Wizja podwozia kołowego transportera opancerzonego Rosomak-L w widoku ogólnym z boku. Zwracają uwagę nowy, całkowicie automatycznie rozkładany, jednoczęściowy falochron, a także zmodyfikowana konstrukcja włazu kierowcy.

Pojazdy na platformie kołowego transportera opancerzonego Rosomak już od ponad 15 lat służą w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i zyskały w tym czasie opinię jednego z najbardziej uniwersalnych, udanych, a zarazem lubianych przez członków załóg i techników, wozów bojowych ostatniego ćwierćwiecza. Dostawy nowych Rosomaków wciąż trwają i można założyć, że będą kontynuowane co najmniej przez kolejną dekadę. Niemniej wymagania stawiane przed nowymi wersjami Rosomaka przez Zamawiającego, a także postęp techniczny i technologiczny na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat, skłaniają do uruchomienia produkcji pojazdu zmodernizowanego bądź nawet nowego, a także wydłużenia okresu eksploatacji już znajdujących się w linii wozów i zastosowania w ich przypadku zabiegów modernizacyjnych w zakresie uzgodnionym z użytkownikami pojazdów.

MLU (Mid-Life Upgrade, pol. modernizacja w połowie cyklu życia) to pojęcie w ostatnim okresie szeroko stosowane przez siły zbrojne i przemysły obronne większości rozwiniętych państw świata. W Polsce wojsko posługiwało się dotąd określeniami modernizacja i modyfikacja, ale MLU w ujęciu praktycznym może być zarówno modyfikacją, jak i modernizacją, stąd należy je rozpatrywać w szerszym kontekście niż jedynie technicznym.

Wizja podwozia KTO Rosomak-L w widoku ogólnym z tyłu. W tylnej płycie kadłuba dwuskrzydłowe drzwi zastąpiła opuszczana rampa desantowa.

Należące do Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A. zakłady Rosomak S.A. z Siemianowic Śląskich, producent pojazdów na platformie kołowego transportera opancerzonego (KTO) Rosomak, od kilku lat prowadzą z Ministerstwem Obrony Narodowej konsultacje dotyczące modyfikacji i modernizacji pojazdu, w zakresie który można zaliczyć do MLU (powstały nawet wstępne wymagania taktyczno-techniczne), a obecnie przygotowały własną koncepcję szerzej zakrojonego programu MLU. Podkreślmy, jest to inicjatywa przemysłu, która zostanie zaprezentowana resortowi obrony po ostatecznym opracowaniu.

Rozwiązania techniczne składające się na MLU ewoluowały i nadal ewoluują z uwagi na postęp techniczny, zmiany w łańcuchu dostaw, wdrożenia w już zrealizowanych nowych wersjach pojazdu, a także zmieniające się potrzeby resortu obrony. Ważnym aspektem jest szeroko rozumiany perspektywiczny program produkcji, w którym powinny się znaleźć i modernizacje dostarczonych na przestrzeni kilkunastu lat KTO, i produkcja nowych pojazdów rodziny Rosomak. Zgodnie z intencją Rosomak S.A. nowe rozwiązania techniczne byłyby stosowane niezależnie od tego czy chodziłoby o pojazd poddawany adaptacji – przebudowie do nowej wersji specjalnej z wozu bazowego lub w trakcie modernizacji i dostosowania do zabudowy nowego wyposażenia (program Rosomak-BMS, KTO-Spike), czy pochodzący z nowej produkcji, aczkolwiek zakres wdrażanych nowych rozwiązań byłby z pewnością większy w przypadku nowych KTO.

Obecnie Rosomak S.A. pracuje nad przygotowaniem szczegółowej oferty technicznej, obejmującej modernizację już wyprodukowanych podwozi KTO w zakresie podstawowym i rozszerzonym, a także produkcję nowych pojazdów o znacząco zmienionych (poprawionych) parametrach. W każdym z wariantów zostaną wykorzystane rozwiązania techniczne składające się na MLU, oczywiście w stosownym zakresie konfiguracyjnym. Spółka jest obecnie gotowa także do uruchomienia produkcji całkowicie nowych pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej (DMC) 32 t w oparciu o licencję na pojazd AMV XP (XP L) 8×8, ale ten aspekt wykracza poza obszar przewidywanych modernizacji MLU, chociażby ze względu na konieczność wdrożenia w zakładach zupełnie nowych rozwiązań technologicznych i poważniejszej modernizacji oprzyrządowania produkcyjnego (szerzej w WiT 10/2019).

Zakresy i warianty modernizacji

Opracowując ofertę techniczną poszczególnych wariantów programu MLU przyjęto następujące założenia:

• Modernizacja powinna skutkować wzrostem ładowności przy zachowaniu zdolności do pokonywania przeszkód wodnych pływaniem.
• Zmianie nie powinna ulec DMC poddawanego modernizacji KTO zarówno do pływania, jak i konstrukcyjna. Obecnie za granicę DMC do pływania dla standardowego pojazdu (po wdrożeniu kilku nowych rozwiązań zwiększających wyporność) przyjmuje się 23,2÷23,5 t, zaś konstrukcyjną na poziomie 26 t. W przypadku wersji przedłużonej Rosomak-L planuje się zwiększenie DMC do pływania do 25,2÷25,8 t, zaś konstrukcyjną do wartości 28 t.
• Modernizacja powinna skutkować poprawą osiągów, a na pewno nie może ich pogorszyć.
• Modernizacja w możliwie największym stopniu powinna uwzględniać oczekiwania MON, w tym te związane z warunkami pracy załóg.
  Planowany zakres wdrażania rozwiązań modernizacyjnych prezentuje tabela.

Przewidywane rozwiązania techniczne

Zasadniczą zaplanowaną w ramach MLU zmianą o charakterze modernizacyjnym jest wydłużenie podwozia, co wynika z aktualnego i planowanego zapotrzebowania resortu obrony. Z obecnego punktu widzenia standardowe podwozie KTO ma niewystarczającą kubaturę przedziału desantowego przeznaczoną pod zabudowy specjalne i ograniczenia masowe, co w szczególności dotyczy masy bojowej pojazdu zdolnego do pokonywania przeszkód wodnych. Dotychczas opracowane rozwiązania techniczne pozwoliły na zwiększenie ładowności przy jednoczesnym zapewnieniu pływalności, ale osiągnięto już konstrukcyjne wartości graniczne (wzrost z 22,5 do 23,2÷23,5 t) i dalsze zmiany nie będą możliwe bez znaczących korekt gabarytów podwozia. Taką zmianę należy uznać za konieczną wobec obecnie znanych wymagań MON, w tym związanych np. z parametrami podwozia KTO w wersji pływającej do montażu wieży ZSSW-30, a także zabudową wyposażenia specjalistycznego w ramach projektu Rosomak-BMS. W przypadku zabudowy nowego systemu wieżowego czy wyposażenia elektronicznego w standardowym pojeździe konieczne będzie ograniczenie liczebności przewożonego desantu. Szczegółowe wartości poszczególnych parametrów zostaną ustalone podczas aktualnie prowadzonych analiz technicznych, tym niemniej, już na podstawie obecnie uzyskanych wyników, można stwierdzić, że wydłużone podwozie KTO (określane roboczo jako Rosomak-L) zapewni wzrost ładowności o minimum 1,5 t i dodatkowe 1,5 m³ kubatury wewnętrznej do zabudów specjalnych, przy zachowaniu zdolności do bezpiecznego pokonywania przeszkód wodnych pływaniem.