Firma Lockheed Martin zapowiedziała, że do końca 2020 r. wszystkie opuszczające linie produkcyjne samoloty myśliwskie F-35A Lightning II wyposażone zostaną w ulepszony system przeciw-zapłonowy typu OBIGGS.

Problemy z pokładowym systemem produkcji gazu – OBIGGS (Onboard Inert Gas Generation System) instalowanym w F-35 mają długą historię. OBIGGS generuje powietrze z dużą zawartością azotu, które następnie jest tłoczone do zbiorników paliwa myśliwca (sukcesywnie, zgodnie z tempem ich opróżniania). Mieszanka azotowa zapobiega ewentualnemu zapłonowi oparów paliwa, który mógłby nastąpić w sytuacji bezpośredniego trafienia samolotu przez piorun. Po rozpoczęciu dostaw samolotów myśliwskich F-35 przez firmę Lockheed Martin odkryto, że system OBIGGS nie wypełnia zbiorników paliwa mieszanką powietrzno-azotową w stopniu wystarczającym do zapobieżenia ewentualnemu zapłonowi. Z tego względu, już na początku 2010 r. Pentagon wydał zakaz wykonywania lotów przez F-35 w odległości mniejszej niż 40 km od frontów burzowych skutkujących powstawaniem wyładowań atmosferycznych. Zakaz ten cofnięto w 2014 r., gdy Lockheed Martin rozpoczął instalację w F-35 udoskonalonego systemu OBIGGS.

W czerwcu 2020 r. wspólne biuro programu budowy samolotów myśliwskich F-35 (JPO – Joint Program Office) wydało ponowny zakaz wykonywania lotów w pobliżu frontów burzowych. Zakaz dotyczy tylko myśliwców w wersji F-35A będącej na wyposażeniu sił powietrznych Stanów Zjednoczonych (USAF). Decyzja JPO jest podyktowana odkryciem niewłaściwego działania pokładowego systemu OBIGGS. Podczas rutynowych przeglądów myśliwców F-35A przeprowadzanych w centrum logistycznym Ogden (podlega ono bazie Hill AFB w Utah) odkryto uszkodzone przewody doprowadzające mieszankę azotową do zbiorników paliwa. Ogółem zarejestrowano 14 takich przypadków na 24 samolotach.

Aby ustalić przyczynę problemu Lockheed Martin tymczasowo (od 2 do 23 czerwca) wstrzymał dostawy nowo wyprodukowanych F-35A. Okazało się, że nie jest to fabryczne uszkodzenie, ani że nie powstaje ono w procesie produkcji. Pojawia się dopiero w trakcie eksploatacji myśliwców. Nie mając pewności, czy system OBIGGS zadziała poprawnie w chwili uderzenia pioruna, biuro JPO zdecydowało się na wydanie nakazu ograniczenia lotów.

Co ciekawe, podczas przeglądów myśliwców w wersji F-35B (STOVL – skróconego startu i pionowego lądowania) jak również F-35C (wersja bazowania pokładowego z konwencjonalnym startem i lądowaniem) nie odkryto problemów z przewodami instalacji OBIGGS. Może wynikać to z faktu, że ze względów konstrukcyjnych przewody systemu poprowadzone są nieco inaczej w obydwu wersjach niż w F-35A.

Wdrażana przez Lockheed Martin modyfikacja systemu OBIGGS ma polegać na instalacji nowych zaczepów przewodów oraz nieco innym ich rozmieszczeniu w kadłubie. Będzie to zapobiegało ich ewentualnym niekontrolowanym przemieszczeniom mogącym skutkować powstawaniem uszkodzeń. Pentagon negocjuje też z Lockheed Martin kwestię wprowadzenia modyfikacji w dostarczonych już F-35A. Instalacja poprawek w użytkowanej już flocie F-35A może potrwać kilka lat. Na razie nie wiadomo jak zostanie rozwiązana kwestia finansowania całego procesu.

W raporcie za rok fiskalny 2014 biuro Pentagonu ds. testów operacyjnych i ocen systemów uzbrojenia (DOT&E – Director of Operational Test and Evaluation) wskazało na kolejny problem z systemem OBIGGS. Testy wykazały, że w samolotach myśliwskich F-35, a szczególnie w wersji F-35B, OBIGGS nie zapewnia wystarczającej ochrony przed uderzeniem pioruna w myśliwcach będących na ziemi. Testy wykazały, że po wykonanym locie system nie podtrzymuje odpowiedniej ilości mieszanki azotowej w zbiornikach paliwa przez wymagany czas wynoszący minimum 12 godzin. Biuro DOT&E zalecało dopełnianie zbiorników paliwa azotem z instalacji zewnętrznych lub chowanie samolotów narażonych na uderzenie pioruna w hangarach.

Zalecenie to jest wyjątkowo kłopotliwe dla piechoty morskiej Stanów Zjednoczonych (USMC). Istotą działania lotnictwa piechoty morskiej jest bowiem użytkowanie myśliwców F-35B z lotnisk tymczasowych lub polowych. Zapewnienie im w takich warunkach odpowiedniej ochrony przeciw-piorunowej może być wyzwaniem logistycznym.

Brak wystarczających zabezpieczeń przed uderzeniem pioruna sprawia też, że obniża się efektywność działania oraz gotowość operacyjna myśliwców F-35. W 2016 r., podczas odbywających się w bazie Nellis AFB w Newadzie ćwiczeń „Red Flag 16-3”, dywizjon piechoty morskiej VMFA-121 musiał zrezygnować z kilku planowanych misji z powodu wystąpienia w okolicy burz z piorunami.

W 2018 r. piechota morska zakupiła 14 przenośnych zestawów odgromowych typu PLP-38-MOB firmy LBA Technology. Są one kompaktowe, łatwe w użyciu, mogą skutecznie działać w każdych warunkach atmosferycznych i nie ma potrzeby wkopywania ich w ziemię. W obliczu kłopotów z OBIGGS siły powietrzne również wprowadziły do użytku zestawy PLP-38-MOB. W sierpniu br. wykorzystywał je wyposażony w F-35A dywizjon 134th FS, podczas dorocznych ćwiczeń lotnictwa gwardii narodowej (ANG) „Northern Lightning”, które odbywały się w bazie ANG Volk Field w stanie Wisconsin.