24 sierpnia na stronach Kancelarii Sejmu upubliczniono odpowiedź Ministerstwa Obrony Narodowej na poselską interpelację dotyczącą modernizacji czołgów Leopard 2A4 do standardu 2PL.

Powyższa interpelacja skierowana została do resortu obrony przez grupę posłów: Maciej Kopiec, Paweł Krutul, Marek Rutka, Robert Obaz, Anita Kucharska-Dziedzic, Monika Falej (Koalicyjny Klub Poselski Lewicy). Czytamy w niej - Dzięki kontroli NIK obywatelki i obywatele mogli dowiedzieć się, jak przebiega modernizacja czołgów Leopard 2A4 prowadzona przez Konsorcjum Bumar Łabędy i Polską Grupę Zbrojeniową. Wnioski na ten temat pojawiły się w kontroli „Wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części: Obrona narodowa” i są one porażające.

Najwyższa Izba Kontroli oceniła negatywnie działania Ministerstwa Obrony Narodowej oraz szefa Inspektoratu Uzbrojenia na etapie przygotowania i zawarcia umowy na modernizację leopardów. Ponadto, co najważniejsze, negatywnie oceniona została też dotychczasowa realizacja umowy. Według danych z 1 grudnia 2021 roku wykonawca dostarczył 18 czołgów, czyli niecałe 13% liczby pojazdów przewidzianych w umowie. Według stanu na lipiec bieżącego roku Wojsko Polskie otrzymało 32 zmodernizowane czołgi.

Na tym nie koniec, bo strona odpowiedzialna za realizację nie wywiązała się z modernizacji symulatorów, trenażerów, a także opracowania i przekazania pełnej dokumentacji zmodernizowanych czołgów oraz ustanowienia systemu wsparcia logistycznego. Według Izby rentowność kontraktu jest zagrożona, a przypominamy, że gospodarność jest jednym z kryteriów kontroli prowadzonych przez NIK. W raporcie stwierdzono, że „wskazane oczekiwania wykonawcy znacząco podnoszą wartość kontraktu, którego szacowana wartość sięgnęła 3,3 miliarda złotych”, a wynikający z umowy termin ukończenia prac, tj. 31 lipca 2023 r., jest nierealny. Izba szacuje, że przy obecnym tempie prac czołgi gotowe będą dopiero w 2027 lub 2028 r.

W związku z tym prosimy o wyjaśnienie poniższych kwestii:

1. Czy zostały wyciągnięte konsekwencje wobec osób odpowiedzialnych za te rażące opóźnienia? Jeżeli tak, to jakie?
2. Jakie wnioski w związku ze współpracą z PGZ i Konsorcjum Bumar Łabędy zamierza wyciągnąć ministerstwo na przyszłość?
3. Jakie działania podjęto, by tempo prac zostało przyspieszone?
4. Jak wygląda plan modernizacji pozostałego wyposażenia używanego przez Wojsko Polskie?
5. Jakie starania podjęto, by w możliwie najskuteczniejszy i najtańszy sposób zwiększyć zdolność bojową polskich wojsk pancernych?
6. Czy polskie zakłady będą przygotowane do modernizacji innych, nowych pojazdów, które ministerstwo planuje zakupić w przyszłości? To ważne pytanie w kontekście tego, że względem systemu czołgów Leopard państwo polskie dysponuje pewnym know-how, a mimo to ich modernizacja w rozsądnym terminie przerasta zdolności wykonawców współpracujących z ministerstwem.

Odpowiedzi udzielił, zgodnie z procedurami, wiceminister obrony Wojciech Skurkiewicz. Czytamy w niej, uprzejmie informuję, że strony umowy na modernizację czołgów Leopard 2A4 podjęły działania związane z uaktualnieniem harmonogramu dostaw, obejmującego również terminy przekazania pozostałych egzemplarzy czołgów przeznaczonych do modernizacji. Zakłady Mechaniczne "Bumar-Łabędy" SA zobowiązały się do zwiększenia swoich zdolności modernizacyjnych. Realizacja procesu modernizacji technicznej, którego celem jest zapewnienie wymaganych zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych RP, poprzez pozyskanie i wdrożenie nowego sprzętu wojskowego, znajduje swoje odzwierciedlenie przede wszystkim w „Planie Modernizacji Technicznej na lata 2021-2035 z uwzględnieniem 2020 roku” (który stanowi dokument niejawny).

Modernizacja czołgów Leopard 2A4 do standardu 2PL to obecnie jeden z kilku projektów wzmocnienia potencjału pododdziałów zmechanizowanych Wojska Polskiego. W kwietniu Ministerstwo Obrony Narodowej zawarło z Departamentem Obrony Stanów Zjednoczonych międzyrządową umowę LOA w sprawie zamówienia 250 czołgów M1A2 SEPv3 Abrams (dostawy w latach 2025-26). W sierpniu podpisano kontrakt na dostawę 180 K2 Black Panther, których dostawy rozpoczną się jeszcze w bieżącym roku. Dodatkowo trwają negocjacje z Departamentem Obrony Stanów Zjednoczonych w sprawie przejęcia 116 używanych M1A1 SA Abrams wraz ze sprzętem towarzyszącym.