Gosudarstwiennyj Liotno-Ispytatielnyj Centr Ministerstwa Oborony Rossijskoj Fiedieracii (GLIC MO RF, Państwowe Centrum Lotniczo-Badawczo Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej) to instytucja, która prowadzi próby państwowe samolotów i śmigłowców wojskowych oraz ich uzbrojenia, oceniając zgodność ich charakterystyk z wymaganiami, co stanowi podstawę do przyjęcia ich do uzbrojenia.
Centrum powstało 21 września 1920 r. jako Opytnyj Aerodrom (Lotnisko Doświadczalne) na lotnisku Chodynka w Moskwie; w 1922 r. zostało przemianowane w Nauczno-Opytnyj Aerodrom (Lotnisko Naukowo-Doświadczalne), a w październiku 1926 r. – w Nauczno-Ispytatielnyj Institut Wojenno-Wozdusznich Sił (Instytut Naukowo-Doświadczalny Sił Powietrznych) ZSRR, NII WWS. W latach 1932-1935 NII WWS stopniowo przeniósł się z Moskwy na nowe duże lotnisko Czkałowskij (Szczołkowo) pod Moskwą.
W 1947 r. we wsi Władimirowka (w 1959 r. przekształconej w miasto Achtubinsk) w ujściu Wołgi, 1000 km na południe od Moskwy, zaczęto budowę nowej bazy dla pokrewnego instytutu zajmującego się próbami uzbrojenia lotniczego. W 1960 r. do Achtubinska przeniósł się także GNIKI WWS, wchłaniając przy tym inne ośrodki. W 1944 r. NII WWS dostał w nazwie jeszcze tytuły Gosudarstwiennyj Krasnoznamionnyj (Państwowy, odznaczony orderem Czerwonego Sztandaru) i stał się GK NII WWS. W 1965 r. instytut dostał numer 8 i nieco zmienioną kolejność słów w nazwie – 8. GNIKI WWS, a w 1967 roku nadano mu imię pilota doświadczalnego Walerija Czkałowa. W 1989 r. instytut otrzymał swoją dzisiejszą nazwę – 929. GLIC MO RF im. Czkałowa.
Rocznica 929. GLIC to dobra okazja, aby pokazać niektóre z prowadzonych tam badań. We wrześniu 2020 r., z okazji swojego setnego jubileuszu, ośrodek opublikował rocznicowe wideo, na którym znalazło się kilka interesujących kadrów. Najciekawszy okazał się przelot grupy czterech myśliwców Su-57, z których jeden niósł niewidziane przedtem pociski „powietrze-powietrze” średniego zasięgu R-77M. Pocisk R-77M (oznaczenie wewnętrzne izdielije 180) jest rozwinięciem obecnie produkowanego seryjnie pocisku R-77-1 (izdielije 170-1) zaadaptowanym do przenoszenia wewnątrz komory uzbrojenia Su-57.
Pocisk powstał w rakietowym biurze konstrukcyjnym Wympieł im. Toropowa w Moskwie. Ilustracje są kiepskiej jakości, ale pozwalają ocenić długość pocisku R-77M na 4,0 m, w porównaniu do 3,7 m dla poprzedniego R-77-1 i 3,6 m dla wyjściowej wersji R-77; średnica 200 mm jest prawdopodobnie ta sama. Najbardziej widoczną z zewnątrz różnicą między R-77M i poprzednimi wersjami jest zastąpienie rozkładanych sterów kratowych przez konwencjonalne stery stałe; główny cel tej zmiany to zmniejszenie oporu pocisku w locie i zmniejszenie jego skutecznej powierzchni odbicia radiolokacyjnego.
Podobno R-77M ma zmodernizowaną aktywno-pasywną radiolokacyjną głowicę samonaprowadzania 9B-1348M z maksymalnym zasięgiem przechwycenia celu w zakresie aktywnym 25 km. Dwuimpulsowy silnik rakietowy na paliwo stałe (R-77 ma silnik z pojedynczym impulsem) ma regulowaną przerwę między impulsami i większy zapas paliwa. Nowy jest układ radiokorekcji i bezwładnościowy układ sterowania, a mocniejsze baterie zapewniają dłuższą pracę układu naprowadzania.
Próby w locie pocisku R-77M zaczęły się 28 grudnia 2016 r. Szef korporacji Taktyczne Uzbrojenie Rakietowe, w której skład wchodzi także Wympieł, Boris Obnosow powiedział w lutym 2020 r., że trzy nowe pociski „powietrze-powietrze” przeznaczone dla samolotu myśliwskiego Su-57 ukończą próby państwowe w tym roku. Oprócz R-77M jest to jeszcze pocisk bliskiej walki powietrznej R-74M2 (izdielije 760) oraz pocisk bardzo dalekiego zasięgu izdielije 810; żaden z nich nie był jeszcze widziany publicznie.
Na tym samym filmie udostępnionym przez GLIC zobaczyliśmy także schemat z niektórymi wariantami uzbrojenia „powietrze-powietrze” Su-57. Samolot Su-57 ma 12 punktów podwieszania lotniczych środków bojowych, w tym cztery wewnątrz dwóch dużych komór uzbrojenia w kadłubie, jedna za drugą; każda komora mieści dwa pociski lub bomby o masie do 700 kg każda przenoszonych na wyrzutniach katapultowych UWKU-50.
Jeszcze dwa pociski znajdują się wewnątrz dwóch tzw. komór szybkiego startu w kształcie podłużnych owiewek pod skrzydłem, blisko kadłuba; każda komora jest przeznaczona dla jednego małego pocisku „powietrze-powietrze” startującej w wysuwanej prowadnicy WPU-50. Jedynym typem pocisku, jaki obecnie może być tam przenoszony jest pocisk bliskiej walki powietrznej R-74M2.
W zadaniach niewymagających skrytości samolot myśliwski Su-57 może zabierać cięższe uzbrojenie, niemieszczące się w komorach wewnętrznych. Ma do tego cztery wysięgniki pod skrzydłem oraz dwa pod kanałami powietrza do silników. Ponadto ma on stanowisko NNPU-50 z działkiem GSz-301 kal. 30 mm i zapasem amunicji 150 nabojów wewnątrz prawego napływu skrzydła.
Wśród innych interesujących zdjęć dotyczących myśliwca Su-57 jest lot ze zdjętą osłoną kabiny, wykonywany na prototypie T-50-8. Na filmie pokazano także symulator do ćwiczeń pilotów mających latać na Su-57. Rzeczywistej kabiny Su-57 nigdy jeszcze nie widzieliśmy; znane są jedynie zdjęcia symulatora znajdującego się w biurze konstrukcyjnym Suchoja.
O ile jednak nie było pewności, czy symulator u Suchoja odpowiada rzeczywistej kabinie (mógł to być jeden z kilku projektowanych wariantów), to symulator w Achtubinsku z pewnością jej odpowiada – inaczej szkolenie nie miałoby sensu. Okazuje się, że obie kabiny są bardzo do siebie podobne.
Kabina Su-57 otrzymała pole informacyjno-kontrolne bez jakichkolwiek przyrządów analogowych. Wszystkie niezbędne informacje wyświetlane są na dwóch połączonych ze sobą kolorowych wyświetlaczach wielofunkcyjnych MFI-50 produkcji RPKB, a także na wyświetlaczu przeziernym na przedniej szybie SzKAI-50 firmy Elektroawtomatika z St. Petersburga. Dodatkowo kabina jest wyposażona w wielofunkcyjny panel wskaźników do sterowania samolotem MFPI-50 (RPKB). W docelowej wersji samolotu dwa złączone wyświetlacze zostaną zastąpione przez jeden wyświetlacz panoramiczny z zagiętymi bokami ekranu. W bliskiej walce powietrznej wskazywanie celów jest dokonywane za pomocą zamontowanego na hełmie celownika i wyświetlacza NSCI-50 firmy Elektroawtomatika.
Dla lepszego wsparcia informacyjnego pilota zastosowano głosowy system ostrzegawczy. Podczas wyświetlania informacji na wskaźnikach jest realizowana zasada „potrzebna informacja w odpowiednim momencie”, a także jest dokonywana integracja informacji pochodzącej z różnych źródeł.
Podobne z tej kategorii:
Podobne słowa kluczowe:
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu