1 grudnia w siedzibie firmy MSubs Ltd. w Plymouth podpisano, warty 15,4 mln GBP, kontrakt z Royal Navy na opracowanie i dostawę nowoczesnych bezzałogowych aparatów podwodnych klasy extra large (XLUUV – Extra Large Unmanned Underwater Vehicle) o nazwie Cetus.

Pierwsza jednostka ma zostać dostarczona w ciągu 2 lat od podpisania umowy i po wejściu do służby będzie największym pojazdem w swojej klasie w Europie i jednym z największych na świecie. Całość kosztów pokryta zostanie z funduszu programu zwalczania okrętów podwodnych (ZOP) Spearhead, realizowanego pod egidą Departamentu Rozwoju Royal Navy z siedzibą w Portsmouth.

Cetus zaprojektowany został jako konstrukcja w pełni modułowa, jego długość może być zwiększana poprzez dodawanie środkowych sekcji kadłubowych mieszczących przedziały na sprzęt i wyposażenie. Producent pojazdu nie ujawnił jego maksymalnej głębokości operacyjnej, ale zapewnia, że jego konstrukcja umożliwi zejście na głębokość większą niż załogowe okręty podwodne obecnie eksploatowane przez Royal Navy (+400 m).

W trakcie pojedynczej misji będzie w stanie pokonać nawet do 1000 Mm. Masa Cetusa ma wynieść 17 ton, przy czym kadłub będzie mmiał 12 m długości i 2,2 m średnicy. Wymiary zostały tak dobrane by było możliwe umieszczenie go wewnątrz 40-stopowego kontenera.

Cetus w kontenerze 40-stopowym. Fot. MSubs

Cetus stanie się także platformą testową nowoczesnych rozwiązań technicznych w zakresie autonomicznych systemów, stając się podwodnym odpowiednikiem zaprezentowanej 29 lipca bieżącego roku, a przechodzącej obecnie próby morskie, jednostki badawczej XV Patrick Blackett (X 01). Zadaniami, do jakich Cetus został pomyślany, to patrolowanie obszarów położenia podwodnej infrastruktury krytycznej ze wskazaniem na platformy wydobywcze na Morzu Północnym wraz z łączącymi je rurociągami, podwodne kable energetyczne lub światłowody. Będzie przy tym współpracować z jednostkami MROSS (Multi-Role Ocean Surveillance Ship, dwie mają zostać zbudowane dla Royal Fleet Auxiliary, przy czym pierwsza jednostka ma powstać w wyniku konwersji jednostki cywilnej, podczas gdy druga zostanie zaprojektowana od podstaw).

Bez wątpienia impulsem przyspieszającym prace nad tym programem jak i podpisanie samej umowy były incydenty z gazociągiem Nord Stream 1  do których doszło pod koniec września. Dodatkowo doświadczenia z eksploatacją tego typu pojazdów będą kolejnym ważnym krokiem do pozyskania podwodnych „lojalnych skrzydłowych” dla załogowych atomowych okrętów podwodnych typu Astute by ostatecznie nawet je zastąpić.