Przykład Zintegrowanego Mostka Nawigacyjnego i Nawigacji Taktycznej INTS firmy OSI.

W ostatnich latach Ośrodek Uzbrojenia i Elektroniki należący do PGZ Stoczni Wojennej Sp. z o.o. w Gdyni przeszedł daleko idącą transformację. Przekształciła ona wydział stoczni zajmujący się głównie naprawami wyposażenia i uzbrojenia okrętowego, przede wszystkim produkcji sowieckiej, w nowoczesny zakład oferujący światowej klasy rozwiązania z zakresu zintegrowanych systemów nawigacji, łączności i zarządzania misją. Bez wątpienia ważnym impulsem do tego rozwoju była umowa o strategicznej współpracy z kanadyjską spółką OSI Maritime Systems zawarta w styczniu 2020 r., ale proces ten zapoczątkowano już wcześniej.

Obecnie zasadniczymi obszarami działania Ośrodka Uzbrojenia i Elektroniki (OUiE) PGZ Stoczni Wojennej (PGZ SW) są: urządzenia elektroniczne, łączności, obserwacji technicznej i uzbrojenie na potrzeby wojska, a także urządzenia elektroniczne dla odbiorców cywilnych. W tych ramach OUiE zajmuje się projektowaniem i produkcją: zintegrowanych systemów łączności zewnętrznej, urządzeń komutowania systemów łączności jawnej i niejawnej (transmisji danych oraz łączności fonicznej), systemów rejestracji rozmów, systemów wymiany danych MMHS, zintegrowanych systemów łączności wewnętrznej (rozgłośni manewrowych i ogólnookrętowych, central telefonicznych, interkomów taktycznych, telefonów bezbateryjnych), systemów sieci teleinformatycznych do klauzuli Tajne (National) oraz NATO Secret, systemów alarmowych wg norm wojskowych, systemów GMDSS wg konwencji SOLAS.

Kluczową domenę, w której Ośrodek od dłuższego czasu rozwija swoje kompetencje wytwórcze, stanowią zintegrowane systemy łączności – wewnętrznej i zewnętrznej. W przypadku systemów łączności zewnętrznej dominuje integracja urządzeń dostarczonych przez innych producentów, ale w systemach łączności wewnętrznej przeważa produkcja własna, oparta na kompetencjach zatrudnionej kadry inżyniersko-technicznej.

Produkcja Zintegrowanego Systemu Łączności w Ośrodku Uzbrojenia i Elektroniki PGZ Stoczni Wojennej, przeznaczonego na jeden z okrętów Marynarki Wojennej RP.

Nowoczesne systemy łączności

Zintegrowany System Łączności (ZSŁ) produkcji PGZ SW integruje środki łączności pozwalające na komunikację okrętu z innymi jednostkami i stacjami brzegowymi, w tym: zestawianie łączności radiowej z innymi okrętami sprzymierzonymi, zestawianie łączności w trybie jawnym oraz niejawnym, transmisję danych i wymianę komunikatów taktycznych. Urządzenia wchodzące w skład ZSŁ montowane są na okrętach w standardowych szafach rack 19’’ w chronionych kabinach – radiowych i kryptograficznych. Wśród elementów ZSŁ produkowanych przez OUiE można wskazać: krosownice sygnałów audio do systemów narodowych i NATO, krosownice środków radiowych, krosownice danych, terminale audio (Interkom Taktyczny) oraz oprogramowanie MMHS Hermes.
ZSŁ produkcji PGZ SW służy do prowadzenia rozmów i przesyłania informacji w trybie jawnym oraz niejawnym. Wszystkie tworzące go urządzenia wykorzystywane do prowadzenia transmisji w trybie niejawnym spełniają restrykcyjne wymagania normy TEMPEST (Temporary Emanation and Spurious Transmission) i są certyfikowane w laboratoriach ochrony elektromagnetycznej. Dzięki zastosowaniu technologii światłowodowej, rozmowy w systemie Interkomu Taktycznego mogą być prowadzone w trybie niejawnym z wielu lokalizacji na okręcie. Wchodzący w skład ZSŁ podsystem Interkomu Taktycznego zabezpiecza potrzeby komunikacyjne pomiędzy członkami załogi podczas prowadzenia misji i zadań bojowych, w oparciu o terminale wynośne zainstalowane przy stanowiskach bojowych oraz głównych ciągach komunikacyjnych okrętu.

Od pewnego czasu OUiE, w ramach doposażania okrętów MW RP, dostarcza na nie, opracowany samodzielnie nowy system obiegu wiadomości, wspomniany już MMHS Hermes (MMHS, Military Message Handling System). Jego zadaniem jest zapewnienie automatycznej oraz niezawodnej wymiany taktycznych wiadomości zarówno pomiędzy okrętami, jak i stanowiskami brzegowymi za pośrednictwem radiowych oraz przewodowych sieci telekomunikacyjnych, wykorzystywanych w strukturach MW RP. System MMHS Hermes przygotowany został zgodnie z protokołem STANAG 5066, który umożliwia wydajną komunikację za pośrednictwem łączności radiowej o wysokiej częstotliwości. Dzięki wykorzystaniu usługi interfejsu podsieci (SIS, Subnet Interface Service), zarządzanie danymi poszczególnych aplikacji poprzez modem HF (High Frequency) odbywa się za pomocą protokołu TCP/IP. Natomiast w komunikacji wewnętrznej wykorzystywana jest komputerowa sieć lokalna TCP/IP, której terminale pracują w oparciu o oprogramowanie Hermesa. Pozwala ono na: tworzenie i dynamiczny podgląd wiadomości, bieżące sprawdzanie poprawności wprowadzanych danych, a także przeglądanie historii wiadomości wychodzących oraz przychodzących, tworzenie wydruków, jak też zapisywanie bieżących wiadomości w postaci szablonów do ich późniejszego wykorzystania. Dostępne są dwie wersje językowe: polska i angielska oraz różne style graficznego interfejsu użytkownika, w tym dzienny (jasny – standardowy tryb systemu operacyjnego Windows) i nocny (uwzględniający ergonomię pracy przy komputerze w warunkach nocnych). Dzięki zastosowaniu standardów ACP 127, protokołu STANAG 5066 (chat, e-mail) i różnych systemów kodowania wiadomości, wykorzystywanych podczas przesyłania danych w NATO, system MMHS Hermes współdziała z analogicznymi systemami innych producentów. Zintegrowany System Łączności opracowany przez OUiE został już zainstalowany na kilku okrętach MW RP w trakcie ich planowych napraw stoczniowych.

Inną działalnością OUiE w obszarze systemów łączności i uzbrojenia jest analiza pola antenowego w ramach kompleksowych badań kompatybilności elektromagnetycznej. W ich toku ustalane są poziomy sprzężenia między antenami poszczególnych urządzeń elektronicznych, w zależności od miejsca ich usytuowania na okręcie.

Ośrodek projektuje również i produkuje systemy zabezpieczeń stref chronionych, w skład których wchodzą: System Alarmowy, System Kontroli Dostępu czy Telewizyjny System Nadzoru. Prace te obejmują też programowanie map synoptycznych i organizowanie przesyłania sygnałów do GCMA (Garnizonowych Centrów Monitorowania Alarmów).