Największym towarowym portem lotniczym na świecie jest Hongkong, który obsłużył 5,02 mln ton (+12,5%). W ruchu regularnym obsługuje 44 przewoźników cargo, a do największych należą: Cathay Pacific Cargo i Cargolux. Na zdjęciu widok lotniska w Hongkongu.
Rynek transportu lotniczego jest jednym z większych sektorów globalnej gospodarki. Aktywizuje międzynarodową współpracę i wymianę handlową oraz jest czynnikiem dynamizującym jego rozwój. Kluczowym elementem rynku są lotniska komunikacyjne i działające na nich porty lotnicze. Są one zlokalizowane głównie przy aglomeracjach miejskich, a z uwagi na zajmowane duże powierzchnie i uciążliwości związane z hałasem znajdują się zazwyczaj w znacznej odległości od ich centrów. Na świecie funkcjonuje 2500 lotnisk komunikacyjnych, od największych na których samoloty wykonują dziennie po kilkaset operacji, do najmniejszych, gdzie są one wykonywane sporadycznie. Ich infrastruktura jest zróżnicowana i dostosowana do wielkości obsługiwanego ruchu. Pod względem cech eksploatacyjno-technicznych i zdolności do obsługi poszczególnych typów samolotów, lotniska są skategoryzowane przez system kodów referencyjnych. Składa się on z cyfry i litery, z tego cyfra od 1 do 4 odzwierciedla długość pasa startowego, a litera od A do F determinuje parametry techniczne samolotu.
Organizacją zrzeszającą porty lotnicze na świecie jest założona w 1991 r. ACI Airport Council International. Reprezentuje ona ich interesy w rozmowach i negocjacjach z organizacjami międzynarodowymi, służbami ruchu lotniczego i przewoźnikami, a także opracowuje standardy portowej obsługi. W styczniu 2022 r. ACI zrzeszało 717 operatorów zarządzających 1950 lotniskami w 185 krajach. Odbywa się w nich 95% globalnego ruchu, co pozwala uznawać dane statystyczne tej organizacji za reprezentatywne dla całego lotnictwa komunikacyjnego. ACI World ma swoją główną siedzibę w Montrealu i jest wspierana przez wyspecjalizowane komisje i zespoły zadaniowe, a także posiada pięć biur regionalnych: ACI-Ameryka Północna (Waszyngton); ACI-Europa (Bruksela); ACI-Azja/Pacyfik (Hongkong); ACI-Afryka (Casablanca) i ACI-Ameryka Południowa/Karaiby (Panama City).
Z materiałów statystycznych ACI wynika, że w ub. roku porty lotnicze na świecie obsłużyły 4,42 mld pasażerów, tj. o 1,06 mld więcej niż rok wcześniej, ale o 4,73 mld mniej niż przed pandemią w 2019 r. (-52%). W odniesieniu do roku poprzedniego ruch zwiększył się o 31,5%, a najwyższą dynamikę odnotowały porty: Ameryki Płn. (71%) i Ameryki Płd. (52%). Na dwóch dużych rynkach europejskim i azjatyckim ruch pasażerski wzrósł odpowiednio o 38% i 0,8%. W wartościach liczbowych najwięcej pasażerów przybyło w portach Ameryki Płn. (+560 mln pas.) i Europy (+280 mln). Na ubiegłoroczne wyniki portów decydujący wpływ miała zmieniająca się sytuacja epidemiczna w poszczególnych państwach. Na większości kierunków lotniczych połączeń nałożone były różnego rodzaju zakazy, albo lot do wytypowanych portów wiązał się z utrudnieniami, takimi jak konieczność odbycia kwarantanny lub negatywny wyniku testu na Covid-19.
W pierwszym kwartale funkcjonowanie portów lotniczych całkowicie pozostawało w cieniu rygorystycznych restrykcji covidowych. Od stycznia do marca zostało obsłużonych 753 mln pasażerów, co w odniesieniu do takiego samego okresu roku poprzedniego stanowiło spadek aż o 839 mln pas. (-53%). Od drugiego kwartału ruch lotniczy zaczął się powoli odbudowywać, a okres ten zamknął się liczbą 1030 mln obsłużonych pasażerów (23% wyniku rocznego). Stanowiło to czterokrotny wzrost w odniesieniu do wyniku kwartalnego z 2020 r. (251 mln pas.).
W trzecim kwartale porty lotnicze obsłużyły 1347 mln pasażerów (30,5% wyniku rocznego), co w odniesieniu do takiego samego okresu roku poprzedniego stanowiło 83% wzrost. Największe kwartalne wzrosty ruchu odnotowały porty: Ameryki Północnej (159%), Europy (102%) i Ameryki Południowej. W czwartym kwartale porty obsłużyły 1291 mln pas. (29% wyniku rocznego), a ruch lotniczy w poszczególnych państwach był zależny od wprowadzonych ograniczeń w podróżowaniu. Największą dynamikę kwartalnego wzrostu wynoszącą 172% odnotowały porty Europy i Ameryki Północnej (128%), a strat doznały porty Azji i wysp Pacyfiku (-6%).
W skali całego 2021 r. zdecydowana większość portów odnotowała wzrost ruchu lotniczego na poziomie od 20% do 40%. W wartościach liczbowych najwięcej pasażerów przybyło w dużych amerykańskich hubach przesiadkowych: Atlanta (+33 mln pas.), Denver (+25 mln pas.), Dallas/Fort Worth (+23 mln pas.), Chicago, Los Angeles, Orlando i Las Vegas, natomiast ubyło w: Londynie Gatwick (-3,9 mln pas.), Guangzhou (-3,5 mln), Londynie Heathrow (-2,7 mln pas.), Pekinie Capital (-2 mln pas.), Shenzhen i Londynie Stansted. Z wymienionych portów najwyższą dynamikę wzrostu odnotował port w Orlando (40,3 mln pas., dynamika 86,7%), który awansował z 27 pozycji (w 2020 r.) na miejsce siódme.
Największym portem na świecie pod względem liczby pasażerów międzynarodowych jest Dubaj, który obsłużył 29,1 mln osób (+12,7%). Z lotniska korzysta 98 przewoźników, a największymi są Emirates Airline i FlyDubai.
Epidemia Covid-19 nie miała negatywnego wpływu na przewozy ładunków. W 2021 r. porty obsłużyły 124 mln ton cargo, tj. o 15 mln ton więcej niż rok wcześniej (+14%), co stało się głównie za sprawą zwiększonej internetowej sprzedaży towarów konsumpcyjnych, a także wzrostu zapotrzebowania na przewozy drogą powietrzną produktów medycznych, w tym szczepionek. Dziesięć największych portów towarowych obsłużyło 31,5 mln ton (25% ruchu globalnego), odnotowując 12% dynamikę wzrostu. Spośród dużych portów najwyższą dynamikę odnotowały: Tokio Narita (31%), Los Angeles (20,7%) i Doha, natomiast spadek miał Memphis (-2,9%).
W ub. roku porty lotnicze obsłużyły 69 mln operacji startów i lądowań, co w odniesieniu do roku poprzedniego stanowi wzrost o 12%. Dziesięć najbardziej ruchliwych portów, reprezentujących 8% globalnego ruchu (5,3 mln operacji), odnotowało wzrost 34%, ale jest to o 16% mniej niż było przed pandemią w 2019 r. Spośród dużych portów najwyższą dynamikę ruchliwości odnotowały: Miami (54%), Las Vegas (50%), Houston (41%), Los Angeles i Denver. Natomiast w wartościach liczbowych najwięcej operacji przybyło w portach: Atlanta (+160 tys.), Chicago (+146 tys.), Denver i Dallas/Fort Worth.
Statystyki ruchu pasażerskiego w portach ACI World wskazują na ożywienie największych lotnisk i ich powrót na szczyty rankingów. Chociaż jesteśmy ostrożni, co do długoterminowego ożywienia, to plany dalszego otwarcia rynków lotniczych mogą skutkować ich dynamicznym rozwojem już od drugiej połowy 2022 r. ACI World nadal zachęca rządy państw do śledzenia rynku transportu lotniczego i dalszego łagodzenia ograniczeń w podróżowaniu. Przyczyni się to do ożywienia globalnych gospodarek dzięki wyjątkowej roli lotnictwa jaką pełni w rozwoju: handlu, turystyki, inwestycji i tworzeniu nowych miejsc pracy – powiedział dyrektor generalny ACI Luis Felipe de Oliveira podsumowując ubiegłoroczną działalność portów lotniczych na świecie.
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
