Współczesny konwencjonalny okręt podwodny nie jest już tylko „samotnym wilkiem” z dowódcą przyklejonym do peryskopu, wypatrującym dymów konwoju płynącego na horyzoncie. To dość wielozadaniowa jednostka, mogąca wykonywać niszowe zadania, często niedostępne innym okrętom. Fot. Marina Militare

Okręt podwodny to jeden z najdroższych i najbardziej skomplikowanych systemów uzbrojenia morskiego. Ma to jednak bezpośrednie przełożenie na jego możliwości bojowe i taktyczne. Nawet w pojedynkę może zmienić układ sił na danym akwenie, wymuszając na przeciwniku modyfikację jego planów operacyjnych. Ponadto, wbrew mniemaniu jego krytyków, jest platformą wielozadaniową. W artykule przedstawimy kilka ważnych zastosowań nowoczesnych konwencjonalnych okrętów podwodnych oferowanych w programie Orka, wskazując że są czymś więcej, niż tylko „zanurzonymi wyrzutniami torped”.

Poza typowymi zadaniami, do wykonywania których okręty podwodne przystosowano już ponad 100 lat temu, najnowsze ich konstrukcje są w stanie realizować inne misje, niekoniecznie uderzeniowe. Wśród nich trzeba wspomnieć o: atakowaniu celów lądowych i morskich w dużych odległościach przy wykorzystaniu skrzydlatych pocisków manewrujących, transporcie pododdziałów wojsk specjalnych, prowadzeniu wywiadu elektronicznego i – w pewnym zakresie – zwalczaniu zagrożenia minowego. Realizacji wszystkich tych zadań sprzyja najważniejsza z cech okrętu podwodnego – skrytość działania.
Budowane w Europie jednostki konwencjonalne, dziś niemal standardowo wyposażone w napęd niezależny od powietrza AIP (Air Independent Propulsion), są niedużych rozmiarów, ciche i dobrze dostosowane do operowania
w skomplikowanym środowisku wód przybrzeżnych. Tam bowiem, wraz ze zmianą sytuacji geopolitycznej, przeniosła się główna działalność nawodnych i podwodnych sił okrętowych. Niezależnie od tego, wcale nie gorzej sprawdzają się na akwenach otwartych.

Wywiad elektroniczny

Okręty podwodne dzięki wspomnianej już „naturalnej” trudnowykrywalności, są idealnymi nosicielami systemów przeznaczonych do realizacji, w ograniczonym oczywiście zakresie, szeroko pojętego wywiadu elektronicznego (SIGINT). W jego skład wchodzi: rozpoznanie i przechwytywanie łączności radiowej (COMINT) oraz wykrywanie, rozpoznanie i namierzanie źródeł promieniowania elektromagnetycznego nie wykorzystywanego do łączności (ELINT), np.: sygnałów sondujących stacji radiolokacyjnych. Skrytość działania umożliwia także wykonywanie przez okręty podwodne innych form rozpoznania, w tym obrazowego (IMINT) i akustycznego (ACINT). Pozyskane w ten sposób informacje nie tylko umożliwiają zwiększenie samoświadomości sytuacyjnej dowódcy jednostki, pozwalają także na zebranie danych, które mogą okazać się bezcenne dla innych jednostek i pododdziałów lub nawet całych rodzajów sił zbrojnych. Po przekazaniu ich do analizy w specjalistycznych komórkach możliwe jest bowiem poznanie możliwości bojowych i technicznych przeciwnika.
W związku z rodzajem wykorzystywanych w zadaniach SIGINT fal elektromagnetycznych, konieczne jest wysunięcie ponad powierzchnię wody specjalnych anten. W przypadku Orki mogą być oferowane różne systemy wywiadu elektronicznego, np.: Harris AR-900 z jednostkami typu Scorpène produkowanymi przez Naval Group (dawniej DCNS), EADS FL-1800U z U-Bootami typów 212A i 214/218 oferowanymi przez thyssenkrupp Marine Systems (tkMS) lub Saab UME-100/200 z okrętami typu A26 budowanymi przez Saab Kockums.