13 stycznia Ministerstwo Obrony Republiki Słowackiej poinformowało, że Rada Ministrów Republiki Słowackiej zaakceptowała jego grudniową rekomendację (Słowacki resort obrony zakończył ocenę ofert w przetargu na nowe stacje radiolokacyjne) najkorzystniejszej oferty w przetargu mającym wyłonić dostawcę nowych stacji radiolokacyjnych dla Sił Powietrznych Sił Zbrojnych Republiki Słowackiej. Otwiera to drogę do rozpoczęcia negocjacje, w formule międzyrządowej, z władzami Izraela, reprezentującymi w tym postępowaniu firmę IAI Elta.

Izraelska oferta spełnia wszystkie wymagania techniczne i operacyjne postawione przez Siły Zbrojne Republiki Słowackiej, będąc przy okazji najtańszą z trzech złożonych na finałowym etapie przetargu. Jej wartość to 148 200 000 EUR brutto i dotyczy 17 stacji radiolokacyjnych wykrywania celów powietrznych trzech typów: sześciu ELM-2084MS, pięciu ELM-2084S i sześciu ELM-2138M. Zastąpią one 24 obecnie wykorzystywane urządzenia radiolokacyjne produkcji sowieckiej i czechosłowackiej (P-37MSK, ST-68MSK, PRW-17, RL-4AM), które wymagały pilnej wymiany ze względu na brak możliwości dalszego przedłużenia okresu ich eksploatacji. W przypadku 23 z nich termin żywotności technicznej już upłynął.

Minister obrony Republiki Słowackiej Jaroslav Naď następującymi słowami skomentował decyzję rządu: Słowacja od 2010 r. usiłowała pozyskać nowoczesne i niezawodne stacje radiolokacyjne, ale z różnych powodów do tego nie doszło. Bardzo się zatem cieszę, że obecnemu rządowi się to wreszcie udało – realnie, efektywnie i transparentnie. Obrona przestrzeni powietrznej jest kluczowym czynnikiem bezpieczeństwa państwa i naszych obywateli.

Minister Naď przypomniał też, że w ostatnim etapie postępowania, poza ofertą izraelską, złożone zostały także propozycje rządów Wielkiej Brytanii (193 487 995 EUR brutto) i Francji (249 939 000 EUR brutto). Chociaż uzyskały one pozytywne oceny merytoryczne, to przekraczały one budżet programu, który ustalono na 155 mln EUR. Na rzecz oferty izraelskiej przemawiały nie tylko cena i pełna zgodność z postawionymi wymaganiami, ale także analiza przeprowadzona przez  Agencję NATO ds. Łączności i Informatyki (NCIA, NATO Communications and Information Agency), która wskazała ją jako najlepszą z punktu widzenia integracji ze środowiskiem systemów kontroli przestrzeni powietrznej państw NATO. Wcześniej systemy radiolokacyjne izraelskiej firmy zamówili także sąsiedzi Słowacji – Węgry i Republika Czeska.

Minister stwierdził także, że przy tej samej najwyższej jakości, oferta izraelska była tańsza od zgłoszonej w poprzednim, anulowanym przetargu, rozpoczętym w 2019 r. Różnica wynosi 5 mln EUR, ale w przypadku nakładów na wsparcie eksploatacji sprzętu w jego cyklu życia jest to aż 32 mln EUR. Zwycięzca postępowania ma 35% kwoty kontraktu, a więc ok. 50 mln EUR, zainwestować w lokalnym przemyśle i zaangażować do realizacji umowy słowackie przedsiębiorstwa.

Słowacja planuje też zakupić stacje do wykrywania małogabarytowych celów niskolecących i celów klasy RAM ELM-2138M Green Rock. Fot. IAI Elta

Przedstawiciele słowackiego resortu obrony podkreślają też najwyższy stopień transparentności całego postępowania, podczas trwania którego ani razu nie doszło do zmiany wymagań, a przyjętą zasadą była otwarta komunikacja ze wszystkimi jego uczestnikami. Odpowiedzi na pytania zadane przez jakąkolwiek ze stron były w tym samym czasie przesyłane także do innych uczestników przetargu. Stworzono także możliwość bieżących konsultacji z zamawiającym i dopuszczono opcję złożenia ofert cząstkowych.

Ministerstwo Obrony Republiki Słowackiej ma czas do 31 marca 2021 r. na wynegocjowanie warunków szczegółowych i zawarcie kontraktu. Jeśli do tego czasu nie uda się uzyskać porozumienia ze stroną izraelską, słowacki resort obrony przystąpi do negocjacji z rządem Wielkiej Brytanii, a gdyby one także nie zakończyły się sukcesem, z władzami Francji.

Postępowanie dotyczące zakupu nowych stacji radiolokacyjnych zainicjowano 24 lipca 2020 r. i na pierwszy etapie zaproszono do niego dziesięć państw: Francję, Hiszpanię, Izrael, Niderlandy, Polskę, Wielką Brytanią, Węgry, Włochy, Turcję i Stany Zjednoczone. W listopadzie ub.r., po wstępnej selekcji ofert, w grze pozostały: Francja, Izrael, Stany Zjednoczone, Węgry i Wielka Brytania, spośród których wybrano trzy, jakie znalazły się w finałowym etapie postępowania.