Kolejną dobę najcięższe walki toczą się na styku obwodów charkowskiego, donieckiego i ługańskiego. Siły rosyjskie podeszły pod Bachmut od południowego wschodu, obrońcy stawiają im opór w rejonie Pokrowśke-Kłynowe (10-15 km na wschód od centrum miasta). Na północny wschód od miasta trwają walki o kontrolę nad drogą do Lisiczańska (w rejonie Berestowe-Biłohorywka w obwodzie donieckim) oraz przełamanie pozycji ukraińskich przy granicy obwodów (w rejonie Komyszuwacha-Nyrkowe w obwodzie ługańskim).

Rosjanie nie rezygnują z próby okrążenia rejonu Siewierodoniecka od północy, przygotowując kolejny desant przez Doniec. W obwodzie ługańskim siły rosyjskie wkroczyły do Siewierodoniecka (walki toczą się w północno-zachodniej części miasta) i podejmują próby obejścia miasta i sąsiadującego z nim Lisiczańska od południa. Z kolei w obwodzie donieckim Rosjanie, po zajęciu Łymanu, atakują pozycje ukraińskie na południe (w kierunku Słowiańska) i południowy wschód (Siewiersk-Bachmut) od miasta. Na pozostałych kierunkach dominuje ostrzał i bombardowanie ukraińskich pozycji i zaplecza. Doszło do najpoważniejszego od kilku tygodni ostrzału Charkowa i okolicznych miejscowości. Przeciwnik ma ponadto prowadzić minowanie narzutowe potencjalnych tras przemarszu jednostek ukraińskich. Celem ataków rakietowych był obwód dniepropietrowski. Według ukraińskich źródeł wojskowych w ostatnich dniach atakowane są głównie obiekty infrastruktury kolejowej.

Kreml po raz pierwszy oficjalnie potwierdził zamiar aneksji terytoriów zajętych po 24 lutego. Jego rzecznik Dmitrij Pieskow stwierdził, że Moskwa oczekuje od Kijowa akceptacji rosyjskich roszczeń do okupowanych terytoriów. Uznał to za kwestię nie podlegającą negocjacji i wezwał władze Ukrainy do uznania faktycznej sytuacji na terenach okupowanych. Wiceprzewodniczący Rady Federacji FR Andriej Turczak poinformował, że planowane jest utworzenie w Donbasie i na terenach obwodów chersońskiego, zaporoskiego specjalnej strefy ekonomicznej integrującej gospodarkę tych terytoriów z rosyjską przestrzenią gospodarczą. Kolejnym potwierdzeniem rosyjskich planów aneksyjnych jest nadanie numerom telefonicznym w obwodach chersońskim i zaporoskim rosyjskiego prefiksu telefonicznego „+7” i serwisowanie usług telekomunikacyjnych tylko przez rosyjskich operatorów.

Amerykański Departament Obrony poinformował, że od 9 maja liczba zaangażowanych na Ukrainie rosyjskich batalionowych grup taktycznych (BGT) zwiększyła się z 97 do 110. Nadal największe ma być zgrupowanie południowe (w lewobrzeżnej części obwodu chersońskiego i w obwodzie zaporoskim), natomiast siły pozostałych zgrupowań agresora (zachodnie, centralne i wschodnie) mają mieć podobną liczebność. Pentagon oszacował straty rosyjskie na blisko 1000 czołgów, ponad 350 systemów artyleryjskich, „prawie trzy tuziny” samolotów bojowych i ponad 50 śmigłowców (strat ukraińskich nie podał). Obrońcy mieli wykorzystać w walkach 85 haubic M777 (z łącznej liczby 108 przekazanych; dostarczono 190 tys. z 209 tys. sztuk amunicji 155 mm), 9 śmigłowców Mi-17 (z 11) i 73% amunicji krążącej Switchblade.

Alaksandr Łukaszenka podjął decyzję o utworzeniu Południowego Dowództwa Operacyjnego. Będzie to trzecia z kolei taka struktura, obecnie istniały dwa dowództwa operacyjne Północne – w Grodnie i Północno-Zachodnie w Borysowie. Powodem zmodyfikowania białoruskich struktur wojskowych ma być „presja militarna” na Białoruś ze strony NATO. Decyzja świadczy, że rolą armii białoruskiej w konflikcie z Ukrainą, jest blokowanie jej granicy z Białorusią i osłona sił rosyjskich przed ewentualnymi atakami ukraińskich grup dywersyjnych.

Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Ukrainy Ołeksij Daniłow ostrzegł, że rosyjskie służby specjalne zmieniają taktykę i plany wewnętrznej destabilizacji sytuacji w kraju. Rosyjska operacja specjalna, której nadał kryptonim „Kameleon”, zakłada aktywizację agentury podającej się za osoby o poglądach patriotycznych. Podkreślił, że współpracownicy rosyjskich służb na Ukrainie dysponują dużą ilością broni. Wypowiedź Daniłowa świadczy, że aktywność agenturalna nadal stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa. Próby destabilizacji mogą przybrać formę działań „pod obcą flagą”, np. będą organizowane oddziały obrony terytorialnej, które w rzeczywistości wypełnią rolę rosyjskich jednostek dywersyjnych.

Ukraiński resort spraw wewnętrznych poinformował, że wszczęto około 500 postępowań karnych w sprawach o kolaborację z Rosjanami (najwięcej w obwodach ługańskim i kijowskim – odpowiednio 162 i 68). Władze Ukrainy ostrzegły osoby współpracujące z Rosjanami, że oprócz odpowiedzialności karnej przed rodzimymi sądami grozi im instrumentalne wykorzystanie bez gwarancji zapewnienia im bezpieczeństwa.

26 maja odbyła się rozmowa telefoniczna premiera Mario Dragi z prezydentem Władimirem Putinem, w której rosyjski prezydent ogłosił, że Rosja jest gotowa wznowić eksport zboża i nawozów pod warunkiem zniesienia zachodnich sankcji. Według doniesień medialnych Turcja prowadzi negocjacje z Ukrainą i Rosją w celu utworzenia korytarza dla eksportu zboża z ukraińskich portów. Temat ten został poruszony w czasie rozmowy prezydenta Emmanuela Macrona i prezydenta Recepa Erdogana.

Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii opublikował sondaż o stosunku Ukraińców do Rosji. W porównaniu do badania z początku wojny, liczba osób pozytywnie odnosząca się do Rosji spadła z 34% do 2%, zaś mających negatywny stosunek wzrosła z 50% do 92%, a 6% nie ma zdania. Różnice pod względem regionalnym są stosunkowo niewielkie – najbardziej negatywnie do Rosji odnoszą się mieszkańcy zachodniej (93%) i centralnej (95%) części kraju, natomiast w pozostałych regionach wskaźnik ten jest niższy (90% na południu i 85% na wschodzie). Przeprowadzono też nowe badanie wśród osób, które pozytywnie odnosiły się do Rosji w lutym br. z którego wynika, że 80% z nich ma obecnie negatywny stosunek, a jedynie 8% nadal utrzymuje dotychczasowe poglądy.

Autorzy: Andrzej Wilk, Piotr Żochowski, Sławomir Matuszak.

Źródło: Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia.