W Stalowej Woli S.A. 28 lutego podpisana została, zapowiadana od ubiegłego roku, umowa ramowa pomiędzy Polską Grupą Zbrojeniową i Hutą Stalowa Wola S.A. a Agencją Uzbrojenia dotycząca produkcji i dostaw niemal 1400 bojowych wozów piechoty Borsuk i pojazdów specjalistycznych na bazie uniwersalnej modułowej platformy gąsienicowej (UMPG).

Należy dobitnie podkreślić, że jest to umowa ramowa, która nie powoduje zobowiązań finansowych, ale jako porozumienie stron stanowi bazę do określenia warunków współpracy, które zostaną uszczegółowione w kolejnych umowach wykonawczych. To także podstawa do określenia kierunków niezbędnych inwestycji związanych z seryjną produkcją, a także rozpoczęcia negocjacji z zewnętrznymi (w tym zagranicznymi) dostawcami zespołów i komponentów w ramach budowy, mającego funkcjonować wiele lat, łańcucha dostaw. Na razie zatem nie ma co przywiązywać się do liczby planowanych do zamówienia pojazdów, która może być mniejsza, ale może – oby – również wzrosnąć. Nie ma w niej mowy o kosztach ani terminach dostaw, na razie wyznaczają je ramy obowiązującego planu modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP, a więc okres do 2035 r.

W uroczystości wzięli udział m.in. (od lewej): gen. bryg. Artur Kuptel, szef Agencji Uzbrojenia; Jan Szwedo, prezes Huty Stalowa Wola S.A.; Sebastian Chwałek, prezes Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A. oraz wicepremier i minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak. Fot. Maciej Nędzyński/CO MON.

Na uroczystości zorganizowanej w jednej z hal Huty Stalowa Wola S.A. obecny był wicepremier i minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak, który zatwierdził podpisany wcześniej przez gen. bryg. Artura Kuptela, szefa Agencji Uzbrojenia, oraz Sebastiana Chwałka, prezesa Polskiej Grypy Zbrojeniowej S.A. i Jana Szwedo, prezesa Huty Stalowa Wola S.A. ‒ jako przedstawicieli konsorcjum realizującego cały program ‒ dokument. Wicepremier Błaszczak określił zawarte porozumienie największym przedsięwzięciem realizowanym przez polski przemysł obronny od co najmniej pół wieku, zapewne odnosząc się do programu opracowania i produkcji odrzutowego samolotu szkolno-treningowego TS-11 Iskra, ocenił też, że wartość zamówień w ramach programu Borsuk to kilkadziesiąt miliardów złotych: To co wydarzyło się przed chwilą to zamówienie 1400 bojowych wozów piechoty Borsuk, to największy projekt polskiej zbrojeniówki od 50 lat. HSW to zakłady, które produkują nowoczesną i sprawdzoną broń. Dziś Huta Stalowa Wola to silna marka. Huta Stalowa Wola produkuje broń sprawdzoną w walce na Ukrainie.

Borsuk ma szansę, a wierzę, że tak rzeczywiście będzie, stać się kolejnym znakiem firmowym HSW. Kolejnym, bo nie zapominamy o tym, że właśnie tu powstają tak chwalone Kraby i moździerze samobieżne Rak. I nie jest to przypadek. HSW łączy bowiem w sobie cechy, które pozwalają jej osiągać takie sukcesy. Podstawę stanowi doświadczona załoga, która nie boi się wyzwań, a jednocześnie jest otwarta na nowe rozwiązania. Druga cecha to dobre zarządzanie spółką i jej potencjałem. To pozwoliło zbudować szerokie i zróżnicowane portfolio od sprzętu artyleryjskiego przez inżynieryjny aż po wspomnianego Borsuka. Po trzecie, co równie ważne, to miejsce gdzie dominuje wizja i patrzenie w przyszłość. Tylko tak można podejmować kolejne wyzwania, a takim jest niewątpliwie seryjna produkcja Borsuka – powiedział podczas uroczystości prezes PGZ S.A. Sebastian Chwałek.

Dzisiejsza umowa jest kamieniem milowym w naszym rozwoju, wydarzeniem o wadze historycznej. To doniosła umowa przekraczająca skalą dotychczasowe programy artyleryjskie Regina czy Rak realizowane przez HSW S.A. Zapewnia Hucie Stalowa Wola pewną przyszłość na dekady. To nie tyko kolejny etap biznesowy, w którym materializują się postawione przed nami wyzwania, cele badawcze, pomysły konstrukcyjne czy potwierdzają wizje nowego uzbrojenia. Umowa ta to dla nas solidny krok w przyszłość technologiczną opartą o nową wiedzę i nowe doświadczenia zebrane przy tworzeniu tego pojazdu. Rozpoczyna także intensywny rozwój mocy produkcyjnych by sprostać potrzebom sformułowanym w dzisiejszej umowie ramowej. Borsuk jest efektem dobrej współpracy wielu świetnych inżynierów, technologów, konstruktorów i badaczy. Współpraca ta była bardzo inspirująca dla nas i naszych przyjaciół z konsorcjum. Ten nowoczesny wóz bojowy powstał także dzięki wsparciu ze strony MON oraz Agencji Uzbrojenia. Dziś dziękujemy także oficerom i żołnierzom, którzy nie szczędzili nam swojego konstruktywnego zainteresowania. Jesteśmy gotowi do produkcji seryjnej – zadeklarował ze swej strony prezes HSW S.A. Jan Szwedo.

Konkretów jest na razie niewiele, niemniej przy okazji podpisania umowy w obiegu publicznym pojawiło się kilka nowych informacji. Zacznijmy od samej umowy – jej przedmiotem ma być docelowe zamówienie „ponad 1000” bojowych wozów piechoty Borsuk z wieżami bezzałogowymi ZSSW-30 (bazując na obecnej strukturze pododdziałów zmechanizowanych, 986 dla 17 batalionów oraz kilkadziesiąt dla pododdziałów szkolnych) i „ponad 300” pojazdów na bazie zunifikowanej uniwersalnej modułowej platformy gąsienicowej (UMPG): transporterów rozpoznawczych Żuk, wozów dowodzenia Oset, wozów zabezpieczenia technicznego Gekon, transporterów rozpoznania skażeń Ares i wozów ewakuacji medycznej Gotem.

Tłem uroczystości były dwa egzemplarze Borsuka uczestniczące w procesie badań i rozwoju UMPG ‒ prototyp uczestniczący w badaniach kwalifikacyjnych oraz egzemplarz doświadczalny (na zdjęciu), mający służyć m.in. testowaniu nowych rozwiązań w ramach opracowywania wersji specjalistycznych. Fot. Maciej Nędzyński/CO MON.

Dostawa pierwszych wozów kilku typów miałaby nastąpić w latach 2024-2025, co jest terminem niezwykle ambitnym, biorąc pod uwagę, że zawarcie pierwszej (pierwszych?) umowy wykonawczej miałoby nastąpić przed końcem tego roku – po zakończeniu pierwszego, a zarazem zasadniczego etapu badań kwalifikacyjnych prototypu, co jest planowane na pierwsze półrocze. Drugi etap badań, dotyczący testów wieży ZSSW-30 w odmianie przystosowanej do przetwarzania informacji niejawnych o klauzuli „zastrzeżone”, nie będzie stanowił przeszkody do zawarcia pierwszej umowy wykonawczej i prac badawczo-rozwojowych dotyczących opracowania wariantów specjalistycznych, mimo że nie nastąpi jeszcze formalne przyjęcie NBPWP Borsuk do uzbrojenia. To może nastąpić dopiero po ocenie i zatwierdzeniu wyników pełnego cyklu badań kwalifikacyjnych. Przypomnijmy, że zgodnie z zapisami wielokrotnie aneksowanej umowy z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju z 24 października 2014 r. termin zakończenia realizacji pracy Nowy bojowy, pływający wóz piechoty upływa 23 czerwca 2024 r. Trwają badania kwalifikacyjne bojowego wozu piechoty Borsuk (zbiam.pl)

Planowana wielkość produkcji Borsuków, także dzięki już podjętym zmianom w systemie organizacji produkcji w HSW S.A., obecnie realizowanym i planowanym – w tym dzięki planowanemu dokapitalizowaniu spółki przez rząd, o czym poinformował niedawno premier Mateusz Morawiecki Premier Morawiecki zadeklarował dokapitalizowanie Huty Stalowa Wola (zbiam.pl) – ma wynieść początkowo ok. 50 wozów, a więc osiągnąć liczbę pozwalającą na przezbrojenie batalionu zmechanizowanego, a docelowo przekroczyć 100 pojazdów (sprzęt dwóch batalionów). Wiele jednak zależne będzie od uzyskania odpowiedniego poziomu produkcji wież bezzałogowych ZSSW-30, które równolegle będą montowane na kołowych bojowych wozach piechoty Rosomak Zamówienie na Rosomaki z wieżami ZSSW-30 (zbiam.pl) , a w perspektywie także ciężkich gąsienicowych bwp. Kluczowa jest m.in. zdolność radykalnego zwiększenia produkcji optoelektronicznych przyrządów obserwacyjno-celowniczych przez PCO S.A. Umowa pomiędzy PCO a Grupą WB na dostawę głowic optoelektronicznych do systemów wieżowych ZSSW-30 (zbiam.pl).

Ten sam pojazd, jeszcze nie w pełni ukompletowany, w widoku z przodu. Fot. Maciej Nędzyński/CO MON.

Nowością było także zaprezentowanie 28 lutego, obok pierwszego prototypu przechodzącego badania kwalifikacyjne, aktualnie kompletowanego, kolejnego doświadczalnego pojazdu, który będzie wykorzystany w programie UMPG. Posłuży on m.in. do testów nowych rozwiązań, które znajdą zastosowanie w innych niż NBPWP pojazdach rodziny, a także alternatywnych do przyjętych w przechodzącym obecnie testy pojeździe.

Wkrótce też, jeszcze przed końcem czerwca, oczekiwać należy przekazania wojsku czterech dodatkowych egzemplarzy prototypowych/przedseryjnych NBPWP Borsuk (trzy w wersji podstawowej i jeden w dowódczej), zamówionych w ramach aneksu do umowy z NCBR z 28 kwietnia 2022 r. Umowa na cztery kolejne Borsuki (zbiam.pl). Ich kompletowanie jest bardzo zaawansowane. Będą one od drugiego półrocza br. poddawane tzw. testom w otoczeniu systemowym w 16. Dywizji Zmechanizowanej (zapewne w 15. Giżyckiej Brygadzie Zmechanizowanej). Wyniki tych badań będą miały wpływ na docelową konfigurację NBPWP Borsuk i posłużą jako baza do modyfikacji wyrobu wprowadzanych w ramach kolejnych transzy produkcyjnych.

Mariusz Błaszczak ujawnił także, że drugi typ gąsienicowego bojowego wozu piechoty, planowanego do wdrożenia w batalionach zmechanizowanych obok NBPWP Borsuk, aczkolwiek w znacznie mniejszej liczbie (bataliony wspierające działania pododdziałów pancernych wyposażonych w czołgi rodziny M1 Abrams), także powstanie siłami polskiego przemysłu obronnego. Rada Modernizacji Technicznej na swym posiedzeniu 27 lutego zatwierdziła potrzebę wdrożenia, niepływającego bwp, którego opracowanie i produkcja także zostanie powierzone Hucie Stalowa Wola S.A. Powstanie on na bazie licencyjnego podwozia armatohaubicy samobieżnej Krab i będzie wyposażony w odmianę wieży ZSSW-30 o zwiększonym poziomie ochrony balistycznej. Warunki umowy licencyjnej z firm Samsung Techwin (obecnie Hanwha Techwin), zawartej jeszcze w 2014 r. (plus późniejsze aneksy), pozwalają Hucie Stalowa Wola na wprowadzanie w podwoziu modyfikacji, a nawet daleko idących zmiany konstrukcyjnych, włącznie z adaptacją do nowych zastosowań. Zapewne więcej szczegółów poznamy przy okazji podpisania stosownej umowy, co także planowane jest na ten rok. Dialog techniczny z HSW S.A. ma rozpocząć się niezwłocznie.

Chcę podzielić się z Państwem drugą dobrą informacją, otóż Rada Modernizacji Technicznej wczoraj zatwierdziła projekt, który również zostanie powierzony Hucie Stalowa Wola, projekt przygotowania, a potem przygotowania produkcji, bojowego wozu piechoty cięższego niż Borsuk. To będzie bojowy wóz piechoty, który będzie się składał z dwóch podstawowych elementów: podwozia Kraba, który jest produkowany w HSW oraz ze zdalnie sterowanego systemu wieżowego 30 mm, który trafi do Borsuka, ale także do tej wersji cięższej. Ta wersja cięższa będzie podstawowym wyposażeniem dla 18. Dywizji Zmechanizowanej, a więc będzie współpracować z Abramsami, które już w tym roku znajdą się na wyposażeniu 1. Brygady Pancernej wchodzącej w skład 18. Dywizji Zmechanizowanej ‒ powiedział minister Błaszczak. 

Andrzej Kiński na podstawie komunikatów HSW S.A. i Agencji Uzbrojenia.