Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1 S.A. to firma z blisko 80-letnią tradycją i doświadczeniem. Obok napraw i obsług platform lotniczych, jednym z głównych obszarów działalności przedsiębiorstwa są modernizacje śmigłowców. Zakłady od końca lat 90. dostosowują te maszyny do realiów współczesnego pola walki. Wyposażają je w nowoczesny sprzęt łączności, nawigacji i identyfikacji bojowej, umożliwiając im działanie nie tylko na terenie kraju, ale również poza jego granicami, w tym współdziałanie w sojuszniczych operacjach w ramach NATO.

Główne zadanie Spółki to utrzymanie i zwiększanie gotowości bojowej floty śmigłowcowej Sił Zbrojnych RP. Większość projektów modernizacyjnych dotyczących wojskowych wiropłatów została opracowana przez specjalistów Wojskowych Zakładów Lotniczych Nr 1 S.A. i dostosowana do zgłaszanych przez Wojsko Polskie potrzeb. Na śmigłowcach montowane są m.in. takie urządzenia jak: radiostacje, radiowysokościomierze, odbiorniki systemu nawigacji satelitarnej GPS i odbiorniki ratunkowe, systemy nawigacji, cyfrowe systemy rejestracji parametrów lotu, rejestratory wideo, zintegrowane systemy łączności, oświetlenie wewnętrzne i zewnętrzne dostosowane do lotów w goglach noktowizyjnych, reflektory poszukiwawcze, dźwigi i wciągarki, stanowiska desantowania, opancerzenie kompozytowe czy stanowiska strzeleckie. Oprócz tego Spółka dostosowuje śmigłowce do zadań specjalnych: LGPR (Lotnicza Grupa Poszukiwawczo-Ratunkowa), SAR (Search and Rescue), MEDEVAC (ewakuacja rannych), CASEVAC (ewakuacja rannych i poszkodowanych ze strefy walki). Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1 S.A. opracowały i wdrożyły projekt oświetlenia kompatybilnego z goglami noktowizyjnymi gen. III kl. B zgodnie z normą MIL-STD 3009. W rezultacie jego implementacji podniesiono znacznie bezpieczeństwo lotów nocnych na małych wysokościach, zwiększono możliwość wykrywania i identyfikowania celów oraz umożliwiono skryte działanie bez zdradzania pozycji śmigłowca przeciwnikowi.

W związku z udziałem kontyngentów Wojska Polskiego w misjach ekspedycyjnych, w których występowało poważne ryzyko ostrzału wiropłatów z ziemi, w WZL 1 opracowano zestaw opancerzenia, pozwalający zabezpieczyć załogę (na zdjęciu opancerzenie zewnętrzne kabiny Mi-17), żołnierzy desantu i zespół napędowy przed pociskami z broni strzeleckiej.

Kolejnym projektem opracowanym i zrealizowanym przez Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1 S.A. na śmigłowcu Mi-17 jest zestaw opancerzenia. Pozwala on zabezpieczyć załogę, żołnierzy desantu i zespół napędowy. Opracowując jego koncepcję przyjęto zasadę zachowania jak największego poziomu ochrony przy jak najmniejszej masie pancerza. W ten sposób powstał jeden z najlżejszych, dostępnych systemów opancerzenia do śmigłowców przy zachowaniu odpowiednich właściwości balistycznych. Znacząco wzmocniono ochronę kabiny pilotów, kabiny transportowej oraz newralgicznych elementów zespołu napędowego i instalacji śmigłowca. Dodatkowo w tylnej części kadłuba zabudowano tylne stanowisko strzeleckie.

Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1 S.A. odegrały również znaczącą rolę w przygotowaniu wojskowych wiropłatów do udziału w niektórych misjach zagranicznych. Przeprowadzona przez Spółkę modernizacja i doposażenie śmigłowców de facto umożliwiły im udział w operacjach poza granicami kraju. Maszyny te musiały zostać przystosowane do norm obowiązujących wszystkie kontyngenty lotnicze państw uczestniczących w konkretnej misji. Istotne było również dostosowanie wiropłatów do różnorodnych warunków geograficznych czy przyrodniczych, w których miały być użytkowane. A często musiały działać w skrajnie trudnych warunkach, gdzie występowało bardzo wysokie zapylenie, a silniki były narażone na bardzo intensywną eksploatację. Aby przeciwdziałać ich przyspieszonemu zużyciu i awariom na łopatki sprężarek oraz turbin silników została nałożona powłoka PVD, dzięki czemu wzrosła ich obciążalność i wytrzymałość na defekty zmęczeniowe. Z kolei doposażenie platform w nowoczesne wyposażenie radionawigacyjne umożliwiło skuteczne wykonywanie zadań np. podczas misji w Afganistanie, Czadzie czy Iraku, w tym również, w razie potrzeby, prowadzenie działań bojowych.

Spółka, przy współpracy z podmiotami z kraju i zagranicy zaangażowała się w projekt modernizacji śmigłowca bojowego Mi-24. W jego ramach opracowano Uniwersalny System Pokładowy zwiększający potencjał bojowy śmigłowców Mi-24, ale mogący zostać wdrożony także na innych wiropłatach. Został on zaprezentowany podczas kieleckiego MSPO w 2019 r.

Spółka, przy współpracy z Polską Grupą Zbrojeniową S.A., Instytutem Technicznym Wojsk Lotniczych i firmami: MESKO S.A., Zakładami Mechanicznymi „Tarnów” S.A., Wojskowymi Zakładami Elektronicznymi S.A., Wojskowym Centralnym Biurem Konstrukcyjno-Technologicznym S.A. oraz Rafael zaangażowała się także w projekt modernizacji śmigłowca bojowego Mi-24. W jego ramach opracowano Uniwersalny System Pokładowy zwiększający potencjał bojowy śmigłowców Mi-24. Rozwiązanie to obejmuje: systemy uzbrojenia, samoobrony, łączności, nawigacji i pozwala zaadaptować Mi-24 do działań na współczesnym polu walki. W firmie powstało również, dzięki dofinansowaniu ze środków Unii Europejskiej, Centrum Badań i Rozwoju wraz z Centrum Badań Nieniszczących. Realizacja tego projektu wraz z powołaniem Działu Badań i Rozwoju sprawiła, że Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1 S.A. znacząco poszerzyły swoje możliwości działania w obszarze badań i rozwoju. Obok już istniejących zdolności, Spółka zyskała również zupełnie nowe. Obecnie przedsiębiorstwo może proponować nowe usługi, takie jak np. cięcie materiałów strumieniem wodno-ściernym (WaterJet) czy druk 3D – projektowanie i wykonanie prototypowych rozwiązań lub gotowych elementów. Dodatkowo WZL 1 poszerzyły swoje kompetencje w zakresie prowadzenia badań nieniszczących. W portfolio Spółki znajdują się badania realizowane zgodnie z wymaganiami norm lotniczych i przemysłowych (w tym zgodnie z PART 145, nr certyfikatu PL.145.086) takie jak: badania magnetyczno-proszkowe (MT), badania penetracyjne (PT), metoda prądów wirowych (ET), metoda ultradźwiękowa (UT), metoda radiograficzna (RT) i tomografia cyfrowa (CT). Wszystko to wpływa na poszerzenie zdolności Zakładów w zakresie prowadzenia prac i projektowania nowych rozwiązań modernizacyjnych śmigłowców.

Budynek Centrum Badawczo-Rozwojowego wraz z Centrum Badań Nieniszczących.

Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1 S.A. przez dziesięciolecia zdobyły bogate doświadczenie i poznały preferencje klientów w sferze modernizacji wiropłatów. Stały się dostawcą niezawodnych rozwiązań implementowanych na tych platformach. Wszystkie zastosowane koncepcje doskonale sprawdziły się na polu walki.

Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1 S.A. nieustannie udowadniają, że znajdujące się w jej dyspozycji zasoby, wysoko wykwalifikowani pracownicy, systematycznie rozwijana infrastruktura i zdobyte know-how plasują ją w gronie najlepszych firm w branży lotniczej w kraju.

W ten sposób Spółka nieustannie udowadnia, że znajdujące się w jej dyspozycji zasoby, pracownicy, systematycznie rozwijana infrastruktura i zdobyte know-how plasują ją nie tylko w gronie najlepszych firm w branży lotniczej w kraju, ale również czynią z niej godnego zaufania partnera, który z powodzeniem może uczestniczyć w programach narodowych takich jak: ZOP/CSAR, Kruk, Wizjer czy Wisła, nieustannie wspierać Siły Zbrojne RP, dbać o ich gotowość operacyjną wzmacniając bezpieczeństwo narodu polskiego.

Artykuł przygotowany przez Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1 S.A.