydent Zełenski odwołał Rusłana Dziubę ze stanowiska zastępcę dowódcy Gwardii Narodowej, odpowiedzialnego za pion logistyki. Nie podano powodów dymisji, lecz nie jest wykluczone, że może być ona związana z ujawnianymi aferami korupcyjnymi związanymi z zakupami dla formacji wojskowych.

Autorzy: Andrzej Wilk, Piotr Żochowski.

Źródło: Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia.