26 maja 2022 r. zawarte zostało porozumienie określające ramy do dalszego wzmacniania partnerskich relacji kosmicznych agencji Polski (POLSA) i Ukrainy (SSAU). Sygnatariuszami są również Politechnika Rzeszowska oraz Instytut Badawczy THETA ze Lwowa.

Podpisy pod dokumentem złożyli: prezes Polskiej Agencji Kosmicznej prof. Grzegorz Wrochna, rektor Politechniki Rzeszowskiej prof. Piotr Koszelnik, prezes Państwowej Agencji Kosmicznej Ukrainy Volodymyr Taftaj oraz dyrektor Instytutu Badawczego THETA Ruslan Golubtsov.

Porozumienie przewiduje realizację wspólnych projektów w obszarze teledetekcji Ziemi, obserwacji przestrzeni kosmicznej oraz technologii związanych z systemami wynoszenia na orbitę. Współpraca przyczynić ma się do poszerzania możliwości badawczych i rozwojowych, tworzenia oraz stosowania wiedzy i umiejętności dla rozwoju odpowiednich technologii i urządzeń. Kolejnym etapem we współpracy będą wspólne warsztaty, planowane na przełomie czerwca i lipca br. z udziałem polskich i ukraińskich specjalistów.

– Jest to kolejny krok w zacieśnianiu współpracy ze stroną ukraińską, rozpoczętej jeszcze w 2015 r. Nasze kontakty zintensyfikowaliśmy po 24 lutego, czyli po rozpoczęciu rosyjskiej agresji. W ciągu kilku dni mieliśmy wypracowaną wizję dalszych działań w nowej, niełatwej sytuacji – mówił prezes Wrochna. – Tu trzeba podkreślić wielki potencjał ukraińskiego przemysłu kosmicznego i tamtejszych ośrodków produkcyjnych i naukowych, dawniej w istotny sposób składających się na osiągnięcia radzieckie, a potem budujących swoją własną, silną pozycję. Polskie firmy oraz inżynierowie i badacze doskonale wiedzą, że współpraca z partnerami z Ukrainy może im przynieść ewidentne korzyści – dodał prezes POLSA.

– Podpisanie porozumienia z Polską Agencją Kosmiczną oraz Politechniką Rzeszowską to kolejny wyraźny sygnał o woli liderów naszych państw do pogłębiania współpracy dwustronnej. Strona ukraińska postrzega współpracę z Polską w technologiach kosmicznych, jako szansę na opracowanie wspólnych rozwiązań mających zastosowanie dla misji obserwacji Ziemi oraz w rakietowych systemach wynoszenia na orbitę okołoziemską – powiedział Volodymyr Taftaj, prezes SSAU.

Obecnie w rzeszowskim Oddziale Terenowym POLSA, w roli oficera łącznikowego między agencjami i sektorami kosmicznymi obu krajów funkcjonuje wieloletnia współpracowniczka SSAU. Ponadto, POLSA wspiera działania Ukrainy w zakresie jej starań o członkostwo w Europejskiej Agencji Kosmicznej. Agencja udziela również wsparcia ukraińskiemu sektorowi kosmicznemu, poprzez prezentowanie oferty ukraińskich podmiotów na stoiskach wystawienniczych POLSA (np. podczas targów kosmiczno-obronnych FIDAE w Chile w kwietniu br.).

Zawarte właśnie porozumienie wyznacza dodatkowe pole współpracy POLSA z Politechniką Rzeszowską. Miesiąc wcześniej Agencja i rzeszowska uczelnia techniczna przyjęły plan uruchomienia obserwatorium przestrzeni kosmicznej na terenie Akademickiego Ośrodka Szybowcowego w Bezmiechowej. Inwestycja ta związana jest z potrzebą rozwoju krajowych zdolności w zakresie świadomości sytuacyjnej w przestrzeni kosmicznej (SSA). Jak podkreślił rektor prof. dr hab. inż. Piotr Koszelnik, jest to kolejny krok do rozwoju współpracy naukowej Politechniki Rzeszowskiej z zakresu technologii kosmicznych i satelitarnych. „Takie działania pozwalają na wymianę doświadczeń i opracowanie nowych, lepszych rozwiązań i technologii. Współpraca umożliwi naukowcom realizację projektów m.in. w obszarze obserwacji przestrzeni kosmicznej, teledetekcji Ziemi oraz nowych technologii związanych z systemami wynoszenia na orbitę. Naukowcy z naszej uczelni mają umiejętności i doświadczenie w tym zakresie, mamy również zaplecze naukowowo-badawcze, aby prowadzić takie badania.”

Źródło: Polska Agencja Kosmiczna (POLSA).