Kontynuując natarcie na pograniczu obwodów ługańskiego i donieckiego, siły rosyjskie podeszły pod rafinerię lisiczańską (niedziałającą) w Werchniokamjance, toczą się walki o sąsiednią Wowczojariwkę, przeprowadzili także kolejne rozpoznania bojem pozycji ukraińskich wzdłuż drogi Lisiczańsk–Bachmut (w rejonie m. Berestowe i Mykołajiwka–Spirne). Obrońcy powstrzymali natarcie na Lisiczańsk od południa (z rejonu m. Pidlisne), jednak – jak informuje lokalna administracja – 28 czerwca utracono z obrońcami łączność, co utrudnia ocenę sytuacji. Najeźdźcy poczynili postępy na południowy wschód od Bachmutu (w rejonie Roty–Werszyna, trwają walki w rejonach m. Myroniwka i Elektrociepłowni Wuhłehirśkej), zostali natomiast powstrzymani na wschód od miasta (w rejonie Midna Ruda–Kłynowe). W obwodzie donieckim siły ukraińskie stawiają też opór na północ od Słowiańska (trwają walki o Mazaniwkę) i północny zachód od Wołnowachy (w rejonach Petriwka–Szewczenko i Jehoriwka–Pawliwka). Powstrzymują również przeciwnika w obwodzie charkowskim (w rejonie Dowhaliwka–Załyman).

Rosjanie kontynuują ostrzał i bombardowanie pozycji oraz zaplecza ukraińskich wojsk wzdłuż całej linii styczności, a także w przygranicznych rejonach obwodów czernihowskiego i sumskiego. Za pomocą artylerii rakietowej (wieloprowadnicowych wyrzutni pocisków rakietowych) atakowali Charków, Słowiańsk, Mikołajów, Oczaków i rejony na południe od Krzywego Rogu, z kolei pociskami manewrującymi uderzyli w Krzemieńczuk w obwodzie połtawskim i w rejon Odessy. Na rosyjskie natarcia lokalnie odpowiadały ukraińskie artyleria i lotnictwo (głównie na pograniczu obwodów mikołajowskiego i chersońskiego).

Doradca prezydenta Stanów Zjednoczonych ds. bezpieczeństwa narodowego Jake Sullivan potwierdził plany dostarczenia Ukrainie systemów obrony powietrznej średniego i dalekiego zasięgu. Nieoficjalnie mają to być zestawy NASAMS (Norwegian Advanced Surface to Air Missile System) o zasięgu podstawowym od 20 km do 40 km, a z wykorzystaniem rakiet AIM-120 AMRAAM – zależnie od wersji pocisku – od 55 km do 180 km.

27 czerwca siły rosyjskie dokonały terrorystycznego ataku rakietowego na Krzemieńczuk. Dwie rakiety Ch-22 zostały wystrzelone z bombowców dalekiego zasięgu Tu-22M operujących nad obwodem kurskim zniszczyły centrum handlowe. Według wstępnych danych zginęło 18 osób, 59 zostało rannych a 40 uznano za zaginione. Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy Ołeksij Daniłow stwierdził, że stosowana taktyka niszczenia obiektów cywilnych przypomina taktykę Luftwaffe z 1940, która bombardowaniami chciała złamać opór Brytyjczyków. Prokurator generalna Iryna Wenediktowa powiedziała, że zbrodnia Rosjan, którzy zaatakowali centrum handlowe, może zostać przedstawiona do rozpatrzenia przez Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze. Zwróciła też uwagę, ze badana jest odpowiedzialność kierownictwa centrum handlowego, które nie ewakuowało obiektu po ogłoszeniu alarmu powietrznego.

Komentując doniesienia prasowe o możliwej dymisji szefa Służby Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU) Iwana Bakanowa, prezydent Wołodymyr Zełenski stwierdził, że nie jest ona brana obecnie pod uwagę. Dodał, że we wszystkich organach ścigania i służbach specjalnych Ukrainy trwa ocena ich aktywności w okresie od 24 lutego. Szczególnie ważne jest wskazanie osób, które w obliczu rosyjskiej agresji zachowały się bezczynnie bądź zdezerterowały. Zełenski podkreślił, że w pełni popiera zakończenie reformy SBU zgodnie z ustawą przyjętą w pierwszym czytaniu w styczniu tego roku.

SBU w ramach operacji kontrwywiadowczej zatrzymała byłego zastępcę rady miejskiej Mikołajowa, który na polecenie rosyjskich służb specjalnych opracował koncepcję powstania tzw. Mikołajowskiej Republiki Ludowej. Według dokumentów odebranych mu podczas przeszukania obwód mikołajowski miał ogłosić oderwanie się od Ukrainy, a potem w ciągu miesiąca po ukonstytuowaniu się władz kolaboranckich i wprowadzeniu jako urzędowego języka rosyjskiego, wystąpić z wnioskiem Władimira Putina o włączenie w skład Federacji Rosyjskiej. Plany obejmowały również wprowadzenie rubla rosyjskiego na terytorium „republiki”, reorganizację systemu edukacji i opieki zdrowotnej na wzór rosyjski oraz prowadzenie polityki historycznej opartej o ideę „rosyjskiego świata”. Według SBU zatrzymany, jeszcze przed agresją, został wytypowany przez służby specjalne Rosji do objęcia władzy w Mikołajowie w przypadku jego zajęcia przez wojska rosyjskie.

Zastępca szefa Administracji Portów Morskich Dmitryj Barynow poinformował, że tylko trzy ukraińskie porty są w stanie przetransportować mniej niż jedną trzecią przedwojennej ilości produktów rolnych. Ukraina ma 18 portów, z których pięć zostało zajętych przez Rosję w 2014 r., cztery kolejne – po rozpoczęciu inwazji na Rosję na pełną skalę, a sześć jest zablokowanych od strony Morza Czarnego. W trzech portach na Dunaju – Reni, Izmaił i Ust-Dunajsk przeładowano w maju ok. 1,3 mln ton produktów rolno spożywczych (przed wojną wydajność portów ukraińskich wynosiła ponad 5 mln ton).

27 czerwca w oświadczeniu podsumowującym szczyt G7 poinformowano, że państwa grupy przekazały bądź zamierzają przekazać do końca 2022 r. 29,5 mld dolarów dla wsparcia ukraińskiego budżetu. Zapowiedziano też rozmowy na poziomie ministrów ds. handlu w celu wypracowania propozycji w celu wsparcia Kijowa np. poprzez zawieszenie ceł na ukraiński eksport. Według ministra finansów Serhija Marczenki wpływy podatkowe pokrywają jedynie 62% wydatków budżetowych, bez uwzględnienia wydatków na cele wojskowe. Przyznał przy tym, że dotychczasowe wsparcie finansowe ze strony Zachodu jest niewystarczające.

27 czerwca z wizytą na Ukrainie przebywała prezydent Mołdawii Maia Sandu. Odwiedziła m.in. zniszczone w wyniku działań wojennych miasta w okolicach Kijowa oraz spotkała się z prezydentem Zełenskim. Osiągnięto porozumienie o stworzeniu nowych korytarzy transportowych na terytorium Mołdawii, w tym o remoncie linii kolejowej Berezyne–Basarabeasca. Sandu zapowiedziała pomoc Ukrainie w procesie rozminowywania terenów i podkreśliła znaczenie swojego kraju w pomocy uchodźcom – od początku rosyjskiej agresji granicę ukraińsko-mołdawską przekroczyło blisko 0,5 mln Ukraińców, z czego 70 tys. nadal znajduje się w Mołdawii.

Autorzy: Andrzej Wilk, Piotr Żochowski, Sławomir Matuszak.

Źródło: Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia.