Program budowy dwóch samolotów przeznaczonych do transportu prezydenta Stanów Zjednoczonych typu Boeing VC-25B opóźniony jest już o 17 miesięcy i przekroczył budżet o 1,94 miliarda USD.

 VC-25B budowane są na bazie dwóch cywilnych egzemplarzy Boeing 747-8I (Intercontinental). W styczniu 2015 r. siły powietrzne Stanów Zjednoczonych (USAF) ogłosiły wybór modelu 747-8 jako platformy bazowej w programie modernizacji floty samolotów VC-25A Air Force One (PAR – Presidential Aircraft Recapitalization). W sierpniu 2017 r. USAF ujawniły informację o zakupie z drugiej ręki dwóch 747-8I. Są to samoloty należące pierwotnie do rosyjskiego przewoźnika Transaero. Firma ta ogłosiła upadłość w 2015 r., tuż po zakupie dwóch fabrycznie nowych 747-8I. Są to więc praktycznie nieużywane egzemplarze. 27 lutego 2018 r. USAF przyznały firmie Boeing kontrakt o łącznej wartości 4,9 miliarda USD na modyfikację obydwu samolotów do standardu VC-25B.

Prace ruszyły w marcu 2020 r. w zakładach Boeinga w San Antonio w Teksasie. Samoloty otrzymują m.in. generatory prądu do zasilania systemów pokładowych, generatory wspomagające typu APU (Auxiliary Power Unit), stanowisko nawigatora pokładowego, wojskowe systemy łączności, pakiet awioniki odporny na skutki wystąpienia impulsu elektromagnetycznego (EMP), bliżej niesprecyzowane pasywne i aktywne systemy przeciwdziałania, jak również zintegrowane, składane schody pasażerskie. Dzięki tym modyfikacjom VC-25B będą mogły operować niezależnie od urządzeń i systemów lotniskowych. W celu zmniejszenia kosztów programu, USAF zrezygnowały z instalacji w VC-25B systemu do pobierania paliwa w powietrzu ze sztywnego bomu.

System ten posiadają użytkowane obecnie VC-25A. Jednakże model 747-8I napędzany jest przez cztery silniki turbowentylatorowe typu General Electric GEnx-2B67 o ciągu 296 kN każdy. Są one znacznie bardziej oszczędne niż zainstalowane w VC-25A silniki typu CF6-80C2. Maksymalny zasięg Boeinga 747-8I wynosi 14 320 km (o 1700 km większy niż VC-25A), a pułap lotu to 13 100 m. Siły powietrzne wyszły z założenia, że są to wystarczające osiągi do pełnienia zadań Air Force One w czasie pokoju. W innym przypadku do transportu prezydenta oraz rządu Stanów Zjednoczonych mogą służyć samoloty Boeing E-4B, czyli powietrzne centra dowodzenia i kontroli (NEACP – National Emergency Airborne Command Post). Mają one możliwość pobierania paliwa w powietrzu.

Najbardziej pracochłonne jest przystosowanie wnętrza samolotów na potrzeby wykonywania misji Air Force One. Początkowo Boeing wybrał firmę GDC Technics jako podwykonawcę odpowiedzialnego za wyposażenie, aranżację i zabudowę wnętrz. Firma nie wywiązywała się z kontraktu i w 2021 r. ogłosiła upadłość. W dodatku, podczas prac modyfikacyjnych, jeden z Boeingów został uszkodzony i wymagał kosztownej i czasochłonnej naprawy. Biuro programu musiało również przeprojektować rozmieszczenie niektórych systemów elektrycznych oraz okablowania.

Wszystko to przyczyniło się do opóźnienia programu oraz wzrostu kosztów. Obecnie podwykonawcą odpowiedzialnym za wnętrza jest firma Greenpoint Technologies. USAF zawarły z Boeingiem umowę „sztywną finansowo”. Z tego powodu wszelkie dodatkowe koszty, finansowanie nieprzewidzianych modyfikacji oraz kary finansowe za opóźnienia, w całości ponosi Boeing. Obecnie koncern notuje stratę rzędu 1,94 miliardy USD, ponad wartość kontraktu ustaloną na kwotę 4,9 miliarda USD.

Program pozostaje obecnie na etapie opracowania inżynieryjnego i rozwoju konstrukcji (EMD). W roku fiskalnym 2022 został dofinansowany kwotą 407 mln USD. Budżet programu w roku fiskalnym 2023 wynosi 147,9 milionów USD. W roku 2024 USAF planują wydać na program około 491 mln USD.

Malowanie samolotu transportu specjalnego VC-25B zaproponowane przez administrację prezydenta Donalda Trumpa. Rys. Boeing

W czerwcu 2019 r. administracja prezydenta Donalda Trumpa zaproponowała całkowicie nowe malowanie dla VC-25B. Samoloty miały otrzymać malowanie biało-ultramarynowe z czerwonymi akcentami, czyli odzwierciedlające barwy flagi Stanów Zjednoczonych. W czerwcu 2022 r. obecna administracja, prezydenta Joe’go Bidena zarzuciła ten plan argumentując potrzebą ograniczenia kosztów programu. Ostatecznie, 10 marca 2023 r. USAF ujawniły finalną wersję malowania, która jest tylko nieznacznie zmodyfikowanym malowaniem samolotów VC-25B.

Opóźnienie programu VC-25B oznacza wymóg przedłużenia służby użytkowanych obecnie dwóch VC-25A. Samoloty te zostały zbudowane na bazie egzemplarzy komercyjnych Boeing 747-200B zakupionych w 1982 r. Weszły do służby we wrześniu 1990 r. Są to jedne z najstarszych Jumbo Jetów użytkowanych na świecie. Znajdują się na wyposażeniu skrzydła transportowego 89th AW/PAG (Airlift Wing/Presidential Airlift Group), które stacjonuje w bazie Joint Base Andrews-NAF Washington w stanie Maryland.