Zaloguj

Botswana Defence Force Air Arm

Na początku 1979 r. do wyposażenia BDF trafiły dwa bardzo lekkie samoloty transportowe Short SC7 Skyvan 3M-400. Na zdjęciu samolot ze znakami fabrycznymi jeszcze przed przekazaniem do afrykańskiego odbiorcy. Fot. Internet

Na początku 1979 r. do wyposażenia BDF trafiły dwa bardzo lekkie samoloty transportowe Short SC7 Skyvan 3M-400. Na zdjęciu samolot ze znakami fabrycznymi jeszcze przed przekazaniem do afrykańskiego odbiorcy. Fot. Internet

Położona w południowej części Afryki Botswana zajmuje powierzchnię blisko dwa razy większą od Polski,  zamieszkiwana jest jednak przez zaledwie dwa miliony mieszkańców. Na tle innych państw subsaharyjskiej Afryki kraj ten dość spokojnie przeszedł drogę do niepodległości – uniknął burzliwych i krwawych konfliktów, tak charakterystycznych dla tej części świata.

Do XIX wieku ziemie te były zamieszkiwane przez rdzennych mieszkańców – Buszmenów, a następnie także lud Tswana. W drugiej połowie XIX wieku państwem targały konflikty plemienne, lokalna społeczność musiała także stawić czoła napływającym z południa, z Transwalu, białym osadnikom – Burom. Afrykanerzy z kolei walczyli o wpływy z kolonizatorami z Wielkiej Brytanii. W efekcie Beczuana (Bechuanaland), jak wówczas określano państwo, została objęta w 1885 r. brytyjskim protektoratem. W latach 50. XX wieku na jej terenie uaktywniły się ruchy narodowowyzwoleńcze, które doprowadziły w 1966 r. do utworzenia niepodległej Botswany.
Nowopowstałe państwo było jednym z niewielu, które cieszyło się wówczas autonomią w południowej części Afryki. Pomimo położenia w „zapalnym” w tym czasie regionie, między RPA, Zambią, Rodezją (dzisiaj Zimbabwe) i Afryką Południowo-Zachodnią (obecnie Namibią), Botswana nie posiadała sił zbrojnych. Paramilitarne zadania były realizowane przez niewielkie oddziały policyjne. W 1967 r. w szeregach formacji znajdowało się zaledwie 300 funkcjonariuszy. Wprawdzie do połowy lat siedemdziesiątych liczba ta wzrosła kilkakrotnie, jednak wciąż była niewystarczająca dla zapewnienia skutecznej ochrony granic.
Eskalacja działań w południowej części Afryki w latach siedemdziesiątych, związana z coraz większą w regionie liczbą ruchów „narodowowyzwoleńczych”, skłoniła rząd w Gaborone do utworzenia sił zbrojnych zdolnych do realnego zapewnienia obrony granic. Choć Botswana starała się zachować neutralność w konfliktach nękających południową część Afryki w latach sześćdziesiątych, siedemdziesiątych i osiemdziesiątych – sympatyzowała z niepodległościowymi dążeniami ciemnoskórej ludności. Na terenie kraju znajdowały się oddziały organizacji walczących z dominacją białych w sąsiednich państwach m.in. African National Congress (ANC), czy Zimbabwe People’s Revolutionary Army  (ZIPRA).
Nic więc dziwnego, że wojskowe oddziały Rodezji a w późniejszym okresie RPA (South African Defence Force) organizowały sporadyczne rajdy na cele znajdujące się na terenie kraju. Przez Botswanę przebiegały również korytarze wykorzystywane przez oddziały partyzantów do przerzutu oddziałów z Zambii do Afryki Południowo-Zachodniej (dzisiejszej Namibii). Na początku lat osiemdziesiątych dochodziło również do zatarć między siłami Botswany a Zimbabwe.
W efekcie podjętych działań na podstawie rozporządzenia przyjętego przez parlament 13 kwietnia 1977 r. został utworzony zalążek sił powietrznych – Botswana Defence Force Air Arm (to określenie formacji lotniczej występujące na stronach rządowych, inne spotykana nazwa to Botswana Defence Force Air Wing). Lotnicze jednostki powstały w oparciu o infrastrukturę Police Mobile Unit (PMU). Jeszcze w 1977 r. zdecydowano o zakupie pierwszych samolotów Britten Norman Defender, przeznaczonych do patrolowania granic. W tym samym roku załogi przeszły szkolenie w Wielkiej Brytanii. W początkowym okresie jednostki miały operować z bazy w stolicy państwa Gaborone oraz z Francistown i mniejszych, prowizorycznych lądowisk.
Historia lotniczego komponentu Botswana Defence Force rozpoczęła się niezbyt fortunnie. Podczas przebazowania z Wielkiej Brytanii drugiego przeznaczonego dla lotnictwa BN2A-1 Defender samolot został zmuszony do awaryjnego lądowania w Maiduguri w Nigerii, gdzie został zatrzymany a następnie przebazowany do Lagos; egzemplarz ten został rozbity w maju 1978 r. 31 października 1978 r. do Botswany dotarł, tym razem szczęśliwie, kolejny Defender; otrzymał to samo oznaczenie, co poprzednik (OA2). Rok później, 9 sierpnia 1979 r., w pobliżu Francistown ten właśnie egzemplarz BN2A został trafiony z działka 20 mm przez śmigłowiec Alouette III (K Car) należący do 7. eskadry Rhodesian Air Force. Samolot uczestniczył wówczas w interwencji przeciwko rodezyjskiemu zgrupowaniu, które powracało z akcji wymierzonej przeciwko obozowi partyzantów ZIPRA – zbrojnego skrzydła Afrykańskiego Ludowego Związku Zimbabwe (Zimbabwe African People’s Union – ZAPU). Piloci przeżyli atak, jednak Defender lądował awaryjnie z ciężkimi uszkodzeniami na lotnisku Francistown. Był to pierwszy przypadek skutecznego wyeliminowania samolotu przez śmigłowiec Rhodesian Air Force i jedno z niewielu zwycięstw wiropłata nad samolotem w starciu powietrznym.
Mniej szczęścia miała załoga innego BN2A, który 20 listopada 1979 r. rozbił się krótko po starcie z lądowiska Kwando. W wypadku poniosły śmierć trzy osoby (w tym brat prezydenta Botswany). Podczas służby w Botswana Defence Force (BDF) brytyjskie górnopłaty były wykorzystywane do patrolowania granic, ewakuacji medycznej i transportu rannych. Jeden samolot został wyposażony w odsuwane boczne drzwi ułatwiające załadunek (OA12). Łącznie lotnictwo otrzymało trzynaście egzemplarzy Defenderów, które nosiły oznaczenia OA1 do OA6 (BN2A-21 Defender) oraz OA7 do OA12 (BN2B-20 Defender); jak wspomniano oznaczenie OA2 wykorzystane było dwukrotnie.

Przemysł zbrojeniowy

 ZOBACZ WSZYSTKIE

WOJSKA LĄDOWE

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Wozy bojowe
Artyleria lądowa
Radiolokacja
Dowodzenie i łączność

Siły Powietrzne

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Samoloty i śmigłowce
Uzbrojenie lotnicze
Bezzałogowce
Kosmos

MARYNARKA WOJENNA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Okręty współczesne
Okręty historyczne
Statki i żaglowce
Starcia morskie

HISTORIA I POLITYKA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Historia uzbrojenia
Wojny i konflikty
Współczesne pole walki
Bezpieczeństwo
bookusercrosslistfunnelsort-amount-asc