W tym roku obchodzimy 60 rocznicę eksploatacji śmigłowców w Marynarce Wojennej. Przez ten czas wiropłaty polskiego lotnictwa morskiego ratowały życie na morzu, prowadziły działania przeciwko okrętom podwodnym i nawodnym, transportowały ludzi, ładunki i sprzęt. Udowodniły swą użyteczność w środowisku morskim, gdzie liczą się możliwości wykonania zawisu oraz startu i lądowania z małych powierzchni.
Po rezygnacji 4 października 2016 r. z zakupu od Airbus Helicopters 50 wielozadaniowych śmigłowców średnich H.225M w kilku różnych wersjach, przeznaczonych do wykonania określonych zadań, Ministerstwo Obrony Narodowej ogłosiło przetarg na śmigłowce dla Marynarki Wojennej i Wojsk Specjalnych. Później postępowanie przetargowe podzielono na dwa odrębne postępowania. Oferty śmigłowców morskich złożyły Leonardo – AW101 i Airbus Helicopters – H.225M, ta druga firma jednak wycofała się z postępowania 30 listopada 2018 r.
26 kwietnia 2019 r. Inspektorat Uzbrojenia MON oraz koncern Leonardo podpisali kontrakt na zakup dla Brygady Lotnictwa MW czterech śmigłowców wielozadaniowych AW101, które mają zostać dostarczone użytkownikowi do końca 2022 r.; wartość kontraktu – 1,65 mld PLN, jest on realizowany jako pilna potrzeba operacyjna. Wraz ze śmigłowcami zakupiliśmy pakiet szkoleniowy i logistyczny wraz ze sprzętem medycznym. Umowa ta pozwoli na wycofanie z eksploatacji czterdziestoletnich śmigłowców zwalczania okrętów podwodnych Mi-14PŁ oraz poszukiwawczo-ratowniczych Mi-14PŁ/R.
Pod koniec ubiegłego roku Leonardo poinformował o ukończeniu pierwszej partii komponentów strukturalnych przeznaczonych dla zamówionych śmigłowców. W należących do włoskiego koncernu zakładach WSK „PZL-Świdnik” S.A. wyprodukowano dolną przednią część kadłuba (podłogę kabiny pilotów) oraz płytę sufitową. Montaż ostateczny czterech AW101 będzie realizowany w zakładach Leonardo w Yeovil w Wielkiej Brytanii. Tam właśnie kierowane są komponenty powstające w Świdniku. Uzupełnieniem produkcji są umowy offsetowe, które podpisano 8 stycznia 2020 r. w Wojskowych Zakładach Lotniczych nr 1 S.A. w Łodzi. W WZL nr 1 S.A. zostanie ulokowanych dziewięć projektów offsetowych, dzięki czemu stanie się on licencjonowanym Centrum Wsparcia Eksploatacji Śmigłowców AW101 wykorzystywanych przez polskie lotnictwo morskie.
Jak dotychczas Inspektorat Uzbrojenia MON nie udzielił szczegółowej informacji na temat wyposażenia zadaniowego zamówionych śmigłowców w konfiguracji do zwalczania okrętów podwodnych ASW (Anti-Submarine Warfare) oraz ratownictwa bojowego na morzu CSAR (Combat Search and Rescue). Jest tak, ponieważ: szczegółowe informacje dotyczące ich wyposażenia oraz elementów konstrukcyjnych stanowią informację niejawną i podlegają ustawowej ochronie.
Obecnie trwa żmudny proces przygotowania infrastruktury do przyjęcia nowych statków powietrznych. Widać to najlepiej na lotnisku w Darłowie, które jest częścią 44. Bazy Lotnictwa Morskiego z dowództwem w Siemirowicach. Dzięki uprzejmości Dowództwa Brygady Lotnictwa MW oraz personelu Darłowskiej Grupy Lotniczej była możliwa wizyta Autora w Darłowie w celu zapoznania się z postępami prac mających na celu dostosowanie infrastruktury do wdrożenia i umożliwienia eksploatacji nowego sprzętu.
Jak się okazało na miejscu, już dziś darłowska jednostka jest dobrze przygotowana na przyjęcie AW101. Jest to wynik wcześniejszych zabiegów związanych z modernizacją dotychczas istniejącej infrastruktury, jak i budową nowych obiektów – te ostatnie powstają w wyniku umowy podpisanej w grudniu 2015 r. przez konsorcjum firm IDS-BUD S.A. oraz AJM Sp. z o.o. z 17. Terenowym Oddziałem Lotniskowym w Gdańsku w ramach programu operacyjnego „Śmigłowce wsparcia bojowego, zabezpieczenia i VIP”. Wśród nich należy wymienić nowe hangary (sześć sztuk, każdy dla dwóch śmigłowców), budynki socjalne, strażnicę dla straży pożarnej oraz drogę kołowania wraz z płytą postojową.
Dodatkowo na lotnisku w Darłowie zmodernizowano hangar przeznaczony dla obsług technicznych. W ciągu kolejnych miesięcy przewiduje się także zakończenie prac modernizacyjnych obiektu, który będzie służyć jako hangar dla pojazdów specjalnych obsługi naziemnej – ze względu na rosnący stopień komplikacji technicznej oraz wartość, obecnie powinny być one garażowane i mniej narażone na długotrwałe oddziaływanie warunków atmosferycznych. Po zakończeniu całości, będzie można spokojnie powiedzieć, że lotnisko w Darłowie będzie jednym z najnowocześniejszych w Siłach Zbrojnych RP.
W pierwszym kwartale bieżącego roku dobiegnie końca także program modernizacji i doposażenia śmigłowców ratownictwa morskiego W-3WA i W-3WARM Anakonda, które w liczbie ośmiu sztuk realizują zadania poszukiwawczo-ratownicze SAR na Morzu Bałtyckim. W ramach pierwszej fazy programu modernizacji zakłady WSK „PZL-Świdnik” S.A. unowocześniły i doprowadziły do jednolitego standardu pięć śmigłowców, w tym dwa W-3T i trzy W-3RM, których dostawa była sukcesywnie prowadzona od 2017 r. Ponadto w 2016 r. podpisano dodatkową umowę na modernizację trzech pozostałych śmigłowców.
Pierwszy egzemplarz z drugiej transzy z numerem bocznym 0813 dostarczono do 43. Bazy Lotnictwa Morskiego w Gdyni-Babich Dołach w dniu 31 października 2018 r. Następnie powrócił egzemplarz z numerem 0815. Na ostatnim śmigłowcu 0906 – proces wprowadzania zmian i prób formalnie zakończono na początku bieżącego roku, jednak zdecydowano się na wykonanie na nim od razu prac okresowych i dlatego jego dostawa zostanie zrealizowana w terminie późniejszym.
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu