Dziś do systemu Turawa jest wpisane 2167 osób personelu latającego (nie tylko pilotów, ale także wszystkich członków załóg, ze stewardesami maszyn VIP-owskich włącznie). Fot. Maciej Szopa

Wspierający zarządzanie bezpieczeństwem lotów system informatyczny Turawa, powstały i administrowany w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych z powodzeniem służący w Siłach Powietrznych, to perspektywiczna baza dla zintegrowanego rozwiązania obejmującego całe lotnictwo wojskowe.

Zgodnie z przyjętą obecnie polityką zamówienia uzbrojenia i sprzętu wojskowego dla Sił Zbrojnych RP będą dokonywane, gdzie to tylko możliwe, u polskich podmiotów gospodarczych. To dobra wiadomość dla naszych firm i placówek naukowo-badawczych, oczywiście tych, które mają do zaoferowania rozwiązania na najwyższym poziomie. Jednym z takich podmiotów jest nadzorowany przez Ministerstwo Obrony Narodowej Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych, którego początki sięgają 1918 r., kiedy to powołano do życia Sekcję Żeglugi Napowietrznej Ministerstwa Spraw Wojskowych. Jeszcze przed końcem roku utworzono zaczątek placówki badawczo-technicznej, tzw. Dział Naukowo-Techniczny. W dwudziestoleciu międzywojennym organ ten kilkakrotnie zmieniał nazwę, ostatecznie w 1936 r. stając się w Instytutem Technicznym Lotnictwa. Jego działalność przerwała druga wojna światowa, jednak już w czasie okupacji konspiracyjnie przygotowywano się do jak najszybszego wznowienia działalności po wojnie. Udało się to uczynić jeszcze w 1945 r., a osiem lat później przekształcono go w Instytut Naukowo-Badawczy Wojsk Lotniczych. 8 września 1958 r. nastąpiła ostatnia zmiana nazwy – na obowiązującą do dzisiaj – Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych.
Dzisiaj ITWL prowadzi badania w wielu zakresach, a szczególny jego wkład polega na rozwijaniu rozwiązań poprawiających szeroko pojęte: niezawodność i bezpieczeństwo lotów. Dorobek instytucji obejmuje setki opracowań o charakterze naukowo-badawczym i doświadczalno-konstrukcyjnym, które zastosowano w lotnictwie Sił Zbrojnych RP. Instytut prowadzi działalność innowacyjną w zakresie badań naziemnych i w locie, systemów diagnostycznych, wspomagania sterowania eksploatacją, symulacji i modeli, awioniki, uzbrojenia lotniczego, systemów rozpoznania, dowodzenia i szkolenia, integracji systemów transmisji danych C4ISR, bezzałogowych statków powietrznych, diagnostyki powierzchni roboczych lotnisk, badań paliw i cieczy roboczych oraz certyfikacji wyrobów.

Bezpieczeństwo i profilaktyka

Jednym z wdrożonych w ostatnich latach efektów prac w ITWL jest system informatyczny wspierający zarządzanie bezpieczeństwem lotów Turawa, opracowany w Zakładzie Informatycznego Wsparcia Logistyki. Turawa jest systemem, którego trzon stanowią bazy danych, umożliwiające kompleksową analizę i ocenę stanu bezpieczeństwa lotów w lotnictwie Sił Zbrojnych RP.
System był gotowy do działania w 2008 r., jednak do użytku wprowadzono go dopiero pod koniec 2011 r. Dziś system informatyczny Turawa ma w Siłach Zbrojnych RP 1076 użytkowników (personel dowódczy wszystkich szczebli organizacyjnych lotnictwa wojskowego, służbę bezpieczeństwa lotów, personel latający, służbę inżynieryjno-lotniczą i placówki naukowo-badawcze zajmujące się bezpieczeństwem lotów) i wpisane do niego 2167 osób personelu latającego (nie tylko pilotów, ale także wszystkich członków załóg, ze stewardesami samolotów VIP-owskich włącznie). System zarejestrował już 369 tys. lotów. Ich czas, przebieg i charakter przeprowadzanych w tym czasie zadań jest wprowadzany przez pracujących w bazach lotniczych chronometrażystów, którzy wprowadzili też do systemu informacje o 8218 różnego rodzaju zdarzeń lotniczych.