Zaprezentowany w Wojskowym Instytucie Techniki Pancernej i Samochodowej wariant mostu VIPER został dostosowany do użycia z Jelczami serii 442, czyli podstawowymi samochodami ciężarowymi 4×4 Sił Zbrojnych RP, w tym Wojsk Obrony Terytorialnej.
Warto na początku wyjaśnić, że most VIPER to nowa nazwa wyrobu, który wcześniej był promowany przez General Dynamics European Land Systems (GDELS) jako Medium Trackway Bridge (MTB), natomiast MAMBA to nowa nazwa mostu Infantry Assault Bridge (IAB).
Przeznaczenie mostu VIPER i kładki MAMBA jest odmienne. VIPER służy do przeprawy pojazdów kołowych (możliwy jest również przejazd po nim pojazdów gąsienicowych, ale z ograniczeniami), natomiast MAMBA to kładka piechoty, pozwalająca na pokonywanie przeszkód terenowych, również w górach i w rejonach zurbanizowanych. Niemniej zarówno VIPER, jak i MAMBA powstały, by zapewnić wykorzystującym je oddziałom adekwatnie wysoką mobilność, pozwalającą na zachowanie wysokiego tempa działań i utrzymania inicjatywy taktycznej. Zarówno
VIPER, jak i MAMBA umożliwiają prowadzenie działań manewrowych bez względu na napotykane przeszkody.
Ideą powstania średniego mostu towarzyszącego VIPER była potrzeba dysponowania lekkim środkiem przeprawowym do pokonywana wszelkiego rodzaju wąskich przeszkód wodnych, rowów strzeleckich czy rozpadlin, występujących w terenie. Chodzi o niezbyt szerokie przeszkody, które jednak uniemożliwiają przejazd pojazdom. Mogą to być np. taktycz-ne, minoodporne, lekko opancerzone pojazdy w układzie 4×4 podczas patrolu na misji ekspedycyjnej, albo kołowe transportery opancerzone (w polskich realiach Rosomaki). Mogą to
być także samochody ciężarowe wchodzące w skład konwoju logistycznego, ale pokonywanie różnych wąskich przeszkód terenowych może też dotyczyć kołowych pojazdów wojskowych, które w warunkach pokojowych biorą udział w niesieniu pomocy podczas klęsk żywiołowych.
Przykładem z życia wziętym były działania kontyngentu ISAF w Afganistanie, którego patrole często musiały pokonywać tak pozornie błahą przeszkodę, jak kanały irygacyjne, które stanowiły często barierę wystarczającą, aby uniemożliwić przejazd pojazdom kołowym. W warunkach europejskich – a jest to doświadczenie sił NATO ćwiczących na terytorium państw bałtyckich – często można napotkać na lokalnych drogach krótkie mosty, czasami drewniane, o nieznanej lub wprost za małej nośności, aby mogły po nich przejechać kilkunastotonowe pojazdy wojskowe. Wówczas rozwiązaniem jest właśnie użycie mostu VIPER.
MAMBA dla odmiany to kładka piechoty do pokonywania różnorodnych przeszkód wodnych lub niewypełnionych wodą zagłębień terenowych. Przykładów jej praktycznego zastosowania jest wiele. W terenie miejskim może być również przerzucona między dachami budynków, albo nad niebezpiecznym terenem, jak np. pole minowe. Z tego względu użycie kładki MAMBA obejmuje szeroki zakres zastosowań, przydatny do wykorzystania w Wojskach Inżynieryjnych, Wojskach Aeromobilnych, Wojskach Obrony Terytorialnej czy Wojskach Specjalnych. MAMBA może być też niezastąpionym sprzętem podczas niesienia pomocy ofiarom klęsk żywiołowych w ramach działań kryzysowych.
VIPER to rodzaj mostu szturmowego towarzyszącego, mogącego stanowić integralny element wysuniętych ugrupowań bojowych, a przy tym niewymagającego specjalistycznego pojazdu do jego transportu. Jest lekkim, modułowym i uniwersalnym mostem przeprawowym, o nośności maksymalnej odpowiadającej obciążeniu do MLC 40. W praktyce taka nośność pozwala na przerzucanie Rosomaków lub lekkich pojazdów gąsienicowych o masie rzędu 36 t. Istnieje też możliwość zastosowania dodatkowych modułów poszerzających powierzchnię mostu, pozwalających na wykorzystywanie go przez pojazdy o mniejszym rozstawie osi, o maksymalnym obciążeniu MLC 8. Takie rozwiązanie umożliwia wykorzystywanie mostu przez pojazdy różnych typów, również należące np. do organizacji pozarządowych lub ludności cywilnej, np. w czasie występowania klęsk żywiołowych.
W skład mostu wchodzą elementy przęsła i układacz. Konstrukcja przęsła umożliwia jego szybki (ok. 10 minut) montaż lub demontaż przez cztery osoby. Przęsło składa się z lekkich modułów aluminiowych, z których można zbudować most o długości 5, 7 lub 9 m (odpowiednio dwa, trzy i cztery moduły składowe mostu) i szerokości 2,8 m, wykorzystując do tego celu sworznie oraz wbudowane w konstrukcję przęsła otwory i zatrzaski, więc bez użycia dodatkowych narzędzi.
W skład mostu VIPER wchodzi także ok. 100-kilogramowy układacz, który ułatwia montaż przęsła, a także umożliwia jego opuszczanie na przeszkodę i podnoszenie. Układacz ma lekką konstrukcję aluminiową i składa się z trzech elementów, aby umożliwić jego ręczny montaż na wybranym pojeździe.
Pełna wersja artykułu
