Siły rosyjskie kontynuują działania na rzecz odcięcia i likwidacji zgrupowania ukraińskiego w rejonie Siewierodoniecka oraz wyparcia obrońców z pogranicza obwodów charkowskiego i donieckiego. Trwają walki o Siewierodonieck i okoliczne – pozostające pod kontrolą ukraińską – miejscowości obwodu ługańskiego, a także Łyman – ostatnią dużą miejscowość na północny wschód od Słowiańska.

Nieprzyjaciel stara się również przeciąć drogę Lisiczańsk–Bachmut (szturmując Jakowliwkę i Biłohoriwkę w obwodzie donieckim) i przejąć pełną kontrolę nad drogą Gorłówka–Popasna (walki toczą się o leżące przy granicy obwodów Trojićke i Łuhanśke, pod kontrolą ukraińską pozostaje 10 km drogi pomiędzy tymi miejscowościami). Na pozostałych kierunkach Rosjanie kontynuowali ostrzał i bombardowania pozycji ukraińskich i ich zaplecze, sporadycznie podejmowali także akcje zaczepne. Celami ataków rakietowych były Krzywy Róg i Zaporoże.

Rzecznik Ministerstwa Obrony Ukrainy przedstawił zbiorczą informację o wysiłku armii rosyjskiej od początku operacji. Stwierdził, że Rosja przygotowuje się do długoterminowej operacji wojskowej, zaś na obecnym etapie konfliktu dąży do przejęcia kontroli nad granicami administracyjnymi obwodów donieckiego, ługańskiego i chersońskiego, aby zapewnić stabilny korytarz lądowy z Krymu. Rosjanie zaangażowali dotąd blisko 170 tys. żołnierzy, a w działaniach bojowych wykorzystano ponad 90 batalionowych grup taktycznych (BGT), do maja włącznie obrońcy mieli zniszczyć 17 wrogich BGT. W ciągu półtora do dwóch miesięcy Rosjanie mogą jeszcze wprowadzić do działań blisko 30 BGT.

Szef kolaboranckiej administracji obwodu zaporoskiego Władimir Rogow oświadczył, że po „wyzwoleniu” regionu od „ukraińskich nacjonalistów” stanie się on pełnoprawnym podmiotem Federacji Rosyjskiej. Krytycznie ocenił potrzebę powołania do życia Zaporoskiej Republiki Ludowej i przypomniał, że historycznie ziemie obwodu przynależały do imperium rosyjskiego. Rogow w 2014 r. był jednym z organizatorów „antymajdanu” w Zaporożu, we wrześniu 2014 r. w trakcie wymiany więźniów trafił do Rosji, gdzie regularnie pojawiał się w mediach jako szef „Komitetu Budowy Państwowej Noworosji” i przywódca ruchu „Gwardia Słowiańska”. W marcu 2022 r. przy wsparciu Rosjan ogłosił się członkiem „wojskowo-cywilnej administracji obwodu zaporoskiego”. Oświadczenie Rogowa poprzedziło dwa tygodnie wcześniej podobne oświadczenie władz kolaboranckich w Chersoniu. Zapowiedziały one, że po opanowaniu całego obwodu przez wojska rosyjskie, zwrócą się z apelem do Putina o przyłączenie go do Rosji.

Rosyjski resort obrony ogłosił, że zakończono rozminowanie portu w Mariupolu i utworzono korytarz „humanitarny” dla obcych statków przebywających w tym porcie. Wyznaczony korytarz o długości 115 i szerokości 2 mil ma pozwolić pięciu jednostkom pod obcymi banderami przedostać się na Morze Czarne. Szybkie rozminowanie portu w Mariupolu świadczy, że Rosjanie zamierzają transportować drogą morską zagrabione towary, w tym zapasy skonfiskowanego zboża i zagrabionych w Mariupolu 200 tys. ton wyrobów metalurgicznych o wartości 170 mln dolarów.

24 maja Rada UE zatwierdziła tymczasową liberalizację handlu zagranicznego z Ukrainą. W celu wsparcia ukraińskiej gospodarki zostaną zniesione cła importowe m.in. na produkcję przemysłową, rolno-spożywczą, a także będą zawieszone kwoty celne oraz cła antydumpingowe. Nowe zasady mają obowiązywać przez rok. Ponadto Rada uchwaliła wydzielenie Ukrainie czwartej transzy pomocy w wysokości 500 mln euro z Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju. Środki zostaną przeznaczone na uzbrojenie dla ukraińskiej armii.

Czeski operator kolejowy powiadomił o dostawie do niemieckiego portu Brake pierwszej partii 1,8 tys. ton kukurydzy z Ukrainy, która ma zostać wyeksportowana do Egiptu. MSZ Chorwacji poinformowało o gotowości do udostępnienia portów na Adriatyku, jako alternatywną trasę dla wywozu ukraińskiego zboża. Z kolei minister spraw zagranicznych ChRL wezwał do utworzenia zielonych korytarzy dla eksportu ziarna z Ukrainy i Rosji.

Autorzy: Andrzej Wilk, Piotr Żochowski, Sławomir Matusiak.

Źródło: Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia.