11 września agencja informacyjna Bloomberg podała, że według niezależnego wewnętrznego audytu wykonanego w Pentagonie, zaplanowane wydatki na program F-35 przez najbliższe pięć lat są niedoszacowane o co najmniej 10 mld USD. Według przedstawionego kosztorysu w tym czasie program miałby pochłonąć 78 mld, podczas gdy audyt wskazuje, że potrzeba minimum 88 mld USD.
Bloomberg powołuje się na własne źródła i dostęp do czterostronnicowego raportu z 17 czerwca br. o klauzuli „For Official Use Only” (tylko do użytku oficjalnego, czyli informacja formalnie jawna, ale mogąca być wstrzymana od ujawnienia w uzasadnionych przypadkach). Jego autentyczność, w tym treść, potwierdziło biuro programu F-35 (tzw. Joint Program Office, JPO) w Departamencie Obrony Stanów Zjednoczonych. Według tego raportu plan finansowy Pentagonu dotyczący prowadzenia programu F-35 przez najbliższe pięć lat jest niedoszacowany co najmniej o 10 mld USD. Pentagon wnioskuje o 78 mld USD, a w rzeczywistości będzie to nie mniej niż 88 mld. Rzeczona suma obejmuje wydatki na badania i rozwój F-35, zakup kolejnych samolotów (96 do 2025 r.), ich eksploatację i obsługę oraz nakłady na infrastrukturę naziemną. W marcu 2021 r. zaplanowano rozpoczęcie produkcji wielkoseryjnej F-35.
Jest to pierwszy taki finansowy audyt programu F-35 po 2012 r., kiedy przeprowadzono znaczącą restrukturyzację programu. Główne wnioski raportu, relacjonowane przez Bloomberga, są następujące. Faktyczny koszt wieloletniej eksploatacji pozostaje niewiadomą, gdyż dotąd wyprodukowane F-35 wylatały jedynie 2% liczby godzin przewidzianych w ich pełnym cyklu życia. „Znaczny” spadek ceny F-35 po 2012 r. wynika z niższej od przewidywanej inflacji, wzrostu liczby wyeksportowanych F-35 o 18% (138 samolotów) ponad przewidywania oraz niższych od przewidywanych opłat dla producenta, czyli korporacji Lockheed Martin. Władze federalne powinny rozwiązać problem braku wystarczających danych odnośnie kosztów eksploatacji silników F135 dostarczanych przez spółkę Pratt & Whitney, gdyż koszty ich eksploatacji w całym cyklu życia nadal stanowią niewiadomą dla Pentagonu. Założony przez Pentagon spadek średniego kosztu godziny lotu F-35 w 2025 r. z teraz przewidywanych 35 000 USD do 25 000 jest „prawdopodobnie nieosiągalny”, gdyż obecnie „brak konkretnych działań”, aby do takiego obniżenia kosztów faktycznie doszło.
Rzecznik Pentagonu Chris Sherwood w odpowiedzi na pytania Bloomberga stwierdził, że przewidywane niedoszacowanie kosztów to problem, z którym trzeba będzie zmierzyć się w nadchodzącej pięciolatce planistycznej. I tym samym potwierdził wnioski czterostronnicowego raportu. Sherwood dodał, że przewidywany wzrost kosztów nie wynika ze wzrostu ceny samego samolotu, gdyż jego koszt krańcowy cały czas obniża się – obecnie do 101,3 mln wobec 109 mln USD prognozowanych w 2012 r. Natomiast nadal rosną koszty eksploatacji. Są już wyższe o 7% od przewidywań z 2012 r. W przypadku kosztów całego programu F-35, szacowanych na 1,727 bln USD do 2077 r. (według aktualnej inflacji), aż 1,266 bln to spodziewane koszty eksploatacji.
Bloomberg konkluduje, że w rezultacie Pentagon będzie musiał dokonywać przesunięć wydatków w ramach trzech najdroższych inicjatyw modernizacyjnych, czyli programu F-35, liczebnej rozbudowy US Navy oraz radykalnego odmłodzenia tzw. triady jądrowej Stanów Zjednoczonych, która w przypadku systemów bazowania lądowego i systemów lotniczych pamięta czasy prezydentur Richarda Nixona, Jimmy Cartera, a nawet Dwighta D. Eisenhowera, jak bombowce B-52H. Tegoroczny budżet wojskowy Stanów Zjednoczonych wynosi 721,5 mld USD i wg amerykańskich komentatorów nie należy oczekiwać jego zwiększania do 2023 r. bez względu na wynik jesiennych wyborów prezydenckich. Wynika to z nastrojów społecznych po załamaniu realnej gospodarki na skutek pandemii COVID-19, w wyniku czego wzrosło bezrobocie i spadły dochody ludności. 40 mln Amerykanów czeka eksmisja, a odsetek bezrobotnych, którzy nie mogą opłacić nie tylko rachunków, ale nawet kupić jedzenia, wzrosła z 19% w czerwcu do 50% w sierpniu.
(Adam M. Maciejewski) | Foto: Lockheed Martin |
Podobne z tej kategorii:
Podobne słowa kluczowe:
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
No to glupis Polska powinna poslac swoim panom pieniazki.
Oni w zamian postawia 3 polowe latryny, jedna taverne i namioty dla nawalonych zbirow amerykanskich