14 sierpnia na stronach Kancelarii Sejmu upubliczniono odpowiedź Ministerstwa Obrony Narodowej na poselską interpelację dotyczącą realizacji prac badawczo-rozwojowych.

Autorem interpretacji, która trafiła do resortu obrony 1 lipca, był Czesław Mroczek (Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska). Czytamy w niej, rząd PiS swoje działania w zakresie pozyskiwania nowego uzbrojenia i sprzętu wojskowego koncentruje na zakupach gotowych produktów na rynkach zagranicznych. Doświadczenie, w szczególności wynikające z wojny na Ukrainie, wskazuje, że dla utrzymania potencjału bojowego Sił Zbrojnych RP konieczne jest zapewnienie odpowiedniego potencjału produkcyjnego polskiego przemysłu zbrojeniowego. Narzędziem realizacji tego celu są własne prace naukowe i badawczo-rozwojowe.

W związku z powyższym, proszę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Jakie środki finansowe zostały wykorzystane przez MON na badania naukowe i prace badawczo-rozwojowe w dziedzinie obronności w latach 2017-2022, a jakie, zgodnie z przepisami prawa, powinny być wydatkowane?
2. Ile umów na wykonanie projektów z zakresu obronności z dofinansowaniem z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju zawarto w latach 2017-2022?
3. Ile umów zawarła Agencja Uzbrojenia na realizację prac badawczo-rozwojowych w dziedzinie obronności w latach 2017-2022?
4. Jakie są priorytety MON dotyczące rozwoju zdolności polskiego przemysłu zbrojeniowego?
5. Ile projektów w dziedzinie obronności jest obecnie realizowanych w ramach NCBiR?
6. Ile projektów z obecnie realizowanych ma przedłużony termin zakończenia prac (proszę o podanie liczby i okresu przedłużenia)?
7. Ile projektów z obecnie realizowanych ma zwiększone finansowanie (proszę o podanie wykazu tych projektów i wysokości dofinansowania od początku realizacji projektu)?

Odpowiedzi, zgodnie z procedurą, udzielił wiceminister obrony Wojciech Skurkiewicz. Czytamy w niej, w myśl przepisów ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej udział wydatków przeznaczonych na badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie obronności państwa wynosił nie mniej niż 2,5% wydatków budżetu państwa przeznaczonych na finansowanie potrzeb obronnych.

Dokumentem planistycznym służącym do planowania rzeczowo-finansowego w zakresie badań naukowych w resorcie obrony narodowej jest Plan badań naukowych i rozwoju technologii w resorcie obrony narodowej – zgodnie z postanowieniami decyzji Nr 40/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 22 marca 2022 r. w sprawie koordynacji, planowania i realizacji badań naukowych w resorcie obrony narodowej (Dz. Urz. Min. Obr. Nar. poz. 46) – składający się z trzech części:

1) część I – Programy strategiczne, programy i projekty z obszaru obronności państwa, realizowane w NCBR z działu Nauka, finansowane z części 28 budżetu państwa (wydzielane są środki finansowe z budżetu ministra obrony narodowej i przekazywane do budżetu ministra nauki i szkolnictwa wyższego);

2) część II – Programy i projekty międzynarodowe, realizowane z działu Obrona Narodowa, finansowane z części 29 budżetu państwa, dla których dysponentem jest dyrektor generalny MON;

3) część III – Programy i projekty krajowe, realizowane z działu Obrona Narodowa, finansowane z części 29 budżetu państwa, dla których dysponentem jest dyrektor generalny MON.

W latach 2017-2022 w Inspektoracie Uzbrojenia/ Agencji Uzbrojenia zawarto 8 umów na realizację prac rozwojowych.

Zgodnie z Planem Badań Naukowych i Rozwoju Technologii w resorcie obrony narodowej na lata 2023-2024 w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju obecnie jest realizowanych 76 projektów na rzecz obronności państwa.

Wśród najnowszych przykładów realizacji prac tego typu można wymienić zawarcie umów na Nowy Kołowy Transporter Opancerzony, a także Ciężki Bojowy Wóz Piechoty. Należy także pamiętać, że sukcesem zakończyły się m.in. programy finansowane poprzez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju – zdalnie sterowany system wieżowy ZSSW-30 czy BWP Borsuk.