Decyzję o rozpoczęciu starań o zakup amerykańskich maszyn podjęto na wniosek sztabu generalnego czeskich sił zbrojnych, który opowiedział się za wyborem myśliwców F-35 Lightning II. Amerykańskie samoloty mają zastąpić 14 maszyn szwedzkiej produkcji Gripen, które czeska armia leasinguje. Kontrakt na ich wykorzystanie kończy się w 2027 r., ale samoloty mogą pozostać w Czechach przez kolejne dwa lata.

Rząd zobowiązał minister obrony Janę Czernochovą do prowadzenia negocjacji w sprawie zakupu F-35 do końca października 2023 r. Czernochova zapowiedziała stworzenie zespołu międzyresortowego składającego się z przedstawicieli ministerstw: finansów, przemysłu i handlu i spraw zagranicznych oraz wojska. Szacuje się, że zakup amerykańskich samolotów może być największą czeską transakcją zbrojeniową w historii.

W środę rząd zdecydował także o unieważnieniu prowadzonego od kilku lat przetargu na zakup bojowych wozów piechoty o wartości około 2 mld euro. Wyłoniona już trójka potencjalnych finalistów, w skład której wchodzili producenci uzbrojenia z Hiszpanii i Niemiec, wycofała się, gdy czeski rząd zażądał od nich zgody na rezygnację z ewentualnych odszkodowań za przebieg przetargu oraz dotrzymania pierwotnej ceny. Czernochova powiedziała dziennikarzom, że doradzająca rządowi kancelaria prawna zaleciła w tej sytuacji unieważnienie przetargu.

Gabinet postanowił rozpocząć negocjacje ze szwedzką firmą BAE Systems AB, producentem pojazdów CV-90. Czechy chcą zakupić bojowe wozy piechoty w siedmiu różnych wersjach. Czernochova przewiduje także, że udział czeskiego przemysłu zbrojeniowego w wykonaniu kontraktu wyniesie ok. 40 proc.

Ewentualna transakcja ma być koordynowana ze Słowacją, która zdecydowała się na zakup 152 szwedzkich maszyn - przekazała minister. Spodziewa się ona, że wspólne negocjacje mogą obniżyć cenę i wpłynąć na czas dostaw. Nowe wozy mają zastąpić wiekowe pojazdy pancerne pochodzące z czasów ZSRR i stanowić trzon tworzonej przez czeskie wojsko ciężkiej brygady. Do jej utworzenia Czechy zobowiązały się w ramach członkostwa w NATO.

Źródło: opracowano na podstawie informacji Polskiej Agencji Prasowej.