12 listopada niemiecka fundacja Körber-Stiftung, zajmująca się analizami politycznymi, opublikowała raport na temat stosunku Niemców do roli własnego państwa we współczesnym środowisku bezpieczeństwa.

Raport pod tytułem „Reliably Unreliable? Germany’s Struggle for Standing” (pol. „Niezawodnie niezawodne? Walka Niemiec o pozycję”) powstał na bazie badań opinii społecznej przeprowadzonych we wrześniu, październiku i listopadzie br. na próbie ok. 1000 osób dorosłych. Respondenci byli pytani o zagadnienia związane z niemiecką i globalną polityką bezpieczeństwa. Z badań wynika, że większość Niemców akceptuje wzrost wydatków na obronność. Aż połowa z ankietowanych uważa, że wydatki obronne na poziomie 3‒3,5% PKB byłyby odpowiednie, a 16% uważa, że wydatki na takim poziomie byłyby nadal niewystarczające. Dla porównania, w 2024 r. Republika Federalna Niemiec miała wydać na obronność ok. 2,12% PKB, co miało dać wartość 90,6 mld EUR (wliczając w tę wartość środki z tzw. funduszu specjalnego) – realnie jednak, ze względu na kryzys polityczny, będą one najprawdopodobniej mniejsze o kilka mld EUR i nie przekroczą 2% PKB. Trudno ocenić, skąd zwolennicy tak znaczącego zwiększenia wydatków obronnych naszego zachodniego sąsiada chcieliby wziąć środki na ten cel, bowiem na pytanie o szukanie ich poprzez cięcia w obszarze wydatków socjalnych, na ochronę środowiska czy kulturę odpowiedź „zdecydowanie tak” i „raczej tak” zaznaczyło łącznie jedynie 43% ankietowanych. Równolegle wydawać się może, że większe wydatki obronne – największe w NATO po Stanach Zjednoczonych, a tym bardziej w razie ich powiększenia do 3% PKB lub więcej – nie miałyby iść w parze z wzięciem na siebie większej odpowiedzialności za bezpieczeństwo europejskie. Sprzeciwia się temu 65% ankietowanych, choć odnotowano w tym względzie spadek o sześć punktów procentowych względem roku 2023. Jeśli chodzi o ewentualne zaangażowanie Niemiec w reagowanie na kryzysy międzynarodowe, 46% jest za jego zwiększeniem, 44% zaś się temu sprzeciwia (pozostali ankietowani nie mieli zdania lub nie udzielili odpowiedzi).

Wśród kluczowych wyzwań, przed jakimi stoi niemiecka polityka bezpieczeństwa, ankietowani wskazali: wojnę na Ukrainie (45%), migrację (31%) i wojnę na Bliskim Wschodzie (17%). Nie dziwi więc, że zapewnienie wsparcia Ukrainie cieszy się sporym (choć słabnącym) poparciem niemieckiego społeczeństwa ‒ za kontynuacją jest 57% Niemców, choć już np. we wschodnich landach jedynie 40%. Duże rozbieżności da się dostrzec w sprawie zakończenia wojny ‒ 47% Niemców uważa walkę do całkowitego zwycięstwa Ukrainy za właściwą, ale 43% uważa, że Kijów powinien oddać Rosji część terytorium w zamian za pokój. Sama wojna przekłada się na postrzeganie Rosji w Niemczech ‒ aż 82% ankietowanych wskazało Federację Rosyjską jako zagrożenie militarne dla Niemiec (wzrost o sześć punktów procentowych). Dla porównania, Iran jako zagrożenie wskazało 60% respondentów, a Chińską Republikę Ludową 57%.

Badanie na próbie ok. 1000 osób można uważać za reprezentatywne. Czy można z niego wyciągnąć jakieś wnioski? Przekonamy się o tym w finale rozpoczynającej się właśnie kampanii przed przyspieszonymi wyborami parlamentarnymi w Niemczech. Polityka fiskalna i kwestie związane z bezpieczeństwem oraz rolą Niemiec w globalnym i regionalnym środowisku bezpieczeństwa zapewne będą jednymi z jej kluczowych zagadnień.