Siły powietrzne Stanów Zjednoczonych (USAF) przyznały pierwsze kontrakty w programie budowy tzw. współpracujących, bezzałogowych samolotów bojowych – CCA (Collaborative Combat Aircraft). Wśród wybranych przez USAF firm znalazły się: Boeing, Lockheed Martin, Northrop Grumman, Anduril oraz General Atomics Aeronautical Systems (GA-ASI). Szczegóły kontraktów nie zostały ujawnione.

USAF widzą CCA jako bezzałogowy, autonomiczny, poddźwiękowy samolot odrzutowy o relatywnie niskiej obserwowalności. Podobnie jak w analizowanej wcześniej przez siły powietrzne koncepcji „lojalnego skrzydłowego”, jego funkcja ma polegać na wykonywaniu zadań wspierających na rzecz samolotów załogowych, takich jak: zwiad, obserwacja i rozpoznanie, walka elektroniczna, niszczenie środków obrony przeciwlotniczej przeciwnika, redystrybucja danych taktycznych na rzecz innych platform powietrznych, czy zapewnienie dodatkowego zapasu lotniczych środków bojowych. CCA nie ma jednakże wykonywać misji „samobójczych” i nie ma być samolotem „jednorazowym”. W razie możliwości ma powracać do bazy wraz z platformami załogowymi. Teoretycznie jednemu samolotowi załogowemu ma podczas wykonywania misji towarzyszyć 2–5 CCA.

W poprzednich latach siły powietrzne rozpoczęły inicjatywy pilotażowe dla programu CCA takie jak: „Skyborg”, VENOM oraz testy z wykorzystaniem samolotu eksperymentalnego X-62A VISTA. W ramach programu „Skyborg” odrzutowy samolot bezzałogowy typu Kratos XQ-58A Valkyrie wykonał serię lotów autonomicznych we wspólnych formacjach z myśliwcami 5. generacji F-35B Lightning II oraz F-22A Raptor. XQ-58A pełnił wówczas m.in. funkcję powietrznej stacji przekaźnikowej, dzięki której piloci myśliwców (które posiadają niekompatybilne systemy transmisji danych) mogli wymieniać się informacjami taktycznymi. W ramach programu „Skyborg” wykorzystywany jest również odrzutowy samolot bezzałogowy General Atomics MQ-20 Avenger. Zainstalowano w nim autonomiczny system kontroli oparty na technologii tzw. sztucznej inteligencji (AI). System tego rodzaju ma stanowić rdzeń awioniki samolotów CCA.

Wizualizacja rodziny samolotów bezzałogowych „Gambit” CCA firmy General Atomics. Rys. GA-ASI

X-62A to były doświadczalny samolot NF-16D VISTA (Variable In-flight Simulator Test Aircraft). Pełni on funkcję latającego laboratorium do badania m.in. zachowania samolotu przy lotach z dużymi kątami natarcia oraz w sytuacjach utraty kontroli (przeciągnięcia). W czerwcu 2021 r., w związku z planem wykorzystania samolotu w programie „Skyborg”, zmieniono mu oznaczenie na X-62A, co ma odzwierciedlać jego eksperymentalną rolę. W X-62A zainstalowano system symulacji kontroli autonomicznej (SACS – System for Autonomous Control of Simulation). W pierwszej połowie grudnia 2022 r. laboratorium badawcze sił powietrznych (AFRL) przeprowadziło serię 12 testów w powietrzu z wykorzystaniem X-62A. Samolot pilotowany przez autonomiczny system AI wykonywał serie manewrów w powietrzu oraz symulowane przechwytywanie przeciwnika. Testowano różne konfiguracje i algorytmy systemu AI.

Z kolei w ramach, rozpoczętego w połowie 2023 r., programu VENOM (Viper Experimentation and Next-Gen Operations Mode) USAF planują wyposażenie grupy sześciu samolotów myśliwskich F-16 w systemy kontroli AI. Mają one brać udział w serii testów w powietrzu obejmujących autonomiczne loty w formacji oraz wzajemne interakcję pomiędzy samolotami kontrolowanymi przez sztuczna inteligencję.

W roku fiskalnym 2024 USAF zarezerwowały na program CCA kwotę 392 milionów USD. W ciągu kolejnych pięciu lat program ma otrzymać łącznie 5,5 miliarda dolarów. Według obecnego planu zakupy mają objąć około tysiąc egzemplarzy CCA. Nie sprecyzowano ile ma kosztować pojedynczy samolot, ale może to być w granicach 10–25 milionów USD. Przewidywany czas wejścia do służby CCA to lata 2029–2030.